T’i themi jo presionit
Mënyra e ndryshimit të bindjeve të adoleshentëve shpesh bëhet nëpërmjet zemrës, e jo nëpërmjet kokës. Duke pasur në mendje sesa kryeneçë dhe reagues mund të jenë adoleshentët dhe sa shpesh bëhen grindavecë, mund të arrijmë në përfundim se ushtrimi i presionit material ose moral është kundërproduktiv. Ai nuk duhet të përdoret, përveç brenda kufijve më të ngushtë. Sikur ndëshkimi, ai duhet të ushtrohet vetëm kur gjithçka tjetër ka dështuar.
Le të pranojmë larminë në sjelljet dhe tiparet e adoleshentëve. Gjithashtu le të pranojmë se disa adoleshent nuk i përgjigjen asgjëje përveç rreptësisë, por gjithashtu të mos harrojmë se mjaft shumë prindër e përdorin rreptësinë pa justifikim në ndërveprimet me fëmijët e tyre. Disa prindër insistojnë se nëse fëmija i do ata, ai duhet të kryejë urdhrin e tyre me gatishmëri.
Kemi një babai, i cili insiston që biri i tij 16 vjeçar të mos shoqërohet me një shok të ngushtë dhe të ndërpresë komunikimin me të. Për të justifikuar urdhrin e tij, ai në çdo rast flet keq për atë shok. Nëse i biri thotë: “Ai shok është shumë bujar me paratë e tij, dhe harxhon pa kursyer për t’i kënaqur shokët.” Babai i thotë: “Kjo është vetëm shtirje.”
Babai i tij është i mbuluar me borxhe, mirëpo ai i jep të birit para me qëllim që të shpërqendrojë vëmendjen nga borxhet e tij.” Nëse i biri i thotë: “Ai më respekton çdo herë dhe interesohet për mua.” Babai i përgjigjet: “Të jesh i sigurt se ai kurrë nuk e bën këtë me motive të mira. Ai e bën këtë për një qëllim, që herët a vonë do ta
kuptosh.”
Në fund, i biri e sheh se gjërat po keqësohen shumë, kështu ai thotë: “Në rregull, e di se nuk e pëlqen atë shokun tim dhe ke shumë dëshirë që unë ti shkëpus lidhjet me të. Mirëpo, a mund të më bindësh?”
Ai i thotë: “Jo, nuk do të bindi! Nuk është detyrë e të rriturit t’i bind fëmijët.”
Me insistimin e nënës, babai i përgjigjet: “Babai i tij më ka bërë një padrejtësi dhe nuk dëshiroj të shoh atë ose ndonjërin prej bijve të tij.”
Tani atë që djali e bën është t’i shkëpusë lidhjet me atë shok, por vetëm në dukje, sepse fshehurazi ai takohet me të nganjëherë. Ai madje ndihet i obliguar të gënjejë, duke i thënë se asnjëherë nuk takohet me atë shok tani.
“Kujdestarët duhet të kenë parasysh se ushtrimi i presionit ndaj fëmijëve nuk lejon një zhvillim të shëndetshëm të ndërgjegjes së tyre. Ata do t’i zhvillojnë dy lloje të sjelljes. Lloji i mirë është ai që familja e tyre do të shohë dhe lloji i keq është sjellja që e mbajnë fshehtë nga familja për shembull lloji i sjelljes që e shfaqin kur janë me shokët.”
Një studim amerikan, i cili përfshinte katërqind fëmijë nga mosha e çerdhes deri në moshën 24 vjeçare, ka zbuluar se adoleshentët që janë rritur në familje të lidhura mirë, me marrëdhënie të fortë dhe ku mbizotëron një shpirt i demokracisë dhe kujdesit të ndërsjellë, më së paku vuanin nga ndenja e të qenit nën presion. Qëndrimi i tyre ndaj jetës ishte pozitiv dhe ata merreshin me problemet e jetës pozitivisht dhe në mënyrë reale. Ata të cilët nuk ishin rritur në këtë atmosferë të shëndetshme kishin më tepër gjasë të vuanin nga depresioni dhe stresi.
Një studim tjetër ka zbuluar se 80% e problemeve të adole- shentëve në botën arabe lidhen drejtpërdrejt me përpjekjen e prindërve për të menaxhuar çështjet e fëmijëve në pajtim me pikëpamjet e tyre dhe në pajtim me traditat dhe shprehitë e shoqë- risë. Një trajtim i tillë do t’u jepte fëmijëve përshtypjen se prindërit e tyre janë tradicional, se ata janë të huaj me gjeneratën e tyre. Ata nuk kujdesen për problemet e fëmijëve ose janë vërtet të paaftë të merren me to dhe t’i zgjedhin.
Në përmbledhje, mund të themi se përderisa bindja, dashuria dhe përpjekja për të kuptuar kontribuojnë në ndërtimin e besimit midis prindërve dhe fëmijëve të tyre adoleshentë, presioni, qortimi dhe kërkimi i rezultateve para kohe do t’i huajësoj adoleshentët. Ndikimi i prindërve në këtë rast do të jetë mjaft i dobët.
Prinderimi.com
Prof. Dr. Abdul Kerim Bekkar, “Adoleshentët”
(Vështrime mbi adoleshentët, si t’i kuptojmë, si t’u qasemi dhe si të ndërveprojmë me ta)
