Ekspertët, duke përfshirë Akademinë e Pediatrisë Amerikane (AAP), pajtohen se fëmijët duhet të mësohen rreth miratimit trupor dhe autonomisë trupore dhe se bisedat rreth kësaj duhet të fillojnë që në moshë të hershme. Por këto mund të jenë tema të vështira dhe është e kuptueshme që shumë prindërit ndihen të pasigurt se si t’i sjellin këto koncepte me fëmijët e tyre.
Le të hedhim një vështrim se përse mësimdhënia rreth miratimit është e rëndësishme dhe mënyra më e mirë për ta arritur atë – nga vitet parashkollore deri në vitet e adoleshencës.
Pse është e rëndësishme t’u mësoni fëmijëve për miratimin?
Ndoshta arsyeja më urgjente për t’i mësuar fëmijët tuaj për miratimin është t’i mbroni ata nga abuzimi seksual. Askush nuk dëshiron të mendojë për abuzimin seksual të fëmijëve, por statistikat janë të kthjellta. Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) raportojnë se një në çdo katër vajza dhe një në çdo 13 djem do të jetë viktimë e abuzimit seksual gjatë fëmijërisë. Për më tepër, 91% të rasteve, autori është dikush që fëmija njeh, si p.sh. një anëtar i familjes ose kujdestar.
Elizabeth L. Jeglic, PhD, profesoreshë e psikologjisë në Kolegjin John Jay dhe autore e “Mbrojtja e fëmijës suaj nga abuzimi seksual: Çfarë duhet të dini për ta mbajtur fëmijën tuaj të sigurt”, shpjegon se për shkak se shumica e autorëve e njohin fëmijën, ata shpesh fitojnë besimi i prindërve ose kujdestarëve, të cilët mund të mos e kuptojnë se diçka nuk shkon. Kjo është arsyeja pse ne duhet t’i fuqizojmë fëmijët tanë që të jenë në gjendje të njohin kur shkelet autonomia e trupit të tyre dhe të ndihen të sigurt në transmetimin e këtij informacioni tek ne.
Por, ka edhe arsye tjera për t’u mësuar fëmijëve tanë miratimin, përveç kërcënimit të abuzimit seksual, thotë Julia Baird, PsyD, një psikologe klinike e licencuar në Qendrën Mjekësore Torrance Memorial.
“Ata mësojnë se si të jenë të sigurt dhe të vendosin kufij, dhe gjithashtu si të identifikojnë nevojat e tyre, si dhe të jenë të vetëdijshëm për nevojat e të tjerëve.”
Cilat janë rreziqet e mosmësimit të fëmijëve për miratimin?
E thënë thjesht, mosmësimi i fëmijëve tanë për miratimin i vë ata në rrezik abuzimi seksual, thotë Katie Edwards, PhD, profesoreshë e asociuar e psikologjisë së këshillimit në Universitetin e Nebraska-Lincoln. “Nëse nuk u mësojmë fëmijëve për miratimin dhe autonominë e trupit ose nuk u japim atyre aftësi për të rezistuar dhe raportuar abuzimin seksual, ne jemi duke kryer epideminë e abuzimit seksual në vendin tonë,” thotë ajo.
Ne nuk mund të mbështetemi gjithmonë tek të tjerët për ta bërë këtë mësim, thotë Dr. Jeglic. “Jo të gjitha shkollat dhe shtetet ofrojnë arsim për miratim,” thotë ajo. Nuk mund të injorojmë faktin që fëmijët do të mësojnë për seksin në internet ose nga bashkëmoshatarët e tyre, dhe në ato raste, prindërit nuk mund të kontrollojnë se si jepet ky informacion. Të mësuarit për miratimin nga prindërit i mban ata të sigurt dhe u siguron atyre informacion të saktë dhe të qartë, thotë Dr. Jeglic.
Përveç kësaj, thotë Dr. Jeglic, fëmijët që kanë komunikim të hapur me prindërit rreth seksualitetit dhe miratimit trupor kanë vetëbesim më të lartë dhe kanë më pak gjasa të viktimizohen. E rëndësishmja, ata gjithashtu kanë më shumë gjasa të raportojnë abuzime të mundshme te prindërit e tyre.
Si t’i mësoni fëmijët për miratimin, sipas moshës
Mënyra se si prindërit i mësojnë fëmijët e tyre për miratimin do të ndryshojë nga një fëmijë në tjetrin. Mosha dhe pjekuria do të ndikojnë gjithashtu. Ju dëshironi t’i mbani diskutimet të përshtatshme për zhvillimin, por të hapur dhe informues. Këtu janë disa ide se si ta realizoni këtë.
Fëmijët e moshës parashkollore
Mund të duket e çuditshme ose kundërintuitive, por diskutimet rreth miratimit mund të ndodhin gjatë viteve parashkollore të fëmijës suaj. Zyra për Fëmijët dhe Shërbimet Familjare të Shtetit të Nju Jorkut sugjeron që këto diskutime mund të ndodhin që në fillim kur fëmija juaj të jetë 3 vjeç.
Një gjë e thjeshtë dhe efektive që mund të bëni në këtë moshë është t’i mësoni fëmijës tuaj emrat e duhur për pjesët e trupit, duke përfshirë pjesët e tyre intime. Ne shpesh i shmangemi përdorimit të gjuhës anatomike korrekte, si penisi apo vagina, sepse këto fjalë janë të pakëndshme, thotë Dr. Edwards. Por është e rëndësishme që ne t’u mësojmë fëmijëve tanë të vegjël këto fjalë në mënyrë që ata të komunikojnë qartë.
“Për shembull, nëse një fëmijë i thotë mësueses së saj se xhaxhai i saj po i prek pjesët intime me terme ndryshe sepse ajo është pseudonimi që ajo përdor për vaginë, mësuesi mund të mos e kuptojë se çfarë do të thotë,” ofron Dr. Edwards.
Fëmijët e vegjël gjithashtu duhet të mësohen se askush nuk lejohet të prekë pjesët e tyre intime. Atyre duhet t’u thuhet se trupi i tyre u përket atyre dhe se është në rregull të thuash jo për çdo lloj prekjeje të padëshiruar (në mënyrë jo-seksuale ose jo) si përqafimet, përkëdheljet ose gudulisjet dhe që të tjerët duhet t’i respektojnë gjithmonë fjalët e tyre”, thotë Dr. Jeglic.
Fëmijët e moshës fillore
Ndërsa fëmijët rriten, ju mund ta bëni autonominë e trupit dhe diskutimin e miratimit më specifik. Për shembull, thotë Dr. Edwards, ju mund të flisni me fëmijët tuaj se çfarë duhet të bëjnë nëse dikush i prek në mënyrë të papërshtatshme ose i shkel kufijtë e tyre.
“Fëmijët duhet të mësohen të bërtasin “Jo!” ose të ikin nëse dikush përpiqet t’i prekë në mënyrë të papërshtatshme ose t’i lëndojë në ndonjë mënyrë tjetër,” sugjeron ajo. “Ata duhet të identifikojnë të rriturit e besuar që mund të tregojnë nëse dikush po përpiqet t’i prekë në mënyrë të papërshtatshme.”
Ju gjithashtu duhet të filloni t’i mësoni fëmijët tuaj se miratimi dhe kufijtë janë reciprokë, rekomandon Dr. Jeglic. “Ata duhet të mësojnë se duhet t’u kërkojnë të tjerëve miratimin nëse duan t’i prekin apo përqafojnë,” shpjegon ajo.
Së fundi, fëmijët duhet të mësohen për sekretet. Shpesh, grabitqarët seksualë u thonë atyre se ajo që bëjnë është një “sekret” dhe fëmijët e kësaj moshe shpesh besojnë se kur dikush ju tregon një sekret, ju duhet ta detyroni dhe ta mbani nën çelës. Por siç vë në dukje Rrjeti Kombëtar i Përdhunimit, Abuzimit dhe Incestit (RAINN), fëmijët duhet të kuptojnë se ky nuk është aspak rasti kur bëhet fjalë për prekje të papërshtatshme dhe abuzim seksual.
Libra rreth pëlqimit për nxënësit e shkollave fillore
Përsëri, ka libra të përshtatshëm për moshën për t’ju ndihmuar të filloni këtë diskutim të rëndësishëm me fëmijën tuaj të moshës fillore, duke përfshirë:
“Trupi im! Ajo që unë them shkon!” nga Jayneen Sanders
“Nuk është si të jetë sekret” nga Misa Sugiura
“Kampi Hapësinor Personal” nga Julia Cook
“Miles është shefi i trupit të tij” nga Samantha Kurtzman-Counter dhe Abbie Schiller
Adoleshentët
Një pjesë e arsyes pse është e rëndësishme të filloni të flisni me fëmijët për miratimin sa më shpejt që të jetë e mundur është se para se ta kuptoni, fëmijët tuaj do të bëhen adoleshentë dhe këto tema bëhen më të rëndësishme se kurrë. Jo vetëm kaq, por ndërsa fëmijët hyjnë në moshën dymbëdhjetë dhe adoleshente, ata fillojnë të ndihen të parehatshëm duke folur për këto tema. Sa më herët të vendosni disa parime bazë dhe të hapni linja komunikimi, aq më e lehtë do të jetë të vazhdoni të diskutoni këto tema ndërsa fëmijët tuaj rriten.
Me të miturit dhe adoleshentët, ju dëshironi të përqendroheni në miratimin brenda marrëdhënieve, qofshin ato romantike apo jo. Ju mund ta modeloni këtë brenda marrëdhënieve tuaja, thotë Dr. Jeglic, duke treguar se miratimi është diçka dinamike dhe duhet respektuar gjithmonë. Kur bëhet fjalë për aktivitetin seksual, është e rëndësishme t’u mësoni adoleshentëve rëndësinë e miratimit të qartë, entuziast dhe verbal.
“Adoleshentët gjithashtu duhet të mësohen për miratimin afirmativ dhe gjithmonë të pyesin verbalisht, por edhe se si të respektojnë gjuhën e trupit, dhe ai miratim nuk mund të jepet nëse dikush është i dehur ose i lodhur, i rraskapitur ose në gjumë”, thotë Dr. Jeglic.
Një mënyrë për të hapur disa nga këto diskutime me adoleshentin tuaj është përmes medias, sugjeron RAINN. Mund t’i pyesni se çfarë mendojnë për diçka që ka ndodhur në mediat sociale. Mund të diskutoni se si përshkruhet miratimi në TV dhe në filma. Ju gjithashtu mund t’ju duket e dobishme të lidheni me fëmijët tuaj duke ndarë përvojat tuaja me këto tema. Në fund të fundit është të jeni të drejtpërdrejtë me fëmijët tuaj dhe të mos u shmangni nga këto çështje.
Disa fjalë nga Verywell
Nëse ende nuk ndiheni rehat për këto diskutime, kjo është në rregull! Kur është kështu, Dr. Baird thotë se mund të jetë e dobishme të shqyrtoni ndjenjat tuaja për këto çështje. Merrni parasysh gjëra të tilla si mesazhet që ju janë dhënë gjatë rritjes për miratimin dhe autonominë e trupit. Pyete veten sinqerisht: Çfarë të bën kaq të parehatshëm?
Biseda me një terapist ose këshilltar për këto ndjenja dhe shqetësime mund të jetë e dobishme. Mund të jetë gjithashtu e dobishme të flisni me pediatrin e fëmijës suaj, i cili mund t’ju japë një këndvështrim për këtë çështje dhe t’ju ofrojë disa ide të reja se si t’i hapni këto diskutime me fëmijën tuaj.
Autor: Wendy Wisner
Përktheu: Gresa Ramaj, Prinderimi.com
