Ushqyerja e fëmijës
Gjatë gjashtë muajve të parë të jetës, qumështi i gjirit është i vetmi ushqim për të cilin fëmija ka nevojë për t’u rritur i shëndetshëm. Nëse foshnja 0-6 muajsh ushqehet vetëm me qumështin e gjirit, atëherë nuk ka nevojë për asnjë lloj lëngu shtesë, qoftë ky edhe ujë, pasi qumështi i gjirit përbëhet nga 87% ujë.
Ushqyerja me gji është e shëndetshme, natyrale, e përshtatshme dhe pa kosto ekonomike. Kjo është gjithashtu mënyra natyrale dhe më e mirë për lidhjen e nënës me fëmijën e saj. Ushqyerja me qumësht gjiri duhet të vazhdojë sa më gjatë të jetë e mundur deri në dy vjet ose më shumë, e shoqëruar me ushqime shtesë kur fëmija është 6 muajsh. Nevojat për ushqime shtesë ndryshojnë me rritjen e fëmijës, ashtu si edhe trashësia e tij.
Përgatisni në shtëpi ushqimin për fëmijën tuaj
Kur fëmijës i fillohen ushqimet shtesë, rekomandohet që ato të gatuhen në shtëpi,
pasi jo vetëm nuk është e vështirë t’i gatuani vetë ushqimet për fëmijët, por ai:
• Është më i ushqyeshëm dhe i shëndetshëm;
• Ju lejon të kurseni para;
• Ju lejon të përdorni një shumëllojshmëri të gjerë të ushqimeve për fëmijën tuaj;
• Ju lejon të ndihmoni fëmijën tuaj të mësohet me shijet e ndryshme dhe trashësinë;
• Ju lejon të ushqeni fëmijën tuaj me të njëjtat ushqime si anëtarët e tjerë të familjes.
Ushqimet e thjeshta e ndihmojnë fëmijën tuaj për të njohur shijen. Nuk është e nevojshme të shtoni sheqer dhe/apo kripë. Është shumë e rëndësishme të lani duart para se të përgatisni ushqimin e fëmijës. Për të përgatitur ushqim për fëmijë, ju keni nevojë për një përzierës, një grirëse, një shtypëse patateje ose pirun, enë gatimi të vogla të pastra, një kullesë dhe një lugë të pastër.
Ka disa lloje gatimesh
Për të përgatitur një ushqim më të shijshëm për fëmijën është i rëndësishëm edhe lloji i gatimit. Nëse nuk zgjidhni teknikën e duhur të gatimit, ai mund të japë efekte negative, si formimin e substancave të dëmshme, shkatërrimin apo shpërndarjen e lëndëve ushqyese. Gatimi në avull është gatimi i duhur për perimet, frutat, mishin dhe peshkun, sepse ato ruajnë më mirë lëndët, pa prishur aromën dhe shijen e ushqimit.
Ushqimet që gatuhen me zierje humbasin disa nga lëndët ushqyese të tyre (vitamina dhe minerale) por gjithsesi këto kalojnë në lëngun e zierjes që mund të përdoret për gatime të tjera, si supëra, pure, etj. Megjithatë, mishi, peshku dhe perimet, duhet të zjehen në ujë të vluar. Gatimi në furrë është një gatim që rekomandohet për shkak të humbjes së kufizuar të substancave ushqyese, por edhe për shije. Është gatimi i duhur për peshkun (fileto për
fëmijët).
Gatimi në skarë lejon gatimin e ushqimit pa përdorimin e yndyrnave, dhe në veçanti, gatimi i mishit në këtë mënyrë e humbet pothuajse tërësisht yndyrën e tij. Por kujdes! Duhet të evitohet djegia apo karbonizimi i tij, sepse në këtë mënyrë formohen substanca të dëmshme për shëndetin.
Gatimi me skuqje është metoda më e pranueshme e gatimit për fëmijët që duan ushqime krokante, por gjithashtu ky lloj gatimi sjell një sasi të shtuar të kalorive. Por duhet të
dini se kur vaji nxehet dhe arrin “pikën e tymit” prodhon substanca toksike. Skuqja si gatim
duhet të përdoret vetëm në raste të veçanta.
Ushqime plotësuese me lëndë ushqyese të mira që i sigurojnë fëmijës pas 6 muajsh një ushqyerje të shëndetshme janë:
• Drithërat: orizi, misri, tërshëra, elbi, gruri, patatja;
• Perimet shumëngjyrëshe: kungulli i verdhë, kungulli i njomë, karrotat, specat, domatet, lakrat, lulelakrat, perimet me gjethe me ngjyrë jeshile (spinaqi, pazia, sallata jeshile, çikoret dhe lakrat e egra), panxhari, patëllxhani,
etj.;
• Frutat shumëngjyrëshe: banania, molla, dardha, kajsia, pjeshka, mandarina, portokalli, shalqini, pjepri, etj.;
• Qumështi dhe produktet e tij, si djathi, gjiza, kosi, etj.;
• Mishi i viçit, i lopës, qengjit, shpendëve, lepurit, të brendshmet e bagëtive;
• Peshqit: merluci, gjuhëza, qefulli, levreku, peshk-shpatë, sardelet, etj.
• Veza;
• Bishtajoret: fasulet, thjerrëzat, bizelet, barbunjat, bathët, qiqrat, etj.
Save the Children, ”Ushqyerja e shëndetshme e fëmijëve”
Prinderimi.com
