Përdorimi i telefonit në errësirë totale mund të dëmtojë rëndë shikimin e fëmijëve

Rreziku i padukshëm i përdorimit të telefonit natën

Në epokën digjitale, shumë fëmijë e mbyllin ditën duke parë video, duke luajtur apo duke shkruar në telefon nën batanije, shpesh në errësirë totale. Por, sipas ekspertëve të shëndetit, kjo sjellje e zakonshme mund të ketë pasoja serioze për shikimin. Përdorimi i telefonit në errësirë të plotë ekspozon sytë ndaj një kontrasti të rrezikshëm mes dritës së fortë të ekranit dhe ambientit të errët, gjë që mund të shkaktojë dëmtime të përhershme të shikimit në raste ekstreme.

Sipas mjekëve okulistë, fëmijët janë edhe më të ndjeshëm ndaj këtij rreziku për shkak të zhvillimit të vazhdueshëm të sistemit të tyre vizual dhe sepse shpesh nuk ndiejnë menjëherë lodhjen apo dhimbjen që syri përjeton.

Çfarë ndodh me sytë në errësirë?

Kur ndodhemi në errësirë, bebëza e syrit zgjerohet për të lejuar më shumë dritë të hyjë. Por në disa persona, veçanërisht te ata me një ndërtim të veçantë të syrit të quajtur kënde të ngushta (narrow angle chambers), kjo hapje mund të bllokojë rrjedhjen natyrale të lëngut brenda syrit. Si pasojë, rritet presioni i brendshëm dhe mund të shkaktohet një gjendje e quajtur glaukomë akute me mbyllje të këndit, që dëmton nervin optik brenda disa orësh.

Nëse nuk trajtohet menjëherë, dëmtimi bëhet i pakthyeshëm dhe mund të çojë në humbje të përhershme të shikimit.

Kam një vajzë gjashtë-muajëshe dhe sytë i janë bërë me qelb aq sa mezi i hap, i ka të skuqur dhe i japin dhimbje. Ju lutem, çfarë pomade mund të përdor për t’i ndihmuar?

Pse fëmijët janë më të rrezikuar?

Fëmijët e përdorin telefonin në mënyrë më spontane dhe më të pakontrolluar. Shpesh e mbajnë shumë afër fytyrës, me dritë të lartë, dhe pa ndriçim tjetër në dhomë.

Sipas një raporti të American Academy of Ophthalmology (2024), më shumë se 60% e fëmijëve përdorin pajisje elektronike në errësirë të plotë, dhe 25% prej tyre kanë raportuar shqetësime të përkohshme me shikimin, si mjegullim, tharje sysh apo dhimbje koke pas përdorimit të zgjatur.

Kontrasti mes dritës dhe errësirës: stresi i menjëhershëm i syrit

Kur telefoni ndizet në errësirë totale, drita e fortë e ekranit shkakton kontraktim të menjëhershëm të bebëzës, pas zgjerimit që ndodh natyrshëm në mungesë drite. Ky ndryshim i shpejtë krijon stres të fortë vizual dhe lodhje të menjëhershme të syrit. Me kalimin e kohës, kjo lodhje kronike mund të ndikojë në nervin optik dhe në ndjeshmërinë ndaj dritës.

Mjekët theksojnë se ndriçimi i përshtatshëm gjatë përdorimit të telefonit është thelbësor. Një dritë e butë ambientale në dhomë ndihmon sytë të përshtaten gradualisht dhe zvogëlon rrezikun e dëmtimeve.

Këshillat e ekspertëve për prindërit

1. Mos lejoni fëmijët të përdorin telefonin në errësirë të plotë. Sigurohuni që në dhomë të ketë ndriçim të butë, si një llambë nate.

2. Kufizoni kohën para gjumit. Ekranet duhet të ndalen të paktën 30 minuta para se fëmija të flejë.

3. Ulni ndriçimin e ekranit. Aktivizoni modalitetin “eye comfort” ose “dark mode” gjatë natës.

4. Inkurajoni pushime vizuale. Pas çdo 20 minutash përdorimi, fëmija duhet të largojë shikimin nga ekrani për disa sekonda.

5. Kontrolloni rregullisht sytë. Vizitat tek okulisti janë të domosdoshme, sidomos nëse fëmija ankohet për mjegullim apo dhimbje koke.

Një kujdes i vogël që ruan një dhuratë të madhe

Shikimi është një prej dhuratave më të çmuara që kemi, dhe ruajtja e tij fillon nga zakonet e përditshme. Fëmijët mësojnë nga shembulli i prindërve, prandaj kujdesi për mënyrën si përdoret telefoni duhet të nisë nga familja. Një dritë e vogël në dhomë, një kufizim i orarit të përdorimit dhe më shumë ndërgjegjësim mund të bëjnë diferencën mes një zakoni të padëmshëm dhe një dëmtimi të përhershëm.