Udhëzues për prindërit përreth filmit:
Barbie
Mosha 11+
Komedi e zgjuar, plot ngjyra me skenar dhe tema të sofistikuara.
Vlerësimi nga: Sandie Angulo Chen, recensuese pranë Common Sense Media
Klasifikimi i Common Sense Media: Film për fëmijë
Formati: Film | 2023 | 114 Minuta
Rreziqet: Filmi përmbanë gjuhë vulgare, linja sugjestive dhe përdorim të theksuar të alkolit. Promovon idenë se si shoqëria ka pritshmëri seksiste, kontradiktore dhe të paarritshmërisë për gratë.
Shumë apo pak?
Çfarë do të gjeni dhe çfarë nuk do të gjeni në këtë film.
Mesazhe pozitive
Filmi promovon edhe idenë se, feminizmi është gjithëpërfshirës për të gjitha gratë dhe të jesh grua është e ndërlikuar e ndonjëherë edhe gjendje e çrregullt. Barbieland është vend mikpritës, edhe nëse ke naivitet për mënyrën se si funksionon bota reale. Inkurajohen gratë të mbështesin njëra-tjetrën, të jenë të lira nga standardet e shumta që ua vendosin shoqëria. Tutje, thekson rëndësinë për të zbuluar se kush jeni ju, veçanarisht vlerësuar nga marrëdhëniet tuaja me të tjerët.
Modele të roleve pozitive
Barbie është kurioze, empatike, e guximshme, e sjellshme dhe nuk heq dorë nga qëllimet e saj. Ajo e kupton se nuk duhet të jetë “perfekte” për të pasur vlerë. Ken-i në anën tjetër, është i pasigurt dhe i cekët, por zhvillohet hap pas hapi në mënyrë domethënëse gjatë rrjedhës së tregimit. Barbiet kanë fuqi (derisa të bien nën ndikimin e patriarkatit) dhe më në fund mësojnë se si të bashkëjetojnë me ‘’Kenët’’. Gloria është një nënë vëzhguese, e dashur dhe vajza e saj, Sasha, është e zgjuar dhe e guximshme.
Përfaqësime të ndryshme
Barbie kryesor (Margot Robbie) dhe Ken (Ryan Gosling) janë të bardhë dhe tërheqës në mënyrë konvencionale, deri në pikën ku ka tipare të dukshme si: këmbët e sheshta dhe celuliti. Megjithëse në mënyrë satirike, trajtohen si të neveritshme. Pjesa tjetër e Barbies dhe Ken-ëve në Barbieland janë të ndryshëm dhe gjithëpërfshirës në shumë mënyra. Ka Barbi dhe Ken që janë me ngjyrë, kanë aftësi të kufizuara (një Barbi përdor një karrige me rrota) dhe përfaqësojnë një sërë llojesh të ndryshme të formave trupore, prejardhjesh dhe profesionesh. Një Barbie luhet nga Hari Nef, e cila është trans, por identiteti i saj nuk përmendet në film. Gloria luhet nga aktorja honduraso-amerikane, America Ferrera, dhe vajza e saj, Sasha, që luhet nga Ariana Greenblatt, e cila është latine. Filmi u drejtua dhe bashkë-skenari u realizua nga regjisorja Greta Gerwig.
Dhuna dhe frika
Një luftë e madhe mes shumë personazheve përfshinë përdorimin e armëve dhe përleshjet fizike. Një luftë tjetër përfshin një vrasje. Barbie ikën nga drejtuesit e Mattel-it që duan ta “godasin” ndërsa ata e ndjekin atë në një skenë komike. Ka një ndjekje me shpejtësi të lartë, dhe makinat Barbie rrotullohen shumë por askush nuk lëndohet (tepër). Për shembull, ka një rast kur Ken-i rrëzohet dhe dërgohet në një klinikë për trajtim. Barbie pranon se ka mendime të vazhdueshme për vdekjen.
Seks, romancë dhe lakuriqësi
Keni i kërkon Barbit të kalojë natën me të. Kur ajo e pyet pse, ai thotë se ata janë të dashur, por ai nuk e di se çfarë nënkupton në të vërtetë kjo. Barbie bën të ditur gjatë filmit, që ajo dhe Ken nuk kanë organe gjenitale. Ka edhe linja sugjestive. Pasi Kenët marrin përsipër situatën, disa Barbie shfaqen duke flirtuar dhe duke u shërbyer Kenëve, shpesh të zhveshur nga disa rrobe. Keni kryesor është shpesh pa këmishë dhe disa nga Kenët e tjerë janë gjithashtu. Ken përpiqet të puth Barbie disa herë, por ajo i thotë jo dhe i shmanget.
Gjuha
Ka disa përdorime fjalësh vulgare, duke përfshirë fjalët: “dreq”, “ferr”, “m**”, “bimbo”, “tramp”, “budalla”, “pen**”, “vag**”, “i çmendur”, “”punë arrash”, “Jezus”, “oh Zoti im”, “për hir të Krishtit”, “i çmendur”, “idiot”, “up the wazoo”, eufemizmi sugjestionues “F*** off” dhe ‘’catcalls’’ dhe ‘’entendres’’ të dyfishta.
Produkte dhe blerje
Markat Barbie dhe Mattel janë pothuajse në çdo skenë të filmit, duke përfshirë referenca për kukulla dhe aksesorë të vërtetë Barbie. Markat e tjera të paraqitura përfshijnë Duolingo, Hydro Flask, Hummer, Suburban, Chevy, Birkenstock dhe Chanel. Shihen klipe nga filma si The Godfather dhe Pride & Prejudice.
Pirja, droga dhe duhani
Kenët kanë shumë “brewskis” (birra), si dhe gota të kuqe, dhe një skenë feste tregon Kenin kryesor duke mbajtur atë që duket si një gotë vere. Ai përmend edhe të qenët “i dehur” në një moment.
Prindërit shqiptarë duhet të dinë se interpretimi i gjithë yjeve nga regjisorja Greta Gerwig për Barbie, ka një mesazh të sofistikuar rreth feminizmit dhe patriarkatit (dhe, rrjedhimisht, një skenar që ka të ngjarë të ‘’fluturojë’’ mbi kokat e fëmijëve të vegjël). Filmi ndjekë “Barbi stereotipike” (Margot Robbie) dhe mikun e saj të pashëm, por të pasigurt Ken (Ryan Gosling). Ata futen në botën njerëzore dhe zbulojnë të vërtetën tronditëse, që kukullat Barbie nuk e kishin ditur më here, e që zgjidh problemet e seksizmit dhe kontrollit patriarkal. Ndonëse nuk ka seks në film (Barbiet dhe Kenët janë të sinqertë që nuk kanë organe gjenitale), Kenët shfaqen pa këmishë, Barbiet thirren dhe ka referenca sugjeruese për trupat e kukullave, duke përfshirë “fryrjen nudo” të Kenit, dhe se si një shoqëri e dominuar nga meshkujt pret që gratë të jenë zbukuruese dhe të dobishme. Ka një përdorim të zhurmshëm të “mother***” (plus fjalë tjera si “m**”, “hesht”, “oh Zoti im”, etj.), disa zënka të mëdha me armë ‘idioteske’, ndjekje me shuplaka, pirja e birrës dhe pothuajse e vazhdueshme përmendjet e prodhuesit të Barbie Mattel. Personazhet tregojnë ndjeshmëri dhe këmbëngulje, dhe Barbieland është e populluar nga një grup i larmishëm Barbiesh dhe Kenësh nga një sërë përmasash trupore, aftësish, gjinish dhe prejardhje racore dhe etnike. Kasti mbështetës përfshinë: Simu Liu, Issa Rae, America Ferrera, Will Ferrell, Emma Mackey dhe Michael Cera.
Cili është tregimi?
BARBIE hapet me një homazh të rrëfyer nga Helen Mirren në 2001: A Space Odyssey, që shpjegon sesi ardhja e kukullës Barbie ndryshoi përgjithmonë kohën e lojës së vajzave, duke i lejuar ato të imagjinojnë të ardhme dhe role të pakufizuara përtej amësisë. Shikuesit dërgohen në një univers paralel të quajtur Barbieland, ku një mori Barbie-sh jetojnë në harmoni me një grup Kenësh dhe shokët e tyre Midge dhe Skipper. Meqenëse Barbiet sundojnë këtë tokë idealiste, gjithëpërfshirëse, duke shërbyer si gjithçka, nga presidenti (Issa Rae) dhe gjyqtarët e Gjykatës së Lartë te Laureatët e Nobelit, Kirurgët, etj., ata besojnë se bota reale është njësoj miqësore me gratë dhe vajzat. Askush nuk është më i sigurt për këtë se “Barbi stereotipike” (Margot Robbie), e cila është gjithmonë perfekte nga koka te këmbët, duke organizuar festa gjatë natës dhe herë pas here duke i kushtuar vëmendje Kenit (Ryan Gosling), i cili nuk bën asgjë më shumë sesa qëndron në plazh me Kenët e tjerë të etur pas saj. Por, kur Barbie fillon të ketë mendime për vdekjen, ajo humbet harkun e përhershëm të këmbës dhe mbin një pikë celuliti, duke e detyruar atë të vizitojë “Barbin e çuditshëm” të mençur por të izoluar (Kate McKinnon). Barbie e çuditshme shpjegon se Barbia stereotipike do të vazhdojë të përkeqësohet nëse nuk kalon në botën njerëzore. Kështu që, Barbie dhe Keni u nisën në një kërkim për në Los Anxhelos. Ndërsa, Barbie përpiqet të gjejë njeriun e saj, ajo kupton se bota njerëzore nuk është aspak ajo që priste. Ndërkohë, Keni është i mahnitur se sa më të fuqishëm janë burrat në botën reale krahasuar me ata në Barbieland.
A është i mirë?
Aventura komike e lezetshme e Greta Gerwig-ut përforcohet nga performancat e pa të meta të Robbie dhe Gosling, një grup aktorësh i nivelit të lartë që kanë para vetës një skenar të zgjuar. Dy yjet kanë interpretuar në mënyrë perfekte rolet kryesore ikonike, duke humanizuar personazhet e kukullave dhe duke gozhduar si ritmet emocionale ashtu edhe aspektet komike të zhvillimit të Barbie dhe Ken-it. Kasti i madh mbështetës është gjithashtu i përzgjedhur mirë, me interpretime të paharrueshme nga Rae si presidenti i Barbie, America Ferrera si mamaja njerëzore, Gloria, Simu Liu si rivali i Gosling, Ken, dhe Will Ferrell si CEO i zgjuar i Mattel-it. Tre aktorë të rinj nga Edukimi Seksual: Emma Mackey, Ncuti Gatwa dhe Connor Swindells, bëjnë paraqitje të dukshme në rolet dytësore dhe regjisori/skenaristi fitues i çmimit Oscar Emerald Fennell shfaqet si shoqja shtatzënë e Barbit, Midge. Në përgjithësi, Barbieland është një vend gjithëpërfshirës i këndshëm, ku Barbiet dhe Kenët mund të jenë më shumë se të dobëta, të bardha dhe bionde ndërsa këndojnë dhe kërcejnë me veshjet e tyre të kuruara me kujdes.
Ky film nuk është si shumë filma të animuar Barbie dhe temat e tij të sofistikuara mund të vijnë më mirë me adoleshentët dhe të rriturit sesa të rinjtë dhe fëmijët. Por, kontrasti midis komenteve serioze shoqërore të filmit dhe komedisë nostalgjike të çuditshme, arrin të mos ndihet i pakëndshëm apo i ekuilibruar. Shpjegimet e Kenit për përfitimet e patriarkatit (kuaj, kapele, të gjitha punët e larta!) janë qeshje me zë të lartë, ndërsa fjalimi i pasionuar i Gloria-s për mënyrat se si gratë duhet/nuk duhet të veprojnë në shoqërinë njerëzore tingëllon jashtëzakonisht i vërtetë. Për të gjitha shakatë në skenar, ka një ton me zemër, me Robbie-n dhe Gosling që të dy duke marrë shumë monologë që rrëmbejnë skena dhe prekin masën. Portretizimet e tyre të paharrueshme bartin filmin, por teknikët e prapaskenës meritojnë gjithashtu çmime, duke përfshirë dizajneren e produksionit Sarah Greenwood për setet e filmit të mbushura me ngjyrë rozë, mbikëqyrësin e muzikës George Drakoulias për kolonën zanore të prodhuar nga Mark Ronson dhe Oscar, kostumografen fituese Jacqueline Durran për qindra kostume autentike të Barbie dhe Ken, dhe drejtorin e fotografisë Rodrigo Prieto për kinematografinë. Një zgjedhje ideale nënë-bijë dhe një arritje bashkëpunuese e denjë për të bërë bujë.
Flisni me fëmijët tuaj rreth…
- Familjet mund të flasin për mesazhin e filmit Barbie: Se shoqëria ka pritshmëri seksiste, kontradiktore, të paarritshme për gratë. A jeni dakord? Çfarë mendimi keni për atë që do të thotë të jesh vajzë dhe grua?
- Diskutoni mënyrën se si patriarkati dhe feminizmi eksplorohen ose shpjegohen në film. A e trajton Barbieland Kenët ashtu siç trajtohen gratë në botën njerëzore? Pse Keni është kaq i kënaqur që kthehet në Barbieland?
- Edhe pse filmi ka të bëjë me një kukull për fëmijë, ai nuk u drejtohet në të vërtetë fëmijëve të vegjël, me temat dhe humorin e tij të pjekur. A mendoni se një film i frymëzuar nga/rreth lodrave duhet të jetë i përshtatshëm për fëmijët e vegjël?
- Flisni për marrëdhënien midis nënës njerëzore Gloria dhe vajzës së saj të moshës së shkollës së mesme, Sasha. Çfarë ndryshon në lidhjen e tyre pasi takojnë Barbie-t?
- A keni vënë re përfaqësim pozitiv të larmishëm në film? Pse është kjo e rëndësishme?
Detajet e filmit
Në kinema: 21 Korrik 2023;
Në DVD ose transmetim: 12 Shtator 2023;
Luajnë: Margot Robbie, Ryan Gosling, America Ferrera, Will Ferrell;
Regjisor: Greta Gerwig,
Informacioni i Përfshirjes: Regjisore femra, aktore femra, aktorë latino-amerikan dhe shkrimtare femra;
Studio: Warner Bros:
Zhanri: Komedi;
Temat: Princeshat, zanatet, sirenat, miqësia, modele vajzash të shkëlqyera etj;
Pikat e forta të karakterit: Empatia dhe këmbëngulja;
Kohëzgjatja: 114 minuta;
Vlerësimi MPAA: PG-13;
Shpjegimi i MPAA: Referenca sugjeruese dhe gjuhë e shkurtër;
Çmimi: Common Sense Selection ;
Përditësimi i fundit: 12 Shtator 2023;
Solli në shqip: Prinderimi.com
