Si mund të përgatiten shkollat për Ramazanin?
Megjithëse shkollat publike në vendin tonë dhe në disa vende supozohet të jenë laike, shumë prej tyre ndjekin praktika kulturore që lidhen me besimet fetare të caktuara, si organizimi i aktiviteteve festive për festa të ndryshme gjatë fundvitit por edhe gjatë vitit. Për komunitetet fetare që janë besimtar musliman, ndonjëherë mund të jetë e vështirë të edukojnë stafin drejtues të shkollave dhe mësimdhënësit mbi kufijtë dhe nevojat e tyre. Kjo është veçanërisht e vërtetë kur bëhet fjalë për Ramazanin, i cili nuk është thjesht një festë, por një periudhë reflektimi dhe përkushtimi shpirtëror. Për më tepër, si një muaj kalendarik hënor, ai lëviz rreth dhjetë ditë çdo vit, dhe data e fillimit dhe përfundimit ndryshon në vende të ndryshme.
Për besimtarët myslimanë, ky është muaji më i shenjtë i vitit. Gjatë kësaj periudhe, ata agjërojnë nga lindja deri në perëndimin e diellit, lexojnë Kuranin, përmbahen nga aktivitetet seksuale, shmangin grindjet dhe përpiqen të kontrollojnë gjuhën e tyre. Kjo është një periudhë e rëndësishme për myslimanët, por mund të jetë sfiduese për ata që jetojnë në një ambient ku shumica nuk e ndjekin këtë praktikë – veçanërisht për fëmijët.
Sfidat e fëmijëve myslimanë në shkollë gjatë Ramazanit
Për fëmijët myslimanë, të veprojnë “normalisht” në shkollë gjatë Ramazanit mund të jetë sfiduese. Bashkëmoshatarët dhe mësuesit që nuk janë të familjarizuar me këtë praktikë mund të mos e kuptojnë ndikimin e agjërimit tek ta. Zakonisht, fëmijët fillojnë të agjërojnë me orar të shkurtuar rreth moshës 7-8 vjeç dhe kalojnë në agjërim të plotë pas pubertetit. Vajzat nuk agjërojnë gjatë periudhës menstruale, ndërsa ata që janë të sëmurë ose në udhëtim mund të kompensojnë më vonë ose të japin ndihmë për të varfrit. Edhe në familjet ku fëmijët ende nuk agjërojnë, rutina e tyre mund të ndikohet nga ritmet e ndryshuara të prindërve – me vakte të hershme në mëngjes dhe të vona në mbrëmje.
Prandaj, si mund të ndihmojnë prindërit për të informuar mësuesit dhe psikologët shkollorë për ndryshimet që sjell Ramazani? Ka disa qasje të mundshme.
Si mund të përgatiten mësuesit për Ramazanin?
Nëse jeni mësues në një shkollë ku ka një numër të konsiderueshëm nxënësish myslimanë, jeni me fat. Në mjedise të tilla, edhe ata që nuk janë besimtar myslimanë priren të jenë më të ndjeshëm ndaj nevojave të fqinjëve dhe shokëve të tyre gjatë këtij muaji të shenjtë.
Një metodë e dobishme është që shkollat dhe mësuesit të ndajnë informacion për Ramazanin përpara se të fillojë muaji. Kjo ndihmon komunitetin shkollor të kuptojë më mirë çfarë të presë nga nxënësit që agjërojnë. Shpeshherë, fëmijët dhe prindërit e tyre nuk janë gjithmonë në gjendje të shpjegojnë në momentin e duhur se çfarë do të thotë Ramazani për ta. Kjo është veçanërisht e rëndësishme për familjet e reja, të cilat mund të përballen me barriera ose pasiguri në komunikimin me stafin shkollor.
Në shumë raste, shkollat nuk kanë rregullore specifike për të siguruar lehtësime fetare për nxënësit. Prindërit mund të jenë aktivë në Këshillat e prindërve apo në bordet shkollore për të ngritur këtë çështje dhe për të ndihmuar në krijimin e një mjedisi më të ndjeshëm ndaj nevojave të nxënësve besimtar myslimanë. Kjo përfshin krijimin e hapësirave të sigurta për të agjëruar, për të falur namazin apo për të shmangur keqkuptimet rreth praktikave të tyre.
Si t’ua shpjegoni Ramazanin mësuesve të fëmijës tuaj?
Edhe kur administratorët shkollorë janë të informuar për Islamin në teori, ata mund të mos e kuptojnë praktikisht se si zbatohet ai në përditshmëri. Muajt përpara Ramazanit janë një mundësi e mirë për prindërit që të ndihmojnë mësuesit të kuptojnë ndikimin që ka ky muaj në rutinën e fëmijës së tyre.
Ramazani kërkon shumë përgatitje, duke përfshirë planifikimin e vakteve, menaxhimin e nivelit të energjisë dhe orarin e namazeve. Një mënyrë efektive për ta bërë këtë është duke krijuar një komunikim të hapur dhe bashkëpunues me shkollën. Prindërit mund të ofrojnë informacione për mësuesit mbi mënyrën se si fëmija i tyre mund të ndryshojë sjelljen gjatë këtij muaji, çfarë ndihme mund të kenë nevojë dhe si mund të krijohen kushte më të përshtatshme për ta.
Një strategji e mirë është të organizohen takime informuese me prindërit e tjerë myslimanë për të shpjeguar praktikat e tyre dhe për të ndarë mënyrat se si të tjerët mund të marrin pjesë në mënyrë respektuese. Një ide e bukur mund të jetë edhe organizimi i një iftari të përbashkët në shkollë, ku fëmijët dhe mësuesit mund të mësojnë më shumë rreth besimit Islam.
Çfarë dëshirojnë shumica e prindërve myslimanë që mësuesit të dinë?
Shumë prindër duan që mësuesit të kuptojnë se për fëmijët e tyre, agjërimi nuk është diçka e detyruar apo e dhimbshme, por një përvojë e gëzueshme dhe shumë e rëndësishme shpirtërore. Shpesh, fëmijët mezi presin të fillojnë agjërimin dhe e shohin si një moment të veçantë në rritjen e tyre.
Një shqetësim i madh për prindërit është gjuha që përdorin mësuesit. Shprehjet që sugjerojnë se fëmijët “po uriten” ose që “mund të mashtrojnë duke ngrënë fshehurazi”, këto fjalë janë të dëmshme dhe tregojnë mungesë respekti për besimin e tyre. Agjërimi nuk është një ndëshkim, por një akt përkushtimi dhe vetëkontrolli.
Gjithashtu, fëmijët që agjërojnë mund të mos jenë në gjendje të marrin pjesë në aktivitete fizike të lodhshme. Në vend që t’i detyrojnë të marrin pjesë, mësuesit mund t’u ofrojnë alternativa si kalimi i kohës në bibliotekë ose aktivitete të tjera të qeta gjatë pushimit të drekës.
Mbani komunikimin të hapur
Komunikimi i hapur midis prindërve dhe shkollës është çelësi për një përvojë pozitive për fëmijët gjatë Ramazanit. Prindërit mund të propozojnë që bibliotekat të shfaqin libra mbi Ramazanin ose që shkolla të organizojë një leksion mbi këtë muaj të shenjtë. Për më tepër, bashkëpunimi me udhëheqës të komunitetit fetar mund të ndihmojë në sqarimin e pyetjeve për stafin arsimor dhe nxënësit.
Kur Ramazani përfundon me festën e Bajramit, mësuesit mund të diskutojnë me nxënësit për gëzimin e kësaj dite. Shumë fëmijë e përjetojnë Bajramin si një kombinim të ditëlindjes, festave familjare dhe një dite të veçantë të bashkimit me komunitetin. Njohja dhe respektimi i këtij gëzimi nga shkolla ndihmon në krijimin e një ambienti më të mirë për të gjithë.
