Me kalimin e kohës, nivelet e larta të stresit mund të shkaktojnë simptoma emocionale dhe fizike që ndërhyjnë në aktivitetet tuaja të përditshme.
Një avari nervor, ose një avari mendore, është një reagim dërrmues ndaj stresit. Çfarë ndodh saktësisht gjatë një krize nervore? Ju mund të mos jeni në gjendje të flini, të bëheni nervoz, të ndiheni të pafuqishëm, të keni probleme me të menduarit ose të humbni oreksin, ndër simptoma të tjera, shkruan Health, transmeton Gazeta Shneta.
Çfarë është një prishje nervore?
“Prishja nervore” është një term i vjetëruar që përshkruan një reagim dërrmues ndaj stresit . Si rezultat, mund të mos jeni në gjendje të përfundoni aktivitetet tuaja të përditshme.
Simptomat ndryshojnë midis njerëzve dhe kulturave, sepse një avari nervor ose mendor nuk është një diagnozë specifike mjekësore.
- Ankthi dhe Depresioni
Stresi i zgjatur, si gjatë një avari mendor, mund të rrisë rrezikun e ankthit dhe depresionit.
“Ankthi dhe depresioni janë reagime të zakonshme, të zakonshme [ ndaj stresit],” tha Engle. “Aty ku futesh në probleme është kur ai stresor është i vazhdueshëm dhe i vazhdueshëm dhe burimet e përballimit të personit janë të mbingarkuar.”
Ankthi shkakton simptoma emocionale si ndjenja e frikës, frikës dhe nervozizmit. Simptomat fizike përfshijnë djersitje, tension dhe përshpejtim të rrahjeve të zemrës. Këto simptoma janë një reagim normal ndaj situatave stresuese dhe zakonisht largohen pas një periudhe të shkurtër. Në të kundërt, njerëzit me çrregullime ankthi kanë stres kronik dërrmues.
Depresioni shkakton ndjenja të vazhdueshme trishtimi. Disa njerëz me depresion shpesh ndihen të shqetësuar, fajtor, të pashpresë ose nervoz.
- Mjegulla e trurit
Me kalimin e kohës, stresi mund të shkaktojë një gamë të gjerë simptomash emocionale dhe fizike, duke përfshirë mjegullën e trurit . Mjegulla e trurit shkakton vështirësi njohëse, duke përfshirë harresën dhe problemet me fokusimin.
Sipas Engle, simptoma të tjera të mjegullës së trurit që mund të ndodhin me prishjen mendore mund të përfshijnë:
Vështirësi në zgjidhjen e problemeve
Ndjenja e çorientuar
Pavendosmëria
Humbje kujtese
- Ndryshimet në zakonet e gjumit
Një ndarje mendore mund të ndikojë në zakonet tuaja të gjumit, të tilla si gjumi shumë pak ose shumë.
Hulumtimet kanë zbuluar se nivelet e larta të kortizolit të hormonit të stresit lidhen me zvogëlimin e kohëzgjatjes së gjumit. Mungesa e gjumit përkeqëson stresin.
Një studim i publikuar në vitin 2014 zbuloi se, në mesin e një kampioni prej mbi 24,000 njerëz të moshës 15-85 vjeç, ata që flinin më shumë se 10 orë në ditë kishin më shumë gjasa të kishin probleme të shëndetit mendor si ankthi dhe depresioni.
- Lodhja
Studiuesit kanë identifikuar çrregullimin e rraskapitjes të lidhur me stresin (ED) si lodhje emocionale dhe fizike në përgjigje të stresit afatgjatë. Ju mund të ndiheni aq të lodhur sa nuk keni energji për t’u përfshirë në aktivitetet tuaja normale.
Është e zakonshme që njerëzit me stres të zgjatur të humbasin interesin për gjërat që dikur u sillnin gëzim.
- Ndjeheni të pafuqishëm
Në situata me stres të lartë, si një datë e ardhshme ose prezantimi, është normale të ndiheni në ankth . Ankthi zakonisht kalon pasi situata stresuese të përfundojë. Në të kundërt, ndjenja e pashpresë mund të sinjalizojë një krizë të shëndetit mendor.
Një studim i publikuar në vitin 2020 zbuloi se ndjenjat e mungesës së shpresës u rritën gjatë fillimit të pandemisë COVID-19 kur shumë njerëz ishin të stresuar dhe të pasigurt për të ardhmen.
- Nervozizmi
Irritimi është një shenjë e zakonshme e stresit të zgjatur, si për shembull gjatë një avari mendor. Trupi juaj vazhdimisht prodhon kortizol nëse jeni gjithmonë duke operuar në modalitetin luftarak. Nivelet e larta të kortizolit mund të rrisin ndjenjat e zemërimit dhe nervozizmit.
Ju madje mund të dukeni në buzë pa u ndjerë i irrituar. Me fjalë të tjera, ju mund të silleni nervoz pa qenë i vetëdijshëm për këtë ose pa menduar të sulmoni të tjerët.
- Humbja e oreksit (ose ngrënia më shumë se normale)
Siklet, si dhimbja e kokës ose stomaku, mund t’ju bëjë të humbni oreksin. Hulumtimet kanë zbuluar se disa njerëz kanë shqetësime gastrointestinale, të tilla si kapsllëk ose diarre.
Në të kundërt, disa njerëz mund të hanë ushqime të pashëndetshme gjatë një avari nervor. Disa prova sugjerojnë se hormoni i stresit, kortizoli, mund të nxisë dëshirat për ushqime me yndyrë të lartë dhe me sheqer. Mund të ndiheni më pak të motivuar se zakonisht për të përgatitur ushqime të shëndetshme nëse jeni në mes të një avari nervor.
- Probleme me frymëmarrjen
Një nga shenjat më të zakonshme të një ataku paniku është vështirësia në frymëmarrje. Sulmet e panikut, ose ndjenjat e papritura të frikës intensive, ndodhin shpesh nëse keni shumë stres, si për shembull gjatë një avari mendor.
Hulumtimet kanë zbuluar se ushtrimet e frymëmarrjes që ngadalësojnë frymëmarrjen tuaj mund të ofrojnë lehtësim të shpejtë.
- E qara e pakontrollueshme dhe prishja emocionale
Ju mund të ndiheni të qarë apo edhe të keni episode të të qarit të pakontrolluar gjatë një avarie mendore, tha Engle. Hulumtimet kanë zbuluar se stresi, si dhe lodhja dhe privimi i gjumit, mund t’ju bëjnë të ndiheni të qani më shumë se zakonisht.
Një letër e botuar në vitin 2019 thoshte se të qash si përgjigje ndaj stresit mund të jetë e dobishme. Letra u fokusua në stresin midis ofruesve të kujdesit shëndetësor, duke vënë në dukje se të qarat i lejon ofruesit e kujdesit shëndetësor të trajtojnë stresin e tyre pozitivisht. Në të kundërt, pakësimi i stresit mund të përkeqësojë ndjenjat e zemërimit.
Çfarë e shkakton një avari nervore?
Sado e vështirë të përcaktosh një krizë nervore, është po aq sfiduese të kuptosh se çfarë mund ta shkaktojë atë.
Çdokush mund të ketë një krizë nervore kur rrethanat e jetës bëhen shumë të vështira për t’u trajtuar. Aftësitë tuaja përballuese hyjnë në lojë gjithashtu këtu. Të gjithë e trajtojnë stresin ndryshe. Përgjigja juaj ndaj stresit ka të ngjarë të ndryshojë nga ajo e dikujt tjetër. Sistemi juaj i mbështetjes për të trajtuar ata stresorë gjithashtu ka rëndësi.
Një avari nervor ndonjëherë mund të tregojë një problem themelor të shëndetit mendor si ankthi ose depresioni. Në këtë rast, merrni parasysh konsultimin me një ofrues të kujdesit shëndetësor mendor. 19
Trajtimi dhe Vetëkujdesi
Trajtimi varet nga niveli juaj i stresit. Për shembull, mund t’ju duhet të angazhoheni në mekanizma të shëndetshëm përballues dhe t’i jepni përparësi kujdesit për veten nëse keni stres të ulët, por ndiheni të paqartë.
Mënyrat për të praktikuar kujdesin për veten përfshijnë:
- Ngrënia e vakteve të shëndetshme
- Duke u ushtruar rregullisht
- Të bësh një gjumë të mirë
- Mbajtja e emocioneve tuaja pozitive
- Kufizimi i situatave që nxisin emocione negative (p.sh., “lëvizja e dënimit” ose leximi i lajmeve të këqija)
- Praktikimi i mirënjohjes dhe njohja e gjërave për të cilat jeni mirënjohës
- Vendosni kufij duke thënë “jo” nëse keni shumë punë
- Kaloni kohë me familjen dhe miqtë tuaj
Provoni të praktikoni ato teknika të vetë-kujdesit dhe relaksimit nëse keni stres kronik. Teknikat e relaksimit përfshijnë frymëmarrje të thellë, meditim dhe joga, ndër të tjera. Këto metoda ndihmojnë në uljen e presionit të gjakut dhe ngadalësojnë rrahjet e zemrës. / Shneta
