Në edukimin e fëmijëve tanë duhet të kemi të qartë se çfarë nevojitet të bëjmë për t’i udhëzuar dhe ndërvepruar me ta. Dituria për atë se çfarë duhet të bëhet është një mënyrë e forcimit të metodologjisë sonë në edukimin e fëmijëve.
Unë mendoj se suksesi i shumë prindërve në edukimin e fëmijëve vjen si shkak i aftësisë së tyre për të përcjellë një mesazh të qartë sai përket asaj që kërkohet nga fëmija. Këta prindër duhet gjithashtu të përcaktojnë llojin e ndëshkimit që i pret nëse fëmijët dështojnë Ndoshta më duhet të them diçka për qartësinë e atij mesazhi:
1. Kur ndonjëri prej nesh dëshiron të flas me njërin prej fëmijëve të tij për një temë, le ta planifikojë atë duke imagjinuar se cili do të jetë reagimi i djalit dhe çfarë do të ketë mundësi të thotë, gjithashtu si do t’i përgjigjej nëse kjo ndodh. Ai duhet të zgjedh një kohë të përshtatshme, sepse një bashkëbisedim i frytshëm me familjen tënde kërkon përgatitje të ngjashme me atë që e bën për një bashkë- bisedim serioz dhe të rëndësishëm telefonik. Qëllimi është që të shprehim atë që e mendojmë me precizitet dhe qartësi dhe ajo të gjejë vendin e duhur që dëshirojmë në shpirtin e fëmijës.
2. Kur njëri prej fëmijëve të bie në një problem, për shembull te grindet me fëmijën e fqinjit ose të dështojë në njërën prej lëndëve në shkollë ose madje t’i humbë diçka e vlefshme për të, këtu nevojitet qartësia për ta kapërcyer krizën. Ju mund t’i qaseni problemit me ate që ai i thotë, duke ia përsëritur çfarë ka thënë dhe duke e pyetur nëse është i sigurt për atë që e thotë. Pastaj të ulesh me të dhe të shkruani një listë të zgjidhjeve të sugjeruara, duke menduar për zgjidhjen më të mirë.
3. Është me rëndësi të shmangen mesazhet e gjata dhe të komplikuara. Imagjino një baba duke i thënë birit të tij nëntë vjeçar, “Dua të jesh i mëshirshëm me vëllezërit dhe motrat e tua dhe të jesh i sjellshëm me prindërit dhe kur të gjesh kohë, pres që të më ndihmosh në fermë.”
Ky mesazh është i gjatë dhe kompleks, sepse fëmija i vogël ndoshta nuk e kupton se çfarë nënkupton të jesh i mëshirshëm ose i sjellshëm. Kërkoji një gjë njëherë dhe sqaroi me disa hollësi se çfarë pritet prej tij.
4. Kur fëmijët arrijnë adoleshencën, bisedo me ta. Kërko kujdes dhe qartësi më të madhe sesa më parë. Arsyeja është se adoleshentët janë të aftë të gjejnë zbrazëtira në udhëzimet tona, të cilat do t’i shfrytëzojnë për të shprehur mosbindje ndaj nesh. Imagjino një pesëmbëdhjetë vjeçar, i cili i kërkon leje babait për të dalë me ca shokë dhe babai i thotë: “Nuk ka dëm për aq kohë sa nuk qëndron tepër gjatë jashtë.”
Djali i përgjigjet: “InshaAllah”. Por, ai kthehet në shtëpi vetëm në ora 1 të natës. Familja e tij brengoset për të dhe kur më në fund e pyesin për vonesën e tij, ai përgjigjet: “Nuk jam vonuar, ne jemi në pushime.”
Përveç kësaj, disa djem nuk kthehen në shtëpi deri në namazin e sabahut. Babai do të duhej t’i kishte thënë: “Të lejoj të dalësh, me kusht që të kthehesh jo më vonë se në ora 8. Përndryshe nuk do të lejohesh të dalësh me shokët për pjesën tjetër të muajit? A është e qartë?”
5. Të kuptuarit e duhur kërkon që të ekzistojnë disa rregulla të cilat do të respektohen nga të gjithë, rregulla për gjumë, pastërtu, qetësi, ngrënie dhe pirje, dalje nga shtëpia dhe kthimi në shtëpi, përdorimi i telefonit dhe gjërat e kësaj natyre. Dy gjëra që janë të domosdoshme në këto rregulla janë:
– Ato duhet të jenë të pakta, që të mbahen në mend nga fëmijët. Familje i shkruajnë rregullat e tilla në postere të bukura dhe i vendosin në shtëpi. Kjo është një gjë shumë e mirë.
6. Gjithashtu mund të jetë e dobishme të shkruhen disa pika dhe të lidhet një marrëveshje me disa prej bijve dhe bijave tona. Në marrëveshje do të shënohen rregullat lidhur me sjelljen e tyre, punët e tyre dhe lidhjet e tyre me disa individë që i rrethojnë. Një marrë veshje e tillë duhet të jetë e qartë dhe të ketë pajtueshmërinë e të dy palëve. Në rast se fëmija e shkel marrëveshjen, mund t’i tregohet se ku është bërë shkelja duke ia cituar pikën e shkelur të marrëveshjes. Kjo bëhet për t’i treguar se e meriton të shpërblehet ose ndëshkohet.
Një shembull e kemi kur një nënë merret vesh me të bijën që të studiojë dy orë çdo ditë dhe çdo ditë të flejë në ora 10 të natës. Ato gjithashtu ishin pajtuar që bija ta pastronte dhomën e saj para se të shkonte në shkollë. Dy kopje të marrëveshjes ishin bërë për të dy palët. Sa herë që e bija e shkelte marrëveshjen, nëna e saj ia tregonte dokumentin dhe ia kujtonte ndëshkimin për shkelje.
7. Kemi diçka tjetër shumë të rëndësishme, të cilën duhet ta trajtojmë me qartësi. Edukimi nuk nënkupton që ne të kemi një mbikëqyrje të afërt dhe të vazhdueshme të fëmijëve, e as t’i mbyllim në një kënd dhe t’u japim me forcë udhëzimet tona. Ka diçka shumë domethënëse në këtë. Duhet të dimë se fëmijët kanë aftësi të kufizuar të absorbojnë presionin derisa i edukojmë. Për këtë arsye është e rëndësishme që t’u japim hapësirë për t’i ushtruar prirjet e tyre personale dhe madje nganjëherë t’i lejojmë të veprojnë të pavarur.
Ne nuk bën të mendojmë se fëmija mëson vetëm nga udhëzimet tona. Ai në fakt mëson shumë nga përvoja që e mbledh kur bën aventura.
Njëherë një baba kishte thënë: “Unë e inkurajoj birin tim në disa ushtrime që përfshijnë pak rrezik dhe aventurë, mirëpo nuk e largoj vëmendjen prej tij. Përkundrazi, unë i qëndroj afër, në dorë mbaj një fashë dhe një qetësues të dhimbjeve, kështu që nëse vjen duke qarë, i ofroj ndihmën e parë dhe i jep një puthje në faqe për t’i pakësuar dhimbjen e aventurës së tij.”
Bëji pyetje, debato me të dhe vëzhgoje, mirëpo lejoje të marrë vendimin vetë. Jepi hapësirë të ushtrojë dhuntitë dhe aftësitë e tij, pastaj do të shohësh se ke trajnuar një njeri në çdo kuptim të fjalës.
Autor: Prof. Dr. Abdulkerim Bekkar, ”Edukimi i fëmijëve”
Prinderimi.com
