Ndjenja e dobët e përgjegjësisë
Shpesh i dëgjojmë të rriturit duke thënë se ndjenja e përgjegjësisë për shumë gjëra te fëmijët e tyre është shumë më e vogël sesa ndjenja e tyre e përgjegjësisë kur kanë qenë në moshën e tyre. Kjo nuk është larg të vërtetës. Gjenerata e tanishme kalon 40% të moshës së saj në shkollim. Gjatë kësaj periudhe adoleshentët marrin të gjitha llojet e shërbimeve dhe u plotësohen dëshirat e shumta. E shohim se si nëna kalon shumicën e jetës në shërbim dhe kujdes ndaj fëmijëve, nganjëherë deri sa të jenë të rritur. Një gjë tjetër që e vërejmë është egoizmi i adoleshentëve dhe këmbëngulja e tyre për t’i pasur gjërat për vete. Progresi i tanishëm në botë i ka pasur pasojat e dëmshme te njerëzit, sepse ka ngjallur apetitin për gëzimin e menjëhershëm të kënaqësive dhe të interesave personale. Duket se adoleshentët po marrin një hise më të madhe sesa ajo që u takon nga kjo çmenduri. Disa manifestime të ndjenjës së dobët të përgjegjësisë te adoleshentët
Një nënë thotë: “Bija ime adoleshente po më nxin jetën për shkak se i neglizhon detyrat e saj. Kur shkon në shkollë, e lë dhomën e saj si fushëbetejë. Dyert e dollapëve i lë të hapur, ndërsa shumë rroba i lë në dysheme, disa në shtrat, dritat i lë ndez, ndërsa librat dhe fletoret e saj janë në çdo vend në dhomë. Nuk e teproj nëse them se asgjë nuk është në vendin e saj. Kjo nuk është e tëra. Më duhet ta zgjoj për të shkuar në shkollë, kështu që të mos vonohet.
Ajo zakonisht nuk ngrihet nga shtrati deri në momentin e fundit. Nuk çuditem nga kjo, sepse ajo rri zgjuar deri vonë natën. Sa i përket telefonit, ai është tregim në vete. Më duhet të përballem edhe me përtacinë e saj për t’i kryer detyrat e shtëpisë, sidomos larjen e enëve. Kur flas me të herë pas here, ajo vetëm e lëviz kokën në miratim dhe asgjë tjetër. Ajo do të harrojë gjithçka pas gjysmë ore, sikur të mos kisha biseduar asgjë me të dhe sikur kurrë të mos më premtonte se do të përmirësohej.”
Ose e dëgjojmë një baba duke thënë: “Kur biri im ishte nëntë vjeçar i tregoja gjëra të caktuara që ishin të përshtatshme për moshën e tij dhe ai më dëgjonte mirë, mirëpo nuk kuptonte shumë. Pastaj kur i bëri shtatëmbëdhjetë vjet fillova t’i tregoja për lavdinë e muslimanëve në kohët e tyre të arta dhe për të arriturat e jashtë- zakonshme të tyre. Meqenëse isha mësues historie përpiqesha ti përcjellja një mesazh të veçantë, se civilizimet bien si rezultat i gabimeve të rënda, se nëse dëshironim të ringjallnim civilizimin tonë, duhej t’i ndreqnim gabimet morale, shoqërore dhe politike. Kur më vinte ndonjë rast i elaboroja ato gabime. Natyrisht se ia kujtoja rolin e të rinjve në ndërtimin e civilizimit të ri.
Biri dukej se më dëgjonte me vëmendje, mirëpo nuk komentonte asgjë. Ai më linte të flisja. Kjo vazhdoi për një kohë derisa një ditë ai foli: “Mirë baba. Ti më ke rritur me cilësitë e të qenit i drejtpërdrejtë dhe të flas të vërtetën, unë them haptas se ndeja jonë po bëhet shumë e mërzitshme dhe vërtet përpiqem ta bëj sa më të shkurtër që është e mundur.
Ti baba po përpiqesh të më përfshish në reformim, në ndreqjen e gjërave që të tjerët i kanë shkatërruar. Kjo as në mendje nuk më shkon. Për momentin i synoj vetëm tri gjëra, njëra është blerja e një kompjuteri të ri, tjetra marrja e lejes së vozitjes kur t’i mbushi 18 vjet, sepse çmendem pas veturave dhe zgjidhja e problemit me tre shokë, të cilët po bëjnë plane të këqija kundër meje.”
Babai komentoi: “U ndjeva thellë i zhgënjyer me preokupimet e tij dhe shumë i indinjuar për kalkulimin e keq të qëndrimeve të tij.”
Ankesat e prindërve do t’i dëgjoni gjithandej, sepse ky është një problem afatgjatë dhe universal. Ajo që kërkohet është përpjekja më e madhe për të kuptuar dhe për të bërë gjënë e duhur. Kjo do ta fusë problemin nën kontroll.
Prinderimi.com
Prof. Dr. Abdul Kerim Bekkar, “Adoleshentët”
(Vështrime mbi adoleshentët, si t’i kuptojmë, si t’u qasemi dhe si të ndërveprojmë me ta)