Përveç familjes dhe rrethit shoqërorë, shkolla luan një rol të madh në jetën e shumë fëmijëve dhe të rinjëve. Këtu ata vazhdojnë arsimimin e tyre, ndërtojnë njohuri të reja dhe në të njëjtën kohë krijojnë shumë kontakte shoqërore me bashkëmoshatarët e tyre. Prandaj, shkolla është një vend i rëndësishëm mësimi, ku fëmijët kalojnë një pjesë të madhe të kohës së tyre dhe ku duhet të përballen me një sërë sfidash. Ata mbështeten jo vetëm nga prindërit e tyre, por në radhë të parë nga mësuesit dhe mësueset, që i qendrojnë çdo ditë pranë në kryerjen e detyrave të tyre.
Prandaj, jo pa arsye shumë mësues/mësuese janë persona të rëndësishëm referimi dhe modele për të rinjtë dhe nuk është aspak çudi që marrëdhënia mësues-nxënës ka një ndikim të madh në sjelljen e performancës së të rinjëve. Deri në çfarë mase ndikojnë mësuesit tek studentët e tyre na tregon studimi nga Detlef Urhahne, Oliver Timm, Mingjing Zhu dhe Ming Tang (https://econtent.hogrefe.com/doi/abs/10.1026/0049-8637/a000079).
Nga Luisa Middeke (Nga studentët për studentët)
Studimi trajtoi pyetjen se sa ndryshojnë studentët e nënvlerësuar nga studentët e mbivlerësuar për sa i përket motivimit për të arritur. (Urhahne, Timm, Zhu & Tang 2013. A janë studentët e nënvlerësuar më pak të motivuar për të arritur sesa studentët e mbivlerësuar? Zeitschrift für Entwicklungspsychologie und Pädagogische Psychologie, 54(1), 34–43) Në këtë kontekst, studimi arrin në përfundimin se të dy grupet e nxënësve janë po aq të motivuar, por nxënësit e nënvlerësuar sistematikisht vlerësohen më keq.
Por, çfarë pasojash ka ky vlerësim në vetë-konceptin e fëmijëve dhe të rinjëve në terma afatgjatë?
Për t’iu përgjigjur kësaj pyetjeje, mund të jetë e dobishme të vendosni veten në këndvështrimin e nxënësit. Pra, si do të ndihesha nëse mjedisi im do të më nënvlerësonte vazhdimisht? A do ta shfrytëzoja gjithmonë potencialin tim edhe pse dyshoj se nuk do të njihet gjithsesi? Ndoshta jo dhe pikërisht këtu qëndron problemi, sepse fëmijët dhe të rinjtë përjetojnë gjëra shumë të ngjashme në shkollë. Sidomos kur modelet e tyre (mesuesit) nënvlerësojnë performancën e tyre, kjo ka një ndikim negativ në vetë-konceptin e tyre. Ata shpesh marrin përsipër gjykimin dhe përshtaten me pritshmëritë e personit tjetër për sa i përket motivimit dhe performancës (Urhahne, Timm, Zhu & Tang 2013, f. 36). Në rastin më të keq, një fëmijë ose një i ri/e re do të vepronte plotësisht nën potencialin e tij/saj aktual thjesht sepse humbasin besimin në aftësitë e tyre për shkak të komenteve dhe vlerësimeve të të tjerëve.
Pyetja për mësuesit është: Si mund ta ndaloj këtë rreth vicioz (situatë përkeqësuese)?
Është e rëndësishme që të mos fokusohemi vetëm tek deficitet (mangësitë) e fëmijëve dhe të rinjëve. Përkundrazi, ne duhet të përpiqemi të kuptojmë arsyet e tyre për motivimin e arritjeve të larta ose të ulëta dhe të përforcojmë aftësitë dhe pikat e forta të fituara. Baza për këtë është ndërveprimi respektues dhe vlerësues. Kjo përfshin që mësuesit të reflektojnë vazhdimisht mbi pozicionin/opinionin e tyre në mënyrë që të jenë në gjendje të vëzhgojnë dhe dokumentojnë aspekte specifike të synuara të të nxënit. Duhet të jeni të vetëdijshëm se pritshmëritë gjithmonë shkaktojnë presion, sepse fëmijët dhe të rinjtë duan të plotësojnë kërkesat e vendosura ndaj tyre, pavarësisht nga mosha e tyre. Prandaj mësuesit me vetëdije dhe pa vetëdije ndikojnë në sjelljen e adoleshentëve në çdo kohë. Sigurisht, mund të ndodhë që të gjykoni gabim një student/e. Është e rëndësishme që mësuesit të pranojnë gjykimet e gabuara dhe t’i korrigjojnë ato.
Autor: Luisa Middeke
Burimi: https://blogs.uni-paderborn.de/sonderpaedagogik/2020/09/18/welchen-einfluss-haben-lehrerinnen-wirklich/
Përktheu dhe përshtati: Fitore Maqedonci, Prinderimi.com
