Hulumtimet e mbështesin idenë se miqësitë janë veçanërisht të rëndësishme gjatë viteve të adoleshencës. Ato duket se mbrojnë kundër disa problemeve emocionale dhe të sjelljes. Madje, duket se truri ynë mund të sinkronizohet me atë të miqve tanë.
Në studimin tonë të fundit, të publikuar në eLife, tregojmë se të kesh afërsisht pesë miq në fillim të adoleshencës është e dobishme për njohjen, shëndetin mendor dhe performancën arsimore.
Të kesh shumë pak miq do të thotë se nuk ke me kë të ndërveprosh kur disa prej tyre janë të zënë ose të padisponueshëm, ndërsa të kesh shumë miq nënkupton se ata mund të mos jenë të lidhur ngushtë me ty. Prandaj, ekziston një ekuilibër midis sasisë dhe cilësisë së miqësive.
Për më tepër, kalimi i tepërt i kohës në aktivitete sociale mund të lërë më pak kohë për studim, duke ndikuar negativisht në performancën akademike.
Zhytje në të dhëna
Rezultatet tona bazohen në një sasi të madhe të dhënash nga studimi mbi zhvillimin njohës të trurit të adoleshentëve (ABCD), i cili përfshiu 7,512 pjesëmarrës të moshës 9-11 vjeç. I njëjti grup u ndoq dy vjet më vonë në fillim të adoleshencës, me të dhëna të disponueshme nga 4,290 pjesëmarrës. Të gjitha të dhënat u kontrolluan për cilësi.
Ne zbuluam lidhje midis numrit të miqve të ngushtë dhe shëndetit mendor, problemeve sociale dhe aftësive njohëse, përfshirë kujtesën, leximin dhe fjalorin. Treguam se afërsisht pesë miq të ngushtë është numri optimal – dhe këto lidhje mbetën të qëndrueshme edhe pas dy vitesh.
Studimi i publikuar: https://elifesciences.org/articles/84072
Nëse numri i miqve ishte më pak se katër ose më shumë se gjashtë, përfitimet u reduktuan. Duke përdorur një grup të dytë të dhënash me mbi 16,000 adoleshentë, konfirmuam lidhjet midis madhësisë së rrjetit të miqve të ngushtë dhe arritjeve shkollore, si dhe mirëqenies.
Gërmoni në të dhënat e publikuara: https://abcdstudy.org/
Sa i përket shëndetit të trurit, gjetëm se numri i miqve të ngushtë ishte i lidhur me zonën dhe vëllimin e korteksit (shtresa e jashtme e trurit). Kjo ishte veçanërisht e dukshme në korteksin orbitofrontal, korteksin cingulat anterior dhe nyjën temporale-parietale, të cilat luajnë një rol kyç në rrjetin e trurit për ndërveprimet sociale.
Të kesh pesë miq lidhej me një vëllim më të madh në këto zona kortikale. Këto rajone të trurit janë gjithashtu të rëndësishme për forma të tjera të njohjes, si vëmendja dhe rregullimi i emocioneve. Për më tepër, zbuluam se individët me pesë miq të ngushtë kishin vëmendje dhe funksione sociale të përmirësuara.
Ndikimi i pandemisë
Por pse ndërveprimet sociale janë kaq të rëndësishme për trurin? A nuk do të ishim më të aftë për të zgjidhur probleme nëse nuk do të flisnim vazhdimisht me miqtë tanë?
Sipas një hipoteze të njohur si hipoteza e trurit social, njerëzit janë zhvilluar për të menaxhuar marrëdhënie komplekse sociale. Kjo do të thotë se lehtësimi i marrëdhënieve sociale është një nga detyrat kryesore të trurit.
Procesi mësimor u ndikua rëndë nga izolimi gjatë pandemisë. Kjo vazhdon të ndikojë në të nxënit e nxënësve, sipas një raporti të Ofsted në Mbretërinë e Bashkuar. Përveç fushave të tjera, gjuha – veçanërisht aftësitë e të folurit dhe të dëgjuarit – u prekën negativisht.
Por izolimi ndikoi gjithashtu në zhvillimin personal të fëmijëve. Fëmijët që kohët e fundit kanë hyrë në shkollë shpesh nuk kanë aftësitë për të bashkëvepruar, ndarë dhe pritur radhën në klasë. Kjo mund të vijë si pasojë e përvojave të kufizuara sociale para shkollimit.
Raporti i Ofsted përfundimisht konkludoi se fëmijët nuk mësojnë po aq mirë në distancë. Hulumtimet e mëparshme kanë treguar se ndërveprimet ballë për ballë ndihmojnë fëmijët të mësojnë, pasi e bëjnë përvojën më të natyrshme.
Për më tepër, mungesat në shkolla janë rritur krahasuar me nivelet para pandemisë. Sipas një raporti të qeverisë britanike, shkalla e mungesave të vazhdueshme në vitin akademik 2022/2023 ishte 22%, nga 10.9% në vitin 2018/2019.
Duke marrë parasysh rëndësinë e ndërveprimeve sociale për zhvillimin e trurit, njohjes dhe aftësive sociale, është thelbësore që adoleshentët të kthehen në shkollë për të marrë pjesë në aktivitete akademike dhe rutinat sociale të vendosura para pandemisë COVID. Kjo është mënyra më e mirë për të nxitur njohjen sociale, e cila në fund do të përmirësojë arritjet arsimore dhe mirëqenien.
TheConversation
Solli në shqip: Prinderimi.com
