Vetmia tek të moshuarit konsiderohet nga ekspertët si një epidemi. Ajo përbën një kërcënim për shëndetin e tyre, pasi mund t’i bëjë ata më të ndjeshëm ndaj sëmundjeve të ndryshme. Megjithë përhapjen e vetmisë, familjet mund të ndërmarrin hapa për ta lehtësuar këtë gjendje te prindërit e tyre të moshuar.
Sipas studimeve të fundit nga Akademitë Kombëtare të Shkencave, Inxhinierisë dhe Mjekësisë (NASEM), 25% e të moshuarve mbi 65 vjeç përjetojnë izolim social. Po ashtu, më shumë se një e treta e të rriturve mbi 45 vjeç ndihen të vetmuar.
Vetmia dhe izolimi social janë dy fenomene të ndryshme. Vetmia është një ndjenjë që një person mund të përjetojë edhe kur është i rrethuar nga të tjerët, ndërsa izolimi social ndodh kur individi ka lidhje të pamjaftueshme sociale. Të moshuarit mund të ndihen të vetmuar pa qenë të izoluar socialisht, dhe, po ashtu, izolimi social mund të shkaktojë vetmi.
Pse të moshuarit janë të ndjeshëm ndaj vetmisë?
Njerëzit e moshuar përballen me rreziqe të shumta për vetminë, për shkak të rrethanave të ndryshme jetësore. Të dashurit e tyre, përfshirë bashkëshortin apo miqtë, mund të kenë ndërruar jetë, dhe të moshuarit kanë më shumë gjasa të jetojnë vetëm. Gjithashtu, problemet shëndetësore kronike mund t’i pengojnë ata të ruajnë lidhjet sociale. Për shembull, humbja e dëgjimit apo shikimit mund ta bëjë të vështirë komunikimin me të tjerët, ndërsa rënia fizike është një tjetër pengesë për shumë të moshuar.
Rreziqet shëndetësore të vetmisë
Vetmia është e dëmshme për të moshuarit. Rreziku i vdekjes së parakohshme rritet te të moshuarit që janë të izoluar socialisht, duke rivalizuar rreziqet që lidhen me duhanpirjen, pasivitetin fizik dhe obezitetin. Gjithashtu, vetmia rrit rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe goditjeve në tru.
Një studim tregon se lidhjet e dobëta sociale rrisin me 50% rrezikun për demencë tek të moshuarit. Vetmia ndikon edhe në shëndetin mendor, duke rritur shanset për ankth, depresion dhe vetëvrasje.
1. Telefononi rregullisht
Familjet mund të krijojnë një plan për të luftuar vetminë e prindërve të moshuar. Për shembull, nëse bashkëshorti i një të moshuari ka ndërruar jetë ose ky i fundit nuk mund të ngasë më makinën, duhet të krijohet një rutinë për të rritur kontaktin. Telefonatat e rregullta mund të ndihmojnë në uljen e vetmisë.
2. Vizitoni shpesh
Fëmijët e rritur duhet të vizitojnë sa më shpesh prindërit e tyre të moshuar. Ngrohtësia e një përqafimi ose prania fizike e fëmijëve mund të sjellë ngushëllim të madh. Nëse distanca është problem, vizitat virtuale përmes platformave si Skype mund të jenë një zgjidhje efektive.
3. Mësoni teknologjinë
Teknologjia ofron mundësi të mëdha për të moshuarit. Nëse fëmijët nuk kanë mundësi të mësojnë prindërit e tyre të përdorin teknologjinë, nipërit dhe mbesat mund të japin mësime të thjeshta. Kjo mund të bëhet një mundësi sociale e shkëlqyer për të moshuarit.
Përdorimi i kamerave për video-thirrje mund të mbajë të moshuarit të lidhur me familjen kudo në botë, duke ulur ndjeshëm ndjenjat e vetmisë.
4. Inkurajoni një hobi
Fëmijët e rritur mund t’i nxisin prindërit e tyre të moshuar të përfshihen në aktivitete apo hobi të rinj. Të mësosh diçka të re e mban trurin të mprehtë dhe të stimuluar, ndërsa anëtarësimi në klube të ndryshme ofron më shumë mundësi për lidhje sociale.
5. Dhuroni një kafshë shtëpiake
Një kafshë shtëpiake (p.sh: një mace apo një akuarium me peshq) mund të sjellë ngushëllim të madh për një të moshuar të vetmuar. Kujdesi për një mace ndihmon në uljen e stresit dhe rritjen e nivelit të serotoninës, duke ndikuar pozitivisht në humorin e tyre.
6. Sugjeroni vullnetarizmin
Vullnetarizmi është një mënyrë e shkëlqyer për të moshuarit që të mbeten aktivë dhe të ndihen të dobishëm. Kjo përvojë jo vetëm që i ndihmon ata të lidhen me të tjerët, por gjithashtu i mban mendërisht të stimuluar.
Përktheu dhe përshtati: Fatos Morina, Prinderimi.com
Burimi: https://assistinghands.com/54/illinois/deerfield/blog/how-to-reduce-loneliness-in-elderly/
