Të ndihmohen adoleshentët të arrijnë vetëzbulimin
Është shumë me rëndësi që të rriturit dhe fëmijët të zbulojnë vetveten. Kur të njohë vetveten, anët e forta dhe të dobëta, talentet dhe hobitë, individi do të mund të menaxhojë jetën e tij të saj. Ai gjithashtu mund t’i manipulojë potencialet e tij të saj më së miri. Është fatkeqësi që asnjëherë nuk arrijmë ta njohim mirë veten dhe presim që të tjerët të na tregojnë për veten tonë, ndërsa ata shpesh arrijnë në përfundime të gabuara. Adoleshenti ka nevojë për ndihmë nga prindërit e tij të saj në këtë drejtim. Ata kanë nevojë për udhëzimin dhe drejtimin e tyre, kështu që të mos u ikin shanset e mëdha që u vijnë rrugës së tyre dhe të shmangen gabimet e rënda që mund t’i kryejnë. Le të ndalemi në disa vështrime përkitazi me temën:
Nuk ka gjasë që adoleshenti të pranojë lehtësisht dhe pa kundërshtime atë që i thua. Nëse për shembull i thua: “Përgëzime për suksese në matematikë. Nëse e bëni matematikën prioritet kryesor do të arrini të bëni emër në matematikë.” Ka gjasë që ai të mos e marrë seriozisht këtë sugjerim tuaj dhe të mendojë në vete: “Jo, matematika nuk është lënda ime e pëlqyer. Suksesi im në të vjen vetëm pas një pune të rëndë!”
Më mirë do të ishte që adoleshentët të përfshiheshin në situata që u ndihmojnë ta zbulojnë veten. Inkurajoji sa herë të jetë shansi të hyjnë në një garë të matematikës. Nëse shkolla ose kolegji i tyre ka programe në të cilin studentët më të zellshëm do t’i ndihmojnë shokët e klasës, inkurajoje atë të bëhet pjesë e këtij programi. Mundësitë e tilla do t’u ndihmojnë të zbulojnë se mund të bëhet një mësues i dalluar i matematikë në të ardhmen.
– Çdo person i ka pikat e dobëta dhe të forta të tij të saj. Mund të vëresh se adoleshenti shkëlqen në oratori, not, lidership, marrë- dhënie të mira shoqërore, memorizim, vetëposedim etj. Roli ynë si prindër është që t’i zbulojmë ato pika të forta te fëmijët tanë dhe t’u ndihmojnë që t’i zhvillojnë, do të ishte ide e mirë të konsultoheshin disa prej mësueseve të tyre dhe të kërkohej ndihma e tyre, sepse ata dinë shumë për fëmijët tanë. Në histori gjejmë tregime të prindërve ose mësuesve të suksesshëm, të cilët i kanë zbuluar talentet e adoleshentëve dhe kanë ndihmuar t’i rrisin potencialet e tyre. Në disa raste, rezultatet kanë qenë madhështore.
Kemi përvojën e Malik ibn Enesit, themeluesit të shkollës Maliki. Kur ishte adoleshent, ai vendosi të mësonte këndimin dhe i tregoi nënës për dëshirën e tij. Mirëpo, ajo i tha: “Jo bir, njerëzit nuk e pëlqejnë shumë këndimin e një njeriu me mustaqe. Por, shko te Rebiah ibn Abdurrahman, dijetar i sheriatit (fikhut), do të mësosh prej tij edukatën e mirë para se të marrësh diturinë shkencore për fenë.” Kështu, Maliku veproi ashtu siç e porositi nëna dhe më vonë komentoi: “E shihni rezultatin e shoqërimit me dijetarët e fikhut.”
Vetëzbulimi përfshin njohjen e aspekteve pozitive dhe negative. Kjo do të thotë se prindërit mund t’ua nxjerrin në pah adole- shentëve të metat në karakteret e tyre, të cilat mund të kenë efekt të kundërt në suksesin dhe ndershmërinë e tyre. Të metat e tilla mund të përbëjnë një listë të gjatë: kryeneçësia, shkapërderdhja, kotësia, mungesa e respektit për të tjerët, e kështu me radhë. Faktori kryesor që ndihmon të arrihet sukses me adoleshentin është zgjedhja e kohës dhe mënyrës për t’i këshilluar ata.
“Është e dukshme se shumë prindër nxitojnë, sa herë që vërejnë diçka të keqe në sjelljen e fëmijëve të tyre, t’i fajësojnë pa menduar a është adoleshenti i gatshëm, apo jo t’ia vë veshin këshillës dhe të përfitojë prej saj.”
Koha më e mirë për diskutimin e të metave në sjelljen e adole- shentëve nuk është kur i vërejmë ato; prindi bën mirë të zgjedhë një kohë të qetë kur adoleshenti është në disponim të mirë dhe është vetëm. Toni i zërit duhet të jetë i mirë dhe i butë. Nxitmi i çështjeve do të shkaktojë më tepër dëm sesa dobi.Kemi rastin e një babai, i cili zbulon se biri i tij i ka gënjyer kur e ka pyetur mbrëmë se ku ishte.
Ai kishte thënë se ishte me kushëririn e tij, ndërsa e vërteta ishte se i biri kishte shkuar me shokë në një qendër tregtare. Ai gjithashtu zbuloi se i biri e gënjeu kur i tha se mësuesi i fesë e kishte qortuar për mbajtjen e flokëve të gjata; doli se kjo nuk ishte e vërtetë. Ka edhe gënjeshtra të tjera sikur kjo, mirëpo babai i mençur nuk e hap temën e tyre pa kaluar dy muaj nga gënjeshtra e parë. Ai pret kohën më të mirë për të biseduar për këtë të metë dhe shansi vjen një mëngjes kur i biri po i kërkon disa para hua për kushëririn e tij. Babai ia jep shumën e kërkuar, edhe pse kërkesa nuk i duket e kapshme. Më vonë babai zbulon se biri i tij i kishte huazuar disa para nga kushëriri dhe atë shumë e kishte marrë për t’ia kthyer paratë. Tani babai del me të birin në një park të afërt. Ai fillon me disa fjalë dhe shaka të këndshme pastaj e hap temën që ka të bëjë me të. Në të vërtetë, para se të kthehen në shtëpi i biri i jep besën të mos përsërisë kurrë atë që e ka bërë. Ai e mban fjalën.
Prinderimi.com
Prof. Dr. Abdul Kerim Bekkar, “Adoleshentët”
(Vështrime mbi adoleshentët, si t’i kuptojmë, si t’u qasemi dhe si të ndërveprojmë me ta)
