Të shtënat masive vdekjeprurëse vazhdojnë të mbizotërojnë në titujt kryesorë të lajmeve në gjithë botën. Këto lajme ka mënyra se si mund t’i ndani në mënyrë të përshtatshme me fëmijët tuaj.
Sa herë që ndodh një e shtënë, është e vështirë të gjesh fjalët për t’ua shpjeguar fëmijëve pse ndodhi përsëri dhe pse vazhdon të ndodhin këto. Si mund t’i flisni fëmijës suaj për dhunën me armë? Ne i kërkuam ekspertëve të ndajnë njohuritë e tyre dhe ata na dhanë këto përgjigje:
Siguroni fëmijën tuaj se po bëni më të mirën për t’i mbajtur të sigurt
Fëmijët kanë nevojë të ndihen të sigurt dhe të kujtojnë se ju po kujdeseni për ta. “Të qetësojmë fëmijët tanë në këto kohë të trazuara dhe të dhunshme është thelbësore për prindërimin,” thotë John Mayer, PhD, psikolog klinik në Doctor On Demand. “Thuaju fëmijëve tuaj: ‘Ne kurrë nuk do t’ju çojmë askund ose nuk do t’ju vendosim në një vend ku ka rrezik. Detyra jonë kryesore si prindër është t’ju mbrojmë dhe t’ju mbajmë të sigurt.” Ky mesazh themelor i sigurisë është thelbësor që fëmijët tuaj ta dëgjojnë.”
Dr. Mayer thekson se ky mesazh është po aq i rëndësishëm për fëmijët më të rritur sa edhe për më të vegjlit. “Fëmijët më të mëdhenj kanë nevojë për këtë siguri po aq shpesh dhe fuqishëm sa më të vegjlit,” thotë ai. “Dallimet në moshë nuk kanë rëndësi.”
Ndërsa e vërteta është se siguria nuk mund të garantohet plotësisht, Dr. Mayer këshillon që prindërit të mos e përmendin këtë pikë. “Ndërsa ne si të rritur mund ta dimë këtë, shprehja e dyshimeve nuk është e dobishme për fëmijët,” thotë ai.
Mos e lini televizorin të flasë
Mbulimi i pandërprerë i të shtënave masive mund të jetë dëmtues, veçanërisht për fëmijët e vegjël.
“Sa më shumë që fëmijët ekspozohen ndaj imazheve televizive dhe mediatike, aq më shumë ankth mund të përjetojnë,” thotë Eirene Heidelberger, eksperte prindërimi dhe themeluese e GIT Mom (Get It Together, Mom!).
Ajo sugjeron të shpjegoni faktet bazë pa u zhytur në detaje të tmerrshme, duke shmangur mbështetjen te TV ose rrjetet sociale për informacion. “Mos bëni sikur fëmija juaj nuk është i vetëdijshëm se diçka nuk shkon në botë, por mbani kontrollin mbi mënyrën se si e kupton atë,” thotë ajo.
Sigurohuni që fëmijët tuaj ta kuptojnë sigurinë e armëve
Çdo vit në SHBA, mbi 3,000 fëmijë dhe adoleshentë (mosha 0 deri në 19 vjeç) humbasin jetën për shkak të armëve, dhe 15,000 të tjerë plagosen, sipas Everytown for Gun Safety. Është thelbësore që çdo armë në shtëpi të jetë e sigurt (jo e mbushur dhe e mbyllur) dhe që fëmijët të mësojnë rregullat e sigurisë së armëve.
“Prindërit që zotërojnë armë duhet t’u mësojnë fëmijëve të tyre për sigurinë dhe përdorimin e duhur të armëve,” thotë Dr. Mayer. “Mos supozoni se fëmijët do të jenë në rregull thjesht sepse një armë ndodhet në shtëpi. Bëhuni mësues! Nëse nuk edukoni fëmijët për armët, ata do të nxjerrin përfundime të gabuara.”
Heidelberger thekson disa rregulla kryesore të sigurisë për fëmijët:
- Asnjëherë mos prek një armë vetë.
- Vetëm prindërit ose të rriturit përdorin armë.
- Armët janë gjithmonë të mbyllura dhe të paarritshme për ta.
- Shpjegoni qartë dallimin midis armëve reale dhe lodrave dhe pasojat reale të përdorimit të tyre.
Bëni mesazhet tuaja të përshtatshme për moshën
Biseda për dhunën me armë duhet të jetë e përshtatur për moshën dhe pjekurinë e fëmijës. “Fëmijët nën moshën 12 vjeç nuk kanë nevojë për shpjegime të thelluara mbi pasojat shoqërore ose psikologjike,” thotë Dr. Mayer. “Fokusi duhet të jetë në mënyrën se si do t’i mbani ata të sigurt. Nga mosha 12 deri në 15-16 vjeç, mund të diskutohet për ndikimet shoqërore dhe morale. Për adoleshentët më të rritur, mund të përfshihen diskutime mbi aspektet sociale dhe politike.”
Lëreni fëmijën tuaj të ndajë mendimet e veta
Fëmijët mund të kenë mendime, pyetje ose frikë. Jepuni mundësinë të shprehen. “Filloni duke pyetur çfarë dinë ose kanë dëgjuar për ngjarjen,” sugjeron Heidelberger. “Dëgjoni me kujdes dhe jini të hapur ndaj ndjenjave të tyre. Ndihma që fëmija të flasë për ndjenjat e tij do ta ndihmojë të përballojë më mirë situatën.”
Autorë: Lisa Milbrand dhe Sari Hitchins
Solli në shqip: PB, Prinderimi.com
*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Rrjetit të Prindërve të Kosovës në Viber.