Një fëmijë 6-vjeçar është jashtëzakonisht aktiv fizikisht. Shpesh humbet ekuilibrin, mund të ngecë në ndonjë vend ose të rrëzohet. Ai gëzon aktivitete si rrotullimi, zvarritja, mundja, qëndrimi dhe leximi i shtrirë në dysheme.
Një aftësi e veçantë që vihet re në këtë moshë është driblimi i topit në tokë, hedhja e tij drejt një destinacioni specifik dhe kapja e topit që i hidhet. Lojërat me dhe dhe rërë, përfshirë hapjen e gropave, janë ndër aktivitetet më të parapëlqyera të kësaj moshe.
Në aspektin krijues, fëmija ndërton struktura funksionale duke përdorur copa druri, kuti ose blloqe. Këto struktura mund të shndërrohen në garazhe, shtëpi ose kopshte, duke përfshirë lodrat e tjera në lojë.
Duke qenë se muskujt e vegjël të dorës janë të zhvilluar, fëmija është i aftë në aktivitetet artizanale. Ai pret dhe ngjit, lyen, vizaton dhe përdor me sukses mjetet dhe materialet e ndryshme. Ndërsa djemtë shpesh preferojnë lojërat me top, vajzat pëlqejnë të luajnë me litar.
Përpjekjet për të shkruar janë të dukshme, megjithëse disa shkronja mund të shkruhen mbrapsht. Në disa raste, fëmija është në gjendje të shkruajë disa fjalë përtej emrit dhe mbiemrit të tij.
Në aspektin emocional, fëmija mund të përvetësojë disa zakone negative, si përdorimi i gjuhës së ashpër, zemërimi, debatet me të tjerët, etiketimet ose bërtitjet pas shpine. Te djemtë, në veçanti, mund të shfaqet anartria ose belbëzimi.
Zhvillimi fizik ngadalësohet dhe mund të vihen re probleme me shikimin, veçanërisht në fokusimin nga afër. Ndërkohë, dhëmbët e qumështit fillojnë të ndërrohen.
Karakteristikat e sjelljes në këtë moshë përfshijnë egoizmin dhe grindavecërinë. Fëmija shpesh e konsideron nënën përgjegjëse për çdo zemërim dhe përpiqet të shfryjë frustrimet tek ajo. Ai kërkon plotësimin e menjëhershëm të dëshirave të tij dhe ka pritshmëri të larta për mënyrën se si ato duhet të realizohen. Kjo periudhë karakterizohet nga një natyrë emocionale dhe shpesh e stuhishme.
Fëmija dëshiron të ketë gjithçka për vete dhe shmang ndarjen me të tjerët. Ai e ka të vështirë të bëjë zgjedhje, refuzon kritikën dhe kundërshton ndëshkimet.
Ekzistojnë dallime të dukshme në interesat dhe lojërat midis djemve dhe vajzave, megjithatë, të dyja palët janë gjithnjë kurioze dhe të gatshme për të provuar gjëra të reja. Ata krijojnë lojëra të reja, hyjnë në role imagjinare dhe shijojnë aktivitetet në grup.
Në këtë moshë, fëmija fillon të marrë përsipër disa përgjegjësi dhe t’i dëgjojë me vëmendje të tjerët. Koha e përqendrimit të tij është më e gjatë, duke mundësuar aplikime arsimore cilësore. Në disa raste, fëmijët mund të fillojnë shkollën dhe të tregojnë suksese, veçanërisht vajzat.
Ky tekst pasqyron karakteristikat e përgjithshme të zhvillimit të një fëmije 6-vjeçar, duke përfshirë aftësitë fizike, emocionale, sociale dhe intelektuale.
Autor: Dr. Sajgëllë, ”Psikologjia e fëmijëve 0-7 vjeç”
Përgatiti: Perparim Blakaj, Prinderimi.com
*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Rrjetit të Prindërve të Kosovës në Viber.
