Studime të shumta kërkimore kanë sugjeruar se fëmijët nga një familje me një prind janë më keq se ata që kanë dy prindër në shtëpi. Këto gjetje tingëllojnë me dekada të stigmës që e kanë përshkruar si të padëshirueshme ardhjen nga një shtëpi me një prind.
Kuptohet, kjo mund t’ju duket shqetësuese nëse jeni prind i vetëm – ose nëse po mendoni të filloni të bëheni vetëm prindër. Por ia vlen të shikojmë detajet pas statistikave. Shqyrtova provat më të përditësuara për librin tim ”Pse kanë rëndësi prindërit beqarë” dhe zbulova se përfundimet që sugjerojnë rezultate të rëndësishme negative si rezultat i ardhjes nga një familje me një prind shpesh nuk mbështeten nga të dhëna të forta.
Për shembull, një meta-analizë e vitit 1991, një punim kërkimor që shqyrton gjetjet e studimeve të shumta shkencore – citohet shpesh si dëshmi e një ndikimi negativ. Megjithatë, studimi arrin në përfundimin se “efektet janë përgjithësisht të dobëta, me studime metodologjike të sofistikuara dhe studime më të fundit që tentojnë të gjejnë dallime edhe më të vogla midis grupeve”.
Studime të tjera raportojnë dallime që nuk ka gjasa të kenë ndonjë ndikim të rëndësishëm në jetën reale. Për shembull, një studim arriti në përfundimin se “vetëvlerësimi i adoleshentëve në familjet me një prind ishte më i ulët se ai në familjet bërthamore me dy prindër”. Nota mesatare për fëmijët nga familjet me dy prindër ishte 39 dhe për ata nga familjet me një prind 37,5 – por një rezultat prej 25 e lart tregonte vetëbesim të lartë.
Hulumtimet e tjera kanë gjetur dallime të vogla në rezultate të rralla si përjashtimi nga shkolla , të cilat nuk prekin shumicën e fëmijëve pavarësisht nga struktura e familjes. Hulumtimet e mëtejshme nuk zbulojnë fare dallime në arritjet arsimore të fëmijëve.
Për më tepër, kur hulumtimi merr parasysh faktorë të rëndësishëm si varfëria, dallimet shpesh zhduken.
Për shembull, ”Studimi i Grupit të Mijëvjeçarit” shqyrtoi ndryshimet në shëndetin dhe mirëqenien e mbi 13,000 shtatëvjeçarëve. Ai zbuloi se pothuajse të gjithë fëmijët ishin të shëndetshëm: 0.4% e fëmijëve që jetonin në familje me dy prindër kishin shëndet të dobët, krahasuar me 0.9% në familjet me një prind. Ndryshime të tjera të vogla u gjetën për shëndetin mendor, obezitetin dhe astmën. Megjithatë, pasi varfëria u mor në konsideratë, pothuajse të gjitha dallimet e rëndësishme u zhdukën.
Kjo është një gjetje kritike sepse familjet me një prind kanë shumë më tepër gjasa të jetojnë në varfëri sesa familjet me dy prindër (62.7% kundrejt 17.8% në studim). Dhe të dhënat nga vendet e tjera na tregojnë se kjo çështje duhet të rregullohet. Një studim global gjeti dallime të vogla në rezultatet arsimore për fëmijët nga familjet me një prind. Megjithatë, këto pothuajse të gjitha u zhdukën në vendet që kishin politika sociale më mbështetëse , të tilla si shtesat familjare dhe të fëmijëve dhe leja prindërore.
Është gjithashtu e rëndësishme të theksohet se faktorët brenda një familjeje me dy prindër mund të ndikojnë në rezultatet e fëmijëve. Një studim nuk gjeti dallime në cilësinë e prindërimit që përjetuan fëmijët nga familjet me një ose dy prindër – përveç se kur konflikti i prindërve në shtëpitë me dy prindër ishte i lartë, ose kur prindërit në një familje me dy prindër kishin “nivele më të ulëta dashurie për njëri-tjetrin”, fëmijët kishin më shumë gjasa të kishin probleme të sjelljes.
Stereotipizimi dhe mirëqenia
Ndonjëherë ka dallime midis prindërve të vetëm dhe atyre me një partner kur bëhet fjalë për mirëqenien e nënës. Nënat beqare kanë më shumë gjasa të përjetojnë depresion krahasuar me nënat me partner, të përkeqësuar nga presionet financiare, marrëdhëniet sfiduese me ish-partnerët dhe mungesa e mbështetjes sociale.
Nuk dua të minimizoj sfidat dhe emocionet e vështira që fëmijët mund të përjetojnë gjatë ose pas ndarjes. Por kjo është ndryshe nga pretendimi se prindërimi i vetëm dëmton drejtpërdrejt fëmijët në terma afatgjatë. Çdo dallim mund të rregullohet duke siguruar mbështetje më të mirë për familjet, në vend që të përkeqësojë stigmën e dëmshme.
Autore: Prof. Amy Brown, Universiteti Swansea
Solli në shqip: Prinderimi.com
*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Rrjetit të Prindërve të Kosovës në Viber.