Migrimi i të rinjve mbetet një sfidë madhore për Kosovën, si edhe për vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor. Largimi i të rinjve më të arsimuar dhe të kualifikuar, i njohur si “ikja e trurit”, është një fenomen që pritet të intensifikohet pas liberalizimit të vizave për qytetarët kosovarë, i cili hyri në fuqi në janar 2024. Kjo ka ngritur shqetësime mbi mundësinë e një rritjeje të ndjeshme të emigrimit, veçanërisht në mesin e të rinjve, drejt vendeve të tjera evropiane.
Arsimi dhe trajnimet jashtë vendit
Sipas të dhënave, 83.4% e të rinjve kosovarë nuk kanë pasur asnjë përvojë trajnimi ose studimi jashtë vendit, dhe gjysma e tyre nuk planifikojnë ta bëjnë këtë në të ardhmen. Gratë tregojnë një hezitim më të madh për të ndjekur studime jashtë vendit krahasuar me burrat. Ndërkohë, megjithëse perceptimi i përgjithshëm sugjeron pakënaqësi me sistemin arsimor në Kosovë, të rinjtë nuk shfaqin interes të lartë për zhvillim akademik jashtë vendit. Kjo është veçanërisht e dukshme te nxënësit në arsimin e ulët, të cilët kanë më pak prirje për t’u angazhuar në mësime apo trajnime jashtë, krahasuar me studentët e arsimit të lartë.
Megjithatë, optimizmi i të rinjve për mundësitë e tyre akademike dhe profesionale brenda Kosovës mund të jetë tregues i një besimi të qëndrueshëm në vend. Kur u pyetën nëse ndihen më pak të zhvilluar profesionalisht krahasuar me të rinjtë në rajon, si pasojë e kufizimeve të vizave, 49.1% e të rinjve pohuan se nuk e ndjejnë këtë si disavantazh.
Dëshira për të emigruar dhe perspektivat gjinore
Një studim i kryer me të rinjtë kosovarë ka zbuluar se 89.3% e tyre nuk kanë qëndruar jashtë vendit për më shumë se gjashtë muaj. Kur u pyetën për dëshirën e tyre për të emigruar, të dhënat treguan një ndarje të konsiderueshme: 28.4% nuk kanë asnjë dëshirë për të emigruar, ndërsa 26.8% shprehin dëshirë të fortë ose shumë të fortë për emigrim. Përqindja më e lartë e të rinjve (31.1%) shprehin dëshirë mesatare për të emigruar.
Gratë, në përgjithësi, kanë treguar prirje më të ulët për emigrim në krahasim me burrat, duke sugjeruar nevojën për politika që fuqizojnë gratë me mundësi më të mira brenda Kosovës.
Rekomandime për politikëbërësit
Të dhënat ofrojnë një bazë të rëndësishme për hartimin e politikave që synojnë reduktimin e emigrimit të të rinjve. Me një përqindje të konsiderueshme të tyre që ose nuk dëshirojnë të emigrojnë, ose kanë dëshirë mesatare për këtë, prioriteti i politikave duhet të jetë krijimi i mundësive që forcojnë qëndrimin e tyre në vend. Një fokus i veçantë duhet të vihet te gratë, duke u ofruar atyre mbështetje dhe nisma për zhvillim profesional dhe akademik brenda Kosovës.
© Prinderimi.com | Të gjitha të drejtat e rezervuara.
