Teknika të të mësuarit, të mbajturit mend dhe ballafaqimit me mësimin online

Teknika të të mësuarit, të mbajturit mend dhe ballafaqimit me mësimin online

Mësimi online – forma e edukimit në të cilin elementet kryesore përfshijnë ndarjen fizike të mësuesve dhe nxënësve gjatë mësimit dhe përdorimin e teknologjive për të mundësuar komunikimin mësues-nxënës, nxënës-nxënës. Simonson dhe Berg (2016)

Anët pozitive

Mësimi online në krahasim me mësimin me prezencë fizike është karakteristike për nga fleksibiliteti dhe mundësia për të mësuar kur, ku dhe si është më mirë dhe më efikase për ju, duke bërë një balancë ndërmjet shkollës dhe familjes, për të zhvilluar shkathtësi të cilat nuk kemi pasur mundësi dhe kohë t’i zhvillojmë më parë, për t’u përmbushur nga komoditeti i shtëpisë sonë. Ne sfidojmë veten dhe fitojmë një perspektivë më të gjerë për botën. Jemi duke u njoftuar me mënyrë të re të të mësuarit dhe komunikimit që do të jetë vendimtar për ne në të ardhmen.

Për atë qëllim ndajmë disa teknika që na ndihmuan të ballafaqohemi suksesshëm me mësimin online.

• Teknikat bazë për të mësuar më mirë

  • Krijoni një hapësirë të dedikuar për mësim: Gjeni një vend të qetë në shtëpi, pa shumë shpërqendrime, ku mund të përqendroheni. Sigurohuni që të keni ndriçim të mirë dhe një karrige të rehatshme. Kjo e ndihmon trurin tuaj të “kalojë” në modalitetin e të mësuarit sa herë që uleni aty.
  • Përcaktoni një orar të rregullt: Edhe pse mësimi online ofron fleksibilitet, është e rëndësishme të keni një rutinë. Përpiquni të ndiqni një orar të ngjashëm me atë të shkollës tradicionale. Zgjohuni në të njëjtën kohë, bëni pushime të rregullta dhe caktoni kohë specifike për çdo lëndë.
  • Largoni shpërqendrimet: Para se të filloni mësimin, largoni telefonin (ose vendoseni në modalitetin “mos shqetëso”), mbyllni rrjetet sociale dhe çdo gjë tjetër që mund t’ju tërheqë vëmendjen. Komunikoni me familjarët që të mos ju ndërpresin gjatë kohës së mësimit.
  • Bëni pyetje dhe kërkoni ndihmë: Mos hezitoni të pyesni mësuesin apo shokët e klasës nëse diçka nuk është e qartë. Mësimi online kërkon më shumë iniciativë personale për të kërkuar sqarime.
  • Praktikoni të mësuarit aktiv: Mos u mjaftoni vetëm me leximin apo dëgjimin pasiv. Angazhohuni me materialin! Mbani shënime, bëni pyetje vetes, përpiquni t’ua shpjegoni konceptet dikujt tjetër (qoftë edhe vetes me zë të lartë), ose krijoni harta mendore.
  • Rishikoni rregullisht materialin: Mos prisni deri në momentin e fundit para një testi për të rishikuar. Përsëriteni materialin në intervale të rregullta (p.sh., në fund të ditës, në fund të javës). Kjo ndihmon në transferimin e informacionit nga memoria afatshkurtër në atë afatgjatë.
  • Kujdesuni për shëndetin fizik dhe mendor: Sigurohuni të flini mjaftueshëm, të ushqeheni shëndetshëm dhe të bëni aktivitet fizik. Pushimet e shkurtra gjatë mësimit janë gjithashtu të rëndësishme për të ruajtur përqendrimin.

• Teknika Pomodoro

  • Çfarë është? Teknika Pomodoro është një metodë e menaxhimit të kohës e zhvilluar nga Francesco Cirillo në fund të viteve 1980. Ajo përdor një kohëmatës për të ndarë punën në intervale, tradicionalisht 25 minuta të gjata, të ndara nga pushime të shkurtra. Çdo interval njihet si një “pomodoro”.
  • Si funksionon?
    1. Zgjidhni një detyrë që doni të përfundoni.
    2. Vendosni kohëmatësin për 25 minuta (një “pomodoro”).
    3. Punoni intensivisht në detyrë derisa të bjerë zilja e kohëmatësit. Shmangni çdo shpërqendrim gjatë kësaj kohe.
    4. Kur zilja bie, bëni një pushim të shkurtër (rreth 5 minuta). Mund të ngriheni, të lëvizni, të pini ujë.
    5. Pas çdo katër “pomodorosh” (pra, pas rreth 100 minutash pune dhe 15 minutash pushim), bëni një pushim më të gjatë (15-30 minuta).
  • Përfitimet: Kjo teknikë ndihmon në rritjen e përqendrimit, zvogëlimin e lodhjes mendore dhe luftimin e shtyrjes së punëve. Ju jep një ndjenjë të qartë progresi dhe ju ndihmon të kuptoni sa kohë ju merr realisht një detyrë.

• Aplikacione të dobishme për produktivitet

  • Organizimi i detyrave dhe shënimeve:
    • Google Keep/Tasks/Calendar: Mjete të integruara për të mbajtur shënime, për të krijuar lista detyrash dhe për të menaxhuar orarin tuaj. Lehtësisht të aksesueshme nga çdo pajisje.
    • Todoist/Microsoft To Do: Aplikacione të fuqishme për menaxhimin e detyrave, me mundësi për të caktuar afate, për të vendosur përkujtues dhe për të bashkëpunuar me të tjerët (p.sh., për projekte grupore).
    • Evernote/Notion: Platforma më të avancuara për të mbajtur shënime, për të organizuar informacionin nëpër projekte të ndryshme dhe për të ruajtur materiale nga interneti. Notion është veçanërisht i pëlqyer për fleksibilitetin e tij.
  • Përqendrimi dhe bllokimi i shpërqendrimeve:
    • Forest: Një aplikacion që ju inkurajon të qëndroni larg telefonit duke mbjellë një pemë virtuale. Nëse dilni nga aplikacioni para se të mbarojë koha, pema juaj thahet.
    • Freedom/Cold Turkey: Aplikacione që bllokojnë aksesin në uebfaqe dhe aplikacione të caktuara për një periudhë të caktuar kohe, duke ju ndihmuar të shmangni shpërqendrimet.
  • Menaxhimi i kohës (për Teknikën Pomodoro dhe të tjera):
    • Focus Keeper/Pomodoro Timer: Aplikacione të thjeshta që shërbejnë si kohëmatës për Teknikën Pomodoro.
  • Ruajtja e skedarëve dhe bashkëpunimi:
    • Google Drive/Dropbox/OneDrive: Shërbime për ruajtjen e skedarëve në re (cloud), që ju lejojnë t’i qaseni dokumenteve tuaja nga kudo dhe t’i ndani lehtësisht me mësuesit apo shokët e klasës.

• Definimi dhe llojet e teknikave mnemonike

  • Çfarë janë teknikat mnemonike? Teknikat mnemonike (ose mnemoteknikat) janë strategji ose “truke” mendore që na ndihmojnë të mbajmë mend informacionin më lehtë, veçanërisht kur ai është i vështirë, abstrakt ose i gjatë. Ato funksionojnë duke e lidhur informacionin e ri me diçka që e dimë tashmë ose duke e bërë atë më kuptimplotë, më të gjallë dhe më të lehtë për t’u kujtuar.
  • Llojet e zakonshme të teknikave mnemonike:
    • Akronimet: Krijimi i një fjale nga shkronjat e para të një liste fjalësh që duhen mbajtur mend. P.sh., PASH (Perëndim, Afrikë, Sahel, Horn) për të kujtuar pjesë të kontinentit Afrikan.
    • Akrostikët (ose fjalitë mnemonike): Krijimi i një fjalie ku shkronja e parë e çdo fjale korrespondon me një element që duhet mbajtur mend. P.sh., “My Very Eager Mother Just Served Us Noodles” për të mbajtur mend planetët (Mercury, Venus, Earth, Mars, Jupiter, Saturn, Uranus, Neptune). Ju mund të krijoni fjali të ngjashme në shqip.
    • Rimimi: Përdorimi i rimës për të kujtuar fakte ose rregulla. P.sh., “Nëse është ‘i’ para ‘e’, përveç pas ‘c'”.
    • Metoda e Lokacioneve (ose Pallati i Kujtesës): Kjo teknikë e lashtë përfshin lidhjen e informacionit me vende specifike në një rrugë ose ndërtesë të njohur. Për ta kujtuar informacionin, ju “ecni” mentalisht nëpër atë vend dhe “shihni” objektet që keni vendosur aty.
    • Copëzimi (Chunking): Ndarja e informacionit të gjatë në pjesë më të vogla dhe më të menaxhueshme. P.sh., numrat e telefonit ndahen në grupe (383-44-123-456) në vend që të mbahen mend si një varg i gjatë numrash.
    • Lidhjet vizuale dhe tregimet: Krijimi i imazheve të gjalla mendore ose tregimeve të shkurtra që lidhin elementet që duhen mbajtur mend. Sa më absurde ose qesharake të jenë imazhet/tregimet, aq më lehtë mbahen mend. P.sh., për të mbajtur mend listën e blerjeve “qumësht, vezë, bukë”, mund të imagjinoni një lopë që bën vezë mbi një fetë buke.
    • Fjalët kyçe: Zgjedhja e një fjale kyçe që tingëllon ngjashëm me fjalën e huaj ose konceptin që doni të mësoni dhe pastaj krijimi i një lidhjeje vizuale mes tyre.

• Këshilla për ballafaqim me stresin

  • Pranoni ndjenjat tuaja: Është normale të ndiheni të stresuar, të shqetësuar apo të mbingarkuar ndonjëherë, veçanërisht me ndryshimet që sjell mësimi online. Mos i shtypni këto ndjenja, por pranoni se janë aty.
  • Flisni me dikë: Ndani shqetësimet tuaja me prindërit, mësuesit, miqtë ose një këshilltar shkollor. Shpesh, vetëm fakti që flisni për problemet mund t’ju ndihmojë të ndiheni më mirë.
  • Bëni pushime të rregullta: Mos u mundoni të mësoni për orë të tëra pa ndërprerje. Ngrihuni, lëvizni, bëni diçka që ju pëlqen për disa minuta çdo orë. Kjo ndihmon në parandalimin e “djegies” (burnout).
  • Kujdesuni për trupin tuaj:
    • Gjumi i mjaftueshëm: Mungesa e gjumit mund të përkeqësojë stresin dhe të ulë aftësinë për t’u përqendruar. Synoni 7-9 orë gjumë çdo natë (më shumë për fëmijët dhe adoleshentët më të vegjël).
    • Ushqim i shëndetshëm: Konsumoni fruta, perime, proteina dhe drithëra të plota. Shmangni ushqimet e procesuara dhe pijet me sheqer të tepërt.
    • Aktiviteti fizik: Edhe një shëtitje e shkurtër, disa ushtrime në shtëpi ose kërcimi me muzikën tuaj të preferuar mund të bëjnë një ndryshim të madh në nivelin e stresit dhe humorin tuaj.
  • Teknikat e relaksimit: Provoni teknika të thjeshta si frymëmarrja e thellë (merrni frymë ngadalë nga hunda, mbajeni për pak sekonda dhe nxirreni ngadalë nga goja), meditimi i shkurtër (ka shumë aplikacione dhe video udhëzuese falas), ose dëgjimi i muzikës qetësuese.
  • Menaxhoni kohën tuaj në mënyrë efektive: Kur ndiheni se keni kontroll mbi detyrat tuaja, niveli i stresit zvogëlohet. Përdorni teknikat e përmendura më lart për planifikimin dhe organizimin.
  • Kufizoni kohën para ekraneve jashtë mësimit: Edhe pse mësimi është online, përpiquni të shkëputeni nga ekranet gjatë kohës së lirë. Kaloni kohë me familjen, dilni në natyrë (nëse është e mundur), ose merreni me një hobi që nuk përfshin ekranet.
  • Vendosni qëllime realiste: Mos u përpiqni të bëni gjithçka përnjëherë. Ndani detyrat e mëdha në hapa më të vegjël dhe festoni arritjet e vogla.
  • Mbani kontakte shoqërore: Edhe pse online, gjeni mënyra për të ndërvepruar me miqtë dhe shokët e klasës. Kjo mund të jetë përmes video-thirrjeve, grupeve të diskutimit apo lojërave online. Ndjenja e lidhjes është e rëndësishme për mirëqenien mendore.

• Mbaj mend

  • Fleksibiliteti është fuqia juaj: Përdoreni fleksibilitetin e mësimit online në avantazhin tuaj për të krijuar një mjedis dhe orar mësimi që ju përshtatet më së miri.
  • Organizimi është çelësi: Një plan i mirë dhe një hapësirë e rregullt studimi do t’ju ndihmojnë të qëndroni të fokusuar dhe produktivë.
  • Komunikimi aktiv është thelbësor: Mos kini frikë të bëni pyetje, të kërkoni ndihmë dhe të bashkëveproni me mësuesit dhe shokët e klasës.
  • Kujdesi për veten nuk është luks, por domosdoshmëri: Shëndeti juaj fizik dhe mendor janë themeli për suksesin në mësimin online. Jepini përparësi gjumit, ushqimit të shëndetshëm, aktivitetit fizik dhe teknikave të menaxhimit të stresit.
  • Mësimi është një maratonë, jo një sprint: Jini të durueshëm me veten, festoni progresin tuaj dhe mos u dekurajoni nga sfidat e rastit. Çdo përpjekje ka vlerë!