Prindërit shpesh dyshojnë në metodat dhe zgjedhjet e tyre. Prindërit e rinj përballen me sfida të përditshme, ndërsa ata me përvojë vënë në pikëpyetje qasjen e tyre. Vendimet prindërore ndikojnë drejtpërdrejt në zhvillimin e fëmijës. Shumë prindër e kuptojnë se kanë krijuar zakone problematike vetëm pasi vërejnë ndryshime në sjelljen e fëmijëve të tyre.
Prindërimi nuk duhet të jetë një lojë hamendësimesh, edhe pse nuk ekziston një manual udhëzues. Ekspertët e sjelljes së fëmijëve kanë zhvilluar dekada kërkimesh mbi metodat efektive të prindërimit. Ky artikull shqyrton shenjat e zakonshme të zakoneve të këqija prindërore dhe arsyet pse ato zhvillohen. Do të mësoni gjithashtu strategji të provuara për t’u bërë një prind më i mirë.
Prindërit duhet të identifikojnë sjelljet problematike për të përmirësuar mënyrën se si rrisin fëmijët e tyre
Kërkimet shkencore tregojnë disa shenja paralajmëruese të praktikave shqetësuese prindërore. Fëmijët ndihen të pasigurt kur rregullat ndryshojnë shpesh ose kur prindërit nuk janë dakord për mënyrën e disiplinës. Studimet tregojnë se fëmijët me probleme të sjelljes shpesh kanë prindër që reagojnë në mënyrë të paqëndrueshme gjatë konflikteve. Injorimi i ndjenjave të fëmijëve, si p.sh. frazat “mos qaj” ose “po e ekzagjeron,” i bën ata të ndihen të pavlerësuar dhe të shkëputur emocionalisht nga prindërit e tyre.
Kritikat e vazhdueshme, zemërimi dhe fajësimi dëmtojnë zhvillimin e fëmijës. Studimet tregojnë se komunikimi negativ shoqërohet me probleme të shumta familjare dhe sociale. Disa prindër përfshihen tepër në jetën e fëmijës, duke e penguar atë të zhvillojë identitetin e tij, ndërsa të tjerë nuk ofrojnë strukturë dhe mbikëqyrje të mjaftueshme, duke i lënë fëmijët të pambrojtur. Fëmijët që krahasohen me të tjerët ose që nuk marrin lavdërime për arritjet e tyre shpesh zhvillojnë mungesë vetëbesimi dhe tendenca perfektioniste, të cilat ndikojnë negativisht në shëndetin e tyre emocional.
Stresi prindëror është një nga arsyet kryesore të zakoneve të këqija prindërore
Stresi i lartë i shtyn prindërit drejt sjelljeve më pak të ndjeshme dhe më autoritare. Kjo krijon një cikël ku problemet e sjelljes së fëmijëve përkeqësojnë stresin prindëror dhe anasjelltas. Prindërit me orare të parregullta shpesh kanë vështirësi në monitorimin dhe disiplinimin e qëndrueshëm të fëmijëve. Ata që kanë përjetuar abuzim fizik, emocional ose seksual në fëmijëri kanë një rrezik më të lartë të përsëritjes së modeleve negative prindërore. Prindërit që kujdesen për shumë fëmijë shpesh ndihen të mbingarkuar. Presioni i punës dhe familjes mund të ndikojë në cilësinë e prindërimit. Prindërit me depresion ose ankth mund të jenë emocionalisht të largët, duke mos përmbushur nevojat emocionale të fëmijëve të tyre. Ndikimi kulturor dhe ndryshimet brez pas brezi po ashtu luajnë një rol të madh. Brezat e rinj përballen me sfida të reja, si ndikimi i rrjeteve sociale dhe teknologjia, që krijojnë një lloj prindërimi të ndryshëm nga ai tradicional.
Prindërimi i dobët ndikon negativisht në suksesin shkollor të fëmijëve. Ata që rriten me mungesë mbështetjeje shpesh humbasin interesin për mësimin dhe përjetojnë vështirësi akademike. Fëmijët e rritur me prindër kritikues ose të rreptë shpesh zhvillojnë ankth, depresion dhe ndihen të vetmuar. Ata kanë vështirësi në krijimin dhe mbajtjen e marrëdhënieve të shëndetshme. Mungesa e stimulimit mendor dhe lidhjes emocionale ndikon në vetëkontrollin dhe motivimin e fëmijëve. Adoleshentët që rriten në mjedise prindërore problematike kanë më shumë gjasa të përballen me presionin e bashkëmoshatarëve dhe pasiguri sociale.
Çdo familje ka sfidat e veta në prindërim. Hulumtimet tregojnë qartë se sjellja jonë ka ndikim të madh në zhvillimin e fëmijëve tanë. Prindërit që bëhen të vetëdijshëm për modelet negative dhe punojnë për t’i ndryshuar ato ndihmojnë në përmirësimin e mirëqenies emocionale dhe akademike të fëmijëve të tyre. Kërkimi i ndihmës nga ekspertët nuk është shenjë dobësie, por force. Ndryshimet e vogla të qëndrueshme sjellin përmirësime të rëndësishme. Duke përmirësuar qasjen tonë prindërore sot, ne krijojmë baza më të forta për zhvillimin e fëmijëve dhe marrëdhënie më të shëndetshme familjare.
Burime:
[1] – https://americanspcc.org/effects-bad-parenting-child/
[2] – https://parenting.firstcry.com/articles/bad-parenting-signs-effects/
[3] – https://drroseann.com/why-parent-and-child-communication-breaks-down/
[4]https://www.researchgate.net/publication/360132450_Communication_Problem_and_Conflicts_in_Parent_Child_Relationship
[5] – https://learning.nspcc.org.uk/child-abuse-and-neglect/neglect
[6] – https://www.medicalnewstoday.com/articles/childhood-emotional-neglect
[7] – https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4861150/
Solli në shqip: Prinderimi.com
*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Rrjetit të Prindërve të Kosovës në Viber.
