Çfarë po mësojnë fëmijët e mi për veten dhe ndjenjat e tyre?
Asaj i pëlqen të ndihet “e pavarur”, por prapë i pëlqen të kalojë kohë me prindërit dhe familjen e saj.
Fëmija juaj pesëvjeçare është entuziaste për t’i bërë gjërat vetë. Ajo mund të refuzojë ndihmën tuaj, edhe nëse është e vështirë dhe e frustruar.
Ai ka zhvilluar shumë aftësi dhe i pëlqen t’ju tregojë se çfarë ka mësuar kohët e fundit.
Ata kanë shumë mënyra për të përshkruar veten dhe aftësitë e tyre. “Tani jam pesë vjeç! Kjo nënkupton se jam më e madhe!” “Unë i di të gjithë emrat e planetëve!” “Unë di të ngas një skateboard! Nuk mund ta bëja këtë kur isha fëmijë.”
Ata mund të fillojnë të pastrojnë vetë, ndonjëherë pa i pyetur.
Ata kanë zhvilluar disa mënyra për të ndihmuar veten të qetësohen kur janë të shqetësuar, por ndonjëherë kanë nevojë për mbështetjen dhe ngushëllimin e të rriturve të tyre për t’u kujtuar atyre strategjitë që mund të përdorin.
Ata mund të shprehin dhe përshkruajnë ndjenja të tilla si “i trishtuar”, “i çmendur”, “të frustruar”, “të hutuar” dhe “të frikësuar”, mund të shpjegojnë se çfarë i shkaktoi dhe mund të kërkojnë ngushëllim specifik.
Ata ndonjëherë mund të parashikojnë se çfarë ndjenjash do të ndodhin në situata të caktuara: “Nëse ajo më godet, do të ndihem i trishtuar dhe nuk do të dua të luaj me të”.
Ata gjithashtu mund të përshkruajnë ndjenjat e fëmijëve të tjerë dhe ndonjëherë të përcaktojnë arsyen që ata ndihen kështu: “Teo është nervozuar sepse Laurene i rrëzoi blloqet e tij.”
Ata mund të ofrojnë ngushëllim dhe të tregojnë ndjeshmëri për të tjerët ndonjëherë, veçanërisht nëse nuk janë të përfshirë drejtpërdrejt në konflikt.
Çfarë po mësojnë ata për njerëzit e tjerë dhe marrëdhëniet?
Miqësitë janë të rëndësishme për suksesin e fëmijëve në shkollë dhe në jetë.
Aftësia e tyre në rritje për të komunikuar dhe negociuar me miqtë e tyre i lejon ata të luajnë për periudha më të gjata kohore dhe të përfshihen në lloje më komplekse të lojës. Së bashku me miqtë ata mund të imagjinojnë se janë në një anije kozmike që udhëton në hapësirën e jashtme dhe mund të punojnë së bashku për ta ndërtuar atë nga kuti kartoni.
Ata mund të krahasojnë miqtë e tyre me veten: “Daniel është vrapuesi më i shpejtë, por unë mund të ndërtoj kutinë më të lartë.”
Ata mund të krijojnë miqësi të veçanta me fëmijë të caktuar dhe të përdorin fjalët “miku më i mirë”.
Ata ende po mësojnë se çfarë do të thotë “miqësi” dhe mund të mendojnë se nëse janë të zemëruar me dikë, ata nuk janë më miq.
Ata kanë një shumëllojshmëri aftësish për të hyrë në lojë me fëmijët e tjerë. Ata mund të shikojnë për një kohë, të fillojnë të luajnë pranë të tjerëve ose të pyesin nëse mund të luajnë – për shembull, duke sugjeruar se mund të jenë “babai” në lojën ku pretendojnë se janë një familje.
Ata kanë disa aftësi negociuese dhe mund t’i përdorin ato për të zgjidhur një konflikt me miqtë. Ata janë më shpesh në gjendje të ndajnë lodra dhe materiale në lojë me fëmijët e tjerë, por do të angazhohen përsëri në negociata rreth asaj se “kush e kishte i pari” dhe “sa kohë do të jetë radha”.
Ata mund t’u japin udhëzime të tjerëve në lojë – për shembull, “Ti duhet të jesh kujdestari i kopshtit zoologjik dhe ne do të jemi kafshët” – dhe ndonjëherë mund të marrin udhëzime nga të tjerët. Por herë të tjera ata mund të mërziten dhe kërcënojnë të largohen nga shfaqja nëse njerëzit nuk bëjnë atë që duan.
Ata mund të marrin pjesë në aktivitete grupore me disa fëmijë të tjerë dhe shpesh mund të presin për një kohë që radha e tyre për të folur.
Atyre u pëlqen të dinë se çfarë do të ndodhë dhe nëse u jepet informacion për një tranzicion të ardhshëm, mund të jenë në gjendje të marrin pjesë në bashkëpunim.
Prindërit dhe mësuesit janë shumë të rëndësishëm për ta si burime ngushëllimi dhe informacioni, por ata mund t’i rezistojnë drejtimit të të rriturve ose të përpiqen të negociojnë, duke thënë: “Unë do t’i pastroj lodrat e mia nëse mund të shikoj një video”.
Ata duken të etur për të marrë vendime dhe vazhdojnë të bëjnë disa “testime” për të parë nëse i rrituri është ende përgjegjës për një vendim.
Ata kanë filluar të jenë në gjendje të ndjekin rregullat dhe do t’u kujtojnë fëmijëve të tjerë rregullat, edhe nëse nuk ka një të rritur afër, por ndonjëherë duhet t’u kujtohet që të ndjekin rregullat.
Përktheu: Albulena Limani, Prinderimi.com
Burimi: https://allaboutyoungchildren.org/english/birth-to-8-months/#number
