Udhëzues për prindërit përreth filmit:
Despicable Me
Mosha: 16+
Përrallë e zgjuar, qesharake dhe e ëmbël e një horri, me një zemër prej ari.
Vlerësimi nga: Sandie Angulo Chen, recensuese pranë Common Sense Media
Klasifikimi i Common Sense Media: Lojë për adoleshentë
Formati: Film | 2010 | 95 Minuta
Rreziqet: Filmi përmbanë humor të vrazhdë, ndëshkime, egoizëm dhe vjedhje. Mund të ketë edhe skena të ndjeshme për familjet me fëmijë të birësuar, me disa shpërthime e dhunë me armë ku lëndohen njerëzit.
Shumë apo pak?
Çfarë do të gjeni dhe çfarë nuk do të gjeni në këtë film.
Vlera arsimore
Fëmijët mësojnë se edhe të ashtuquajturit “njerëz të këqij” janë ende qenie njerëzore që dëshirojnë të njihen dhe të dashurohen. Gru si personazh, tregon se jo të gjithë “njerëzit të këqij” janë të pashpenguar.
Mesazhe pozitive
Edhe pse në fund gjithçka përfundon mirë dhe Gru-ja dhe vajzat formojnë një familje të lumtur duke mësuar se edhe “njerëzit e këqij” mund të kenë një ndryshim zemre, disa tema/rreshta në film mund të jenë shqetësuese për familjet me fëmijë të birësuar. Gru fillimisht i adopton fëmijët (në një mënyrë shumë të lehtë) për arsye egoiste dhe më pas i kthen ata në jetimore. Zonjusha Hattie në anën tjetër, u thotë vajzave disa gjëra lënduese qëllimisht (si “Ti nuk do të birësohesh kurrë. E di këtë, apo jo?”) dhe i portretizon drejtorët e jetimoreve si zemërftohtë dhe pa ndjenja. Ajo i vendos vajzat në “Kutinë e Turpit” si ndëshkim, dhe i detyron fëmijët të bëjnë punë fizike. Në film mund të hasim në disa humore të papërpunuara dhe disa lëvizje kërcimi të papërshtatshme.
Modele të roleve pozitive
Vajzat në film janë model për mirësi, të ëmbla, ndihmuese dhe bujare. Ato kujdesen dhe ngushëllojnë njëra-tjetren. Gru, edhe pse një zuzar, ndryshon për mirë, mëson dhembshurinë dhe përfundon me lidhjet familjare që i dëshironte gjithmonë.
Dhuna dhe frika
E gjithë dhuna është e animuar dhe nuk ndihet si reale, megjithëse ka shumë shaka rreth super-armëve dhe krimit, si dhe një skenë potencialisht shqetësuese në të cilën një vajzë e vogël futet në një “kuti gozhdash” dhe një ‘’kuti e lëngut të shtrydhur’’ që shkurtimisht nënkupton gjak (por askush nuk është i lënduar poashtu). Minionët “komunikojnë” me njëri-tjetrin përmes lëvizjeve ‘’slapstick’’ si grushta dhe shtytje. Ekziston një ‘’Bankë e së Keqes’’ që financon krimet me koncept të lartë të keqbërësve, si vjedhja e mrekullive të botës (ose, në rastin e Gru, hënës). Poashtu, dëgjohen disa shpërthime dhe ka dhunë me armë që kurrë askush nuk vret askënd, por lëndohen disa.
Gjuha
Fyerje të buta dhe fjalë të vogla sharjesh si: “pinjollë”, “budalla”, “gjuaj”, “prapa” dhe “humbëse”.
Produkte dhe blerje
Nuk ka produkte të vërteta brenda filmit, por mijëra lidhje marketingu/licensimi jashtë linje, nga librat dhe aplikacionet tek një shumëllojshmëri e gjerë lodrash, rrobash, dekorimesh të shtëpisë dhe shumë më tepër.
Prindërit shqiptarë duhet të dinë se Despicable Me përqendrohet rreth një ‘superbishe’ (me zërin e Steve Carell-it) i cili adopton tre vajza për të depërtuar në shtëpinë e armikut të tij. Po, mund të prisni fyerje të lehta si “budalla” dhe “çarramane” dhe shumë sekuenca veprimi që përfshijnë armë të teknologjisë së lartë që shpërthejnë, si dhe disa skena që nënkuptojnë lëndime, megjithëse askush nuk vritet ose nuk plagoset seriozisht. Por, aspekti potencialisht më shqetësues i filmit është mënyra se si përshkruhet adoptimi – të paktën në fillim. Familjet me fëmijë të birësuar mund të ndihen tepër të ndjeshëm për mënyrën se si trajtohen jetimët, drejtorët e jetimoreve dhe i gjithë procesi i birësimit. Gjithçka luhet për të qeshur, por disa prej skenave janë paksa të zymta. Megjithatë, mesazhi i përgjithshëm i filmit është se edhe dikush që konsiderohet “i keq” mund të ketë një ndryshim në zemër, dhe ky është një mësim i mirë, duke marrë parasysh që shumica e filmave portretizojnë të mirën dhe të keqen si absolute. (Shënim: Filmi po shfaqet në 3-D në disa kinema, gjë që mund t’i bëjë disa pjesë më intensive për shikuesit e rinj.)
Cili është tregimi?
Në filmin Despicable Me, ‘superbisha’ Gru (me zërin e Steve Carell-it) ka bërë emër duke vjedhur gjëra të tilla si “Times Square JumboTron” dhe “Statuja e Lirisë”, por ai është duke u tejkaluar me vjedhje senzacioni nga Vector (Jason Segel), një zuzar më i ri që vodhi piramidat egjiptiane. Gru i kërkoi ‘’Bankës së të Keqes’’ të financojë misionin e tij për të vjedhur hënën por kur Vector-i rrëmben një rreze që i nevojitet Gru-së për skemën e tij, ai vendos të adoptojë tre jetimë të rinj, Margo (Miranda Cosgrove), Edith (Dana Gaier) dhe Agnes (Elsie Fisher), të cilët kanë akses në strofkën e Vector-it (kjo falë punës së tyre me kohë të pjesshme për shitjen e biskotave). Por, sapo vajzat janë nën kujdesin e tij, Gru duhet të mësojë se si të prindërojë jetimët që ai fillimisht i adoptoi vetëm për arsye egoiste. Më në fund, ai duhet të vendosë midis misionit të tij dhe rolit të tij si një figurë e re e babait hezitues për tre vajzat e vogla e të ëmbla.
A është i mirë?
Carell në personazhin e Gru-it, bën një punë të mrekullueshme, si gjithmonë. Por, janë vajzat ato që janë më mbresëlënëse. Ato e dinë saktësisht se si të përcjellin lëndimin, zhgënjimin, gëzimin dhe habinë, një detyrë kjo e vështirë për aktorët e rinj. Vectori është një kombinim i mrekullueshëm i super-nervozit dhe super-arrogantit, pikërisht lloji i keqbërësve (dhe personit) që do ta ‘shkelmonte’ një horr të shkollës së vjetër si Gru. Filmi përmban gjithashtu një kolonë zanore mrekullisht tërheqëse dhe unike nga interpretuesi/producenti i hip-hop Pharrell Williams. 3D është në të vërtetë e këndshme dhe aspak irrituese. A do të renditet Gru ndër keqbërësit më të mëdhenj të të gjitha kohërave? Jo, sepse në fund, ai në fakt ka një zemër të madhe.
Vizitorët përtypin me gëzim peizazhin, sepse personazhet janë rrënjësisht të këqij (Darth Vader, Hannibal Lecter, Voldemort), ose sepse janë më të mëdhenj se jeta (Terminatori, Cruella de Vil, shtriga e keqe e Perëndimit ). Pra, është një kthesë unike të shohësh një film të animuar që fokusohet te një zuzar si Gru. Ai nuk bëhet hero brenda natës, por nuk është as një tiran njëdimensional. Ai ka probleme me nënën (mamaja e tij, e luajtur nga Julie Andrews, është nëna e mbushur me stereotipie, tepër kritike, që nuk është kurrë e kënaqur me arritjet e djalit të saj), e ai tashmë është i madh dhe jo aq “i përballueshëm” si dikur, dhe me të vërtetë ka nevojë për një skemë të mire për të shkuar në rrugën e tij. Ndërsa nga tre jetimët e vegjël, më e vogla (Agnes) është fëmijë i adhurueshme në mënyrë të parezistueshme.
Flisni me fëmijët tuaj rreth…
- Familjet mund të flasin për faktin se Despicable Me përqendrohet rreth një “zuzari” në vend të një “heroi”. A është tipike kjo? Si ndryshon Gru gjatë rrjedhës së filmit? Çfarë ndodh që ndikon në qëndrimin e tij?
- Si përshkruhen jetimët në film? Po jetimoret? A mendoni se kështu duhet të trajtohen/ndihen jetimët? Emërtoni disa jetimë të tjerë të famshëm në filma dhe libra.
- Si krahasohet veprimi vizatimor në këtë film me të tjerët që keni parë? A ka kjo lloj dhune mediatike më shumë apo më pak ndikim sesa ajo që ka në filmat e aksionit të drejtpërdrejtë? Pse?
- Si shfaqin dhembshuri personazhet në Despicable Me? Pse është kjo një forcë e rëndësishme e karakterit?
Detajet e filmit
Në kinema: 9 Korrik 2010;
Luajnë: Jason Segel, Kristen Wiig, Miranda Cosgrove, Steve Carell;
Regjisorët: Chris Renaud, Pierre Coffin;
Informacione për përfshirjen: Aktorët femra;
Studio: Universal Pictures;
Zhanri: Për familje dhe fëmijë;
Pikat e forta të karakterit: Dhembshuria;
Kohëzgjatja: 95 Minuta;
Vlerësimi MPAA: PG;
Shpjegimi MPAA: Humor i vrazhdë dhe veprim i butë;
Përditësimi i fundit: 15 Shtator 2023;
Solli në shqip: Prinderimi.com
