Një studim i ri zbuloi se përdorimi i shpeshtë i mediave sociale mund të riformojë mënyrën se si zhvillohet truri i adoleshentëve.
Ata që kontrollonin platformat e tyre më shpesh kishin më shumë gjasa të ishin të ndjeshëm ndaj shpërblimeve dhe ndëshkimeve të përgjithshme sociale.
“Për të rinjtë që rregullisht kontrollojnë mediat e tyre sociale, truri po ndryshon në një mënyrë që po bëhet gjithnjë e më i ndjeshëm ndaj reagimeve sociale me kalimin e kohës”, tha autorja kryesore e studimit Dr. Eva Telzer, asistent profesor i psikologjisë dhe neuroshkencës në Universitetin e Karolinës së Veriut në Chapel Hill. “Dhe kjo është duke vendosur skenën sesi truri vazhdon të zhvillohet deri në moshën madhore.”
Telzer dhe ekipi i saj studiuan 169 nxënës të klasës së gjashtë dhe të shtatë në Karolinën e Veriut rurale për të përcaktuar se si zakonet rreth kontrollit të mediave sociale ndikuan në zhvillimin e tyre.
Gjatë një periudhe trevjeçare, studentët – të cilët ishin të gjithë 12 ose 13 vjeç kur filloi hulumtimi – raportuan sjelljen e tyre në rrjetet sociale dhe iu nënshtruan imazheve vjetore fMRI të trurit të tyre për të parë përgjigjet e tyre nervore ndaj disa dukurive sociale positive dhe negative në ekran, reagime të tilla si një fytyrë e lumtur ose e zemëruar.
Gjatë asaj periudhe, studentët që raportuan se kontrollonin më rregullisht mediat e tyre sociale treguan ndjeshmëri më të madhe nervore në pjesë të trurit si amigdala, tha Telzer. Ata që kontrollonin më rrallë mediat e tyre sociale panë më pak ndjeshmëri në ato zona në fMRI.
Nuk është e qartë nëse ndryshimet nervore rezultuan në ndryshime të sjelljes, si rritja e ankthit apo varësia, tha Telzer.
Është e rëndësishme të mos shqetësoheni shumë shpejt, shtoi ajo. Studimi vendosi një lidhje të fortë midis zakoneve të mediave sociale dhe ndjeshmërisë më të madhe ndaj reagimeve, por nuk mund të thuhet me siguri nëse njëri po shkakton tjetrin, shtoi ajo.
Është gjithashtu e paqartë nëse ndjeshmëria më e madhe ndaj pasojave sociale është një gjë e mirë apo e keqe.
“Ndjeshmëria e rritur mund të çojë në sjellje të mëvonshme kompulsive të mediave sociale, ose mund të pasqyrojë një ndryshim nervor adaptiv që i ndihmon adoleshentët të lundrojnë në botët e tyre sociale,” tha Telzer.
Adoleshentët dhe mediat sociale
Mediat sociale janë të mbushura me mënyra për të marrë reagime nga bashkëmoshatarët, qoftë nëpërmjet emocioneve të një pëlqimi në një postim apo nepermjet kritikës nga një koment i keq, tha Dr. Chaudhary, psikiatër për fëmijë dhe adoleshentë.
Adoleshenca është njëkohësisht një kohë e përdorimit të lartë të mediave sociale dhe zhvillimit kritik të trurit. Truri i adoleshentëve po kalon zhvillimin dhe riorganizimin më të madh, i dyti pas foshnjërisë, duke i bërë ata më të ndjeshëm ndaj ndikimeve mjedisore, tha Telzer.
Si një psikiatre për fëmijë dhe adoleshente, Chaudhary tha se shpesh ka pyetur veten për rolin që luajnë mediat sociale në zhvillim.
Është e mundur që rezultatet e studimit tregojnë se mediat sociale ndryshojnë trurin e adoleshentëve, por mund të jetë gjithashtu që disa nga studentët tashmë po përjetonin ndryshime në zhvillimin e trurit të tyre që çuan në më shumë përdorim të mediave sociale, tha Chaudhary.
Si të trajtoni zakonin
Pavarësisht nëse ndryshimet e trurit janë pula apo veza në këtë rast, ka hapa që kujdestarët mund të ndërmarrin për t’i ndihmuar adoleshentët të tregojnë kujdes rreth përdorimit të mediave sociale.
“Unë do t’i inkurajoja fuqimisht njerëzit – veçanërisht adoleshentët – të bëjnë pushime të shpeshta nga përdorimi i mediave sociale,” tha Chaudhary.
Të bësh këtë mund t’i ndihmojë të rinjtë të lidhen më thellë personalisht, të ndihen më të pranishëm dhe “të ndarë nga fluksi i vazhdueshëm, shpeshherë provokues i ankthit, i informacionit për botën dhe jetën e njerëzve të tjerë”, tha ajo.
Chaudhary këshilloi që familjet të marrin një qasje me katër hapa ndaj përdorimit të mediave sociale nga adoleshentët: ndihmojini ata të vlerësojnë se si po e përdorin atë, pyesni se si u shërbejnë mediat sociale, inkurajoni ata të identifikojnë ndryshimet që dëshirojnë dhe të bëjnë një plan për të arritur atje.
Dhe madje edhe për të rinjtë që duan të kalojnë kohë në internet, ka mënyra për ta bërë atë që nuk paraqesin disa nga rreziqet e mundshme që bëjnë mediat sociale, shtoi ajo.
“Mund të jetë koha për të gjetur ato aplikacione të mediave jo sociale dhe përvoja dixhitale dhe të rimendoni se sa kohë shpenzoni në platforma që nuk po ju lënë të ndiheni të qetë, të rifreskuar dhe në një hapësirë më të mirë”, tha Chaudhary.
Përktheu dhe përshtati: Dr. Leudrita Mustafa, Prinderimi.com
Burimi: https://edition.cnn.com/2023/01/03/health/social-media-checking-teen-development-wellness/index.html?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR3IzfPFh0P_RgV3G9B7Pfz3zwNR_OP8BaHsGZ0e52VzIH5Z3m84ENcQn0o_aem_AV6LAueLxwaSLmKF1mb4Xwqy2FTiuHSF9z8LsoaISj1IJ6RdGFozEqv_1MxECArtuQX5nb_3r9IH0dP06d69jLBU
