TRE VITET E PARA PAS LINDJES
Lidhje e shëndoshë ose lidhje brengosëse
Periudha në të cilën hidhen themelet e personalitetit fëminor janë tre vitet e para të jetës. Në këtë kohë fëmija lidhet me nënën me besim ose me brengë. Fëmija që lidhet me besim me nënën e vet e përjeton këtë ndjenjë gjatë gjithë jetës, duke u lidhur me vetë jetën përmes vetëbesimit. Fëmija e ndien mbështetjen e nënës kur ajo shkon në punë, kur nis të shkojë në çerdhe, duke mësuar shkathtësi të reja; kur njihet me njerëz të rinj, kur fillon shkollën, kur përballet me vështirësi… Fëmija që gjen mbështetjen amnore arrin përmbushje shpirtërore, duke u bërë një fëmijë i motivuar dhe i ndërgjegjshëm.
Ai fëmijë që është mësuar me frikë nuk do të gjejë as- njëherë rehati, madje edhe nëse gjendet në një vend të si- gurt nuk do të shkëputet nga nëna; nuk do që nëna të shko- jë në punë, natën është i shqetësuar dhe i inatosur; dërgimi i tij në çerdhe është tepër i vështirë për prindërit. Një fëmijë i tillë e mbyll veten sapo kalon në një mjedis të ri, sepse njohja me njerëz të rinj është stresuese për të. Të gjitha fillimet janë problematike për të; mjedisi shkollor është tendosës. Brenga që e ndjek gjatë gjithë jetës ka një ndikim të thellë tek ai. Në marrëdhëniet e periudhës së pubertetit ndihet i braktisur, përjeton siklete për sa i takon lidhjeve dhe sigurisë.
Gjendja më e rëndësishme e nënës në këtë periudhë është “qetësia dhe rehatia”. Në fazën e shtatzënisë, nëna duhet të jetë e ngadaltë, e qetë dhe e rehatshme, sepse stresi që ajo përjeton transferohet te foshnja. Qetësia dhe lumturia përgjatë tre viteve të para pas lindjes janë jetike për një lidhje të shëndoshë.
Për të pasur një marrëdhënie të kësaj natyre, të shën doshë:
baballarët kanë detyrën kryesore në lidhje me qetë- sinë e nënës. Nëse babai dëshiron një bebe të lumtur duhet të jetë i qetë dhe i kujdesshëm me bashkë- shorten; duhet të komunikojë me të me dashuri, me butësi.
Nëna duhet t’i qaset fëmijës me butësi kur i jep gji, kur ai qan, kur e lan, kur e vesh, kur luan dhe kur e vë në gjumë.
Në dy vitet e para të jetës fëmija duhet të ketë një qasje të papenguar kah nëna. Sa më lehtë që të arrijë te nëna në këto dy vite, po aq lehtë mund të “nda- het” prej saj.
Në këtë periudhë nëna s’duhet të largohet asnjëherë fshehurazi nga fëmija me pretekstin se “qan”. Është e gabuar mendësia: “Të dal përderisa ai/ajo është në gjumë, apo meqë po luan.”
Në tre vitet e para, sipas mundësive, fëmija nuk du- het çuar në çerdhe. Nëse s’ka zgjidhje tjetër, atëherë është më e drejtë që në këtë moshë të lihet te dikush që nëna ka besim.
Zakonisht, lindja e parë shoqërohet me ankth për nënën. Nëse keni një karakter me prirje drejt ank- thit, duhet të këshilloheni nga ekspertë të mirëfilltë.
Është shumë e rëndësishme për fëmijën që të ushqe- het me qumështin e nënës deri në moshën dy-vjeça- re. Në këtë periudhë, duke pirë qumësht, fëmija nuk largon vetëm urinë, por, në të njëjtën kohë kënaq edhe ndjenjat. Kur fëmija bëhet dy vjeç mund t’i hi- qet qumështi i gjirit. Ka raste kur, për t’i hequr gjirin fëmijës, nënat e lyejnë gjirin me salcë apo me gjëra të kësaj natyre. Veprime të tilla janë shumë të gabuara.
Mbajtja e fëmijës në dhomën e prindërve deri në moshën dy-vjeçare është goxha e rëndësishme për sa i takon ndjesisë së vetëbesimit. Fëmija që i kalon dy vitet e para të jetës në një mjedis të sigurt, mund të flejë me lehtësi në dhomën e vet.
Disa shprehje që i dëgjoj shpesh nga nënat janë fort të rrezikshme për sa i përket vetëbesimit: “Nëse s’rri urtë s’jam nëna jote!” “Nëse bën kështu a ashtu, do bëhem nëna e Aliut.” “Ma plase shpirtin!” “Nëse shkon atje të grabisin!”
Në këtë periudhë dhe në vitet në vijim nuk duhet ndëshkuar fëmija, nuk i duhet bërtitur, nuk duhet të ushtrohet dhunë fizike mbi të, sepse këto veprime ia shkatërrojnë vetëbesimin. Nëse i përjeton këto, fëmi- ja zhvishet nga ndjenjat, bëhet inatçor, pasiv, i mër- zitur dhe i padëgjueshëm. Përvoja tregon se nënat që sillen në këtë mënyrë me të vegjlit e tyre kanë përjetuar probleme të shumta. Ato nëna që nuk janë trajtuar me dashurinë të kaluarën, që kanë përjetuar dhunë, që janë të padurueshme, egoiste, nëse në periudhën e rritjes së fëmijës nuk marrin mbështet- jen e burrit, priren që t’i dënojnë fëmijët dhe të për- dorin forcën fizike ndaj tyre.
Përgatiti: Prinderimi.com
Autor: Ramazan Shimshek, ”Fëmijët e tabletit” (Metoda psikologjike të kohës për fëmijët e kohës)
