Rritja e bebit vlerësohet në çdo vizitë para lindjes. Deri në javën e 12-të vërehet vetëm rritja e mitrës deri mbi kockën pubike, aq sa mund të preket edhe nga ju vetë. Nga java e 18-të deri në javën e 22-të, në varësi të numrit të lindjeve, ju filloni të ndjeni lëvizjet e fëmijës (në shtatzaninë e parë ndihen më vonë, kurse në të tjerat më herët) dhe të prekni madhësinë e mitrës, e cila arrin deri në nivelin e kërthizës. Këto të dhëna të thjeshta ju tregojnë se fëmija po zhvillohet normalisht. Në muajin e shtatë mund edhe të preken pjesë të vogla të bebit, si këmba apo dora nëpërmjet barkut. Mjaft rëndësi në këtë periudhë e deri në fund ka edhe numri i lëvizjeve të bebit dhe tonusi I tyre. Kur këto lëvizje janë mbi 12 për gjithë orët që jeni zgjuar dhe ato ndihen të forta e shoqërohen ndonjëhere edhe me deformime të barkut, do të thotë që fëmija është në gjendje të mirë shëndetësore. Lëvizjet e fëmijës vërtetohen nga pyetjet që ju bëhen, ose nëpërmjet një ekografie të zgjatur deri në 20-30 minuta.
Në rastet kur në të kaluarën tuaj ka pasur probleme obstetrikale, ju do të këshilloheni të shënoni në një bllok çdo lëvizje të fëmijës, mundësisht çdo ditë në tre muajt e fundit të shtatzanisë. Rrahjet e zemrës së fëmijës janë një parametër i rëndësishëm për vlerësimin e mirëqenies së tij. Ato mund të dëgjohen nëpërmjet një stetoskopi apo fetosoni, rreth javes së 20-të të shtatzanisë e deri në fund të saj, kryesisht përreth kërthizës. Normalisht ato janë 120-160 rrahje/minutë. Kur numri i rrahjeve është më pak se 120/minutë, kërkohet ndërhyrje e mjekut specialist gjinekolog. Në rast se janë më shumë, nuk do të thotë domosdoshmërisht se ka problem për bebin, sepse varet edhe nga gjendja juaj emocionale.
Sidoqoftë, duhet të jetë në vëmendje të veçantë të mjekut. Në rastet me komplikacione të rënda, nga mjeku kërkohen vlerësime të tjera më të veçanta të gjendjes së bebit. Ju duhet të keni parasysh që, nëse nga dita e parashikuar për lindje ka kaluar më tepër se një javë (maksimumi i tolerancës është dy javë), të drejtoheni urgjentisht tek mjeku specialist gjinekolog, sepse është një periudhë kur rrezikohet jeta e bebit.
VAKSINIMI
Rekomandimet për vaksinimet e gruas shtatzënë janë të pjesshme dhe të paplota, për shkak të zhvillimeve të reja dhe të shpejta në këtë fushë. Në praktikën e deritanishme mund të thuhet se vaksinimi me vaksina virale të gjalla nuk rekomandohet në disa raste gjatë shtatzanisë (si fruthi dhe shytat) dhe i kufizuar në raste të tjera si poliomieliti, i cili u bëhet vetëm grave të ekspozuara ndaj rrezikut; po kështu edhe për ethet e verdha, vaksina u bëhet grave të cilat udhëtojnë në zonat e rrezikut. Vaksinat virale inaktive dhe ato bakteriale mund të përdoren një- lloj si nga pjesa tjetër e popullsisë. Imunoglobulinat këshillohen si parandalim pas ekspozimit ndaj rrezikut të hepatitit B, tërbimit, tetanozit, variçelës, edhe gjatë shtatzanisë. Vaksinimi ndaj tetanozit është i detyruar në mjaft vende të botës, si edhe në vendin tonë. Zakonisht bëhen dy doza imunizimi kundër tetanozit gjatë shtatzanisë, duke filluar nga tremujori i dytë i saj.
Autor: Eduard Tushe, ”Arti i rritjes së fëmijëve”