Kalimi i kohës në natyrë ndihmon ndjeshëm fëmijët me probleme të shëndetit mendor, sipas një studimi të ri të publikuar në JAMA Network Open. Studiuesit zbuluan se dy orë në javë në një mjedis natyror reduktojnë stresin emocional, veçanërisht te fëmijët e moshës 10-12 vjeç që përballen me sfidat më të mëdha të shëndetit mendor.
Studimi, i kryer nga një ekip kanadez, përfshiu mbi 500 nxënës shkollash në Quebec gjatë pranverës së vitit 2023. Ai vlerësoi ndikimin e ekspozimit ndaj natyrës mbi simptoma të tilla si ankthi, depresioni, agresiviteti, impulsiviteti dhe vështirësitë sociale. Në përfundim të një programi tremujor, mësuesit vunë re përmirësime më të mëdha te fëmijët me problemet më të rënda të shëndetit mendor.
Studimi përdori një provë të kontrolluar të rastësishme, ku gjysma e nxënësve morën pjesë në ndërhyrje të bazuara në natyrë, ndërsa gjysma tjetër qëndroi në mjedise të rregullta klasash. Çdo javë, fëmijët në grupin e ndërhyrjes kalonin dy orë në hapësira të gjelbëruara pranë shkollave, ku mësuesit zhvillonin mësime të zakonshme në lëndë si matematika dhe shkenca, krahas aktiviteteve të shkurtra për promovimin e shëndetit mendor. Këto aktivitete përfshinin vizatimin e pemëve, shkrimin e haikusive dhe ecjet me ndërgjegjësim.
Mësuesit raportuan se fëmijët dukeshin më të qetë, më të relaksuar dhe më të vëmendshëm në klasë pas kohës së kaluar në natyrë. “Zbuluam se fëmijët me simptoma më të larta të shëndetit mendor në fillim treguan reduktime më të mëdha në simptoma pas ndërhyrjes,” tha autorja kryesore, profesorja Marie-Claude Geoffroy nga Universiteti McGill. Bashkautorja, profesorja Sylvana Côté nga Universiteti i Montrealit, theksoi se programet e bazuara në natyrë mund të jenë veçanërisht të dobishme për fëmijët vulnerabël, duke vepruar si “barazues të shëndetit mendor midis fëmijëve të moshës shkollore.”
Ideja për programin lindi gjatë pandemisë COVID-19, kur u shfaqën shqetësime për kohën e tepërt që fëmijët kalonin brenda ambienteve të mbyllura. Geoffroy, e frymëzuar nga përvojat e familjes së saj në parqe, pa natyrën si një mjet falas dhe të aksesueshëm për të mbështetur shëndetin mendor të fëmijëve.
Ndërhyrja rezultoi me kosto të ulët, e sigurt dhe efektive. “Aktivitetet ishin të thjeshta për t’u zbatuar, të mirëpritura nga mësuesit dhe pa rreziqe,” tha autorja e parë, Tianna Loose, një studiuese postdoktorale në Universitetin e Montrealit.
Ky kërkim ndërton mbi studimet e mëparshme vëzhguese, por është unik në përdorimin e një prove të kontrolluar për të kuantifikuar përfitimet e ekspozimit ndaj natyrës. Studiuesit tani planifikojnë të bashkëpunojnë me adoleshentë për të dizajnuar ndërhyrje të bazuara në natyrë që synojnë përmirësimin e mirëqenies, reduktimin e ankthit për klimën dhe forcimin e lidhjes me botën natyrore.
*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Rrjetit të Prindërve të Kosovës në Viber.
