Puff bars, vapes, cigaret elektronike dhe epoka e re e nargjileve
Kuiz në lidhje me vaping: (nargjileja, veprimi ose praktika e thithjes dhe nxjerrjes së avullit të prodhuar nga një cigare elektronike ose pajisje e ngjashme).
- Nëse e keni gjetur këtë artikull në xhepin e adoleshentit tuaj, çfarë mund të jetë në të?
a. Tamponi
b. Sheqerna
c. Pajisje e nargjilesë
d. Përzierje e pijeve me aromë
2. Nëse e keni parë këtë fotografi të reklamuar, në shikim të parë, çfar mund të mendoni se ishte?
a. Një freskues i frymëmarrjes
b. Shkëlqim buzësh
c. Parfum
d. Stilolaps nargjile
3. Cila nga këto NUK është një stilolaps për nargjilesë?
Përgjigjet: Pyetja 1- c, Pyetja 2 – d, Pyetja 3 -b
STILOLAPSAT E NARGJILESË… PUFF BARET… CIGARET ELEKTRONIKE… ÇKA JANË KËTO?
Në tetor të vitit 2019, JUUL (prodhues i cigareve elektronike, të njohura edhe si e-cigare) tërhoqi nga tregu shumicën e shijeve të cigareve të saj në përgjigje ndaj shqetësimit në rritje: tymosja e këtyre nargjileve nga adoleshentët.
Fatkeqësisht, deri atëherë, adoleshentët kishin kaluar në gjënë tjetër më të madhe se ato: Puff Baret (zh. ‘Shisha’). Të ngjashme me JUUL, Puff Baret janë cigare elektronike të krijuara për vetëm një përdorim. Këto “pod mods” (cigare elektronike) lehtë të arritshme, filluan të shfaqen në kampuset e kolegjeve qysh në vitin 2019 dhe tani janë zhvendosur edhe në mesin e studentëve të shkollave fillore dhe të mesme. Sipas CDC-së, gjatë viteve 2019-2020, PËRDORIMI I NARGJILESË U RRIT 1000% në mesin e gjimnazistëve (Wang et al, 2020). Adoleshentët i pëlqejnë sepse kanë shije të ngjashme me JUUL, zgjasin më shumë se cigaret elektronike JUUL dhe kanë një “ndjenjë” më të mirë ajo që ofrojnë cigaret elektronike JUUL. Ato vijnë në një sërë madhësish, të cilat maten për nga sasia e ‘thithjeve’ që mundësojnë. Një bar me përmasa mesatare ka rreth 400 thithje dhe mund të përmbajë aq nikotinë sa përmbajnë 2-3 paketa cigare. Një nga problemet me këto Bar Puff-e është se adoleshentët shpesh thithin më thellë ose më shumë thithje si sasi dhe për pasojë marrin sasi më të mëdha të nikotinës në mushkëri.
KËSHILLA PËR PRINDËRIT E PREKUR NGA KY FENOMEN
Afrohuni butësisht, mos u përballni!
Adoleshentët në përgjithësi përgjigjen më mirë në formën e bisedës sesa në taktika të frikësimit ose konfrontimit të drejtpërdrejtë. Biseda mund të fillojë me një pyetje të përgjithshme si: “Kam lexuar për nargjilen elektronike dhe sa nikotinë ka në (ato) produkte, çfarë ke dëgjuar ti?”
Ndani informacionin me ta, duke i përfshirë ata në bisedë. Adoleshentët mund të jenë shumë kureshtarë dhe të hapur ndaj informacionit edhe pse mund të pretendojnë se nuk janë të interesuar. Shumica e adoleshentëve duan të flasin me prindërit e tyre për gjëra të rëndësishme. Gjatë bisedës është e mundur që mund të dalë në pah përdorimi i tyre, nëse ua bëni të ditur se jeni të shqetësuar dhe dëshironi që ata të marrin ndihmë.
Dije se çfarë ka atje!
Edukohuni rreth produkteve të fundit sepse bota e nargjilesë po ndryshon vazhdimisht dhe shumë shpejt. Një organizatë, Parents Against Vaping E-cigarettes (PAVe) është një organizatë kombëtare e avokimit dhe edukimit që është e përkushtuar për të mbrojtur fëmijët “nga rreziqet e cigareve elektronike dhe sjellja grabitqare e Big Tobacco”. Fishekët që rimbushen janë gjithashtu lehtë të arritshëm online dhe mund të blihen nga faqet e internetit që nuk janë vërtet të mbrojtura nga mosha. Këto nargjile dhe cigare elektronike shkaktojnë varësi, andaj është e rëndësishme të flisni me fëmijët për rreziqet dhe shqetësimet rreth nargjilesë.
PAVe mund të gjendet në internet në: https://www.parentsagainstvaping.org/
Gjetja e ndihmës
Ndihma është e disponueshme për fëmijët që janë bërë të varur nga nikotina. Ekzistojnë një sërë burimesh në internet, si për shembull:
- My Life, My Quit ™ është një “mënyrë falas dhe konfidenciale për të lënë duhanin ose nargjilenë. Dërgo mesazhin “Start My Quit” në 36072 ose kliko për të biseduar me një trajner.”
- Truth Initative (Iniciativa e së Vërtetës) – është organizata më e madhe jofitimprurëse e shëndetit publik në Amerikë, e dedikuar për një të ardhme ku varësia nga duhani dhe nikotina janë gjëra të së shkuarës. Misioni i tyre është “të arrijnë një kulturë ku të rinjtë refuzojnë duhanin, nargjilenë dhe nikotinën”.
Shëndeti i Sjelljes së Fëmijëve dhe Adoleshentëve – ofron terapi ambulatore dhe grupore për të rinjtë që kanë nevojë për edukim ose shërbime klinike në lidhje me nargjilenë dhe përdorimin e substancave. Shpesh të rinjtë i drejtohen nargjilesë për t’i ndihmuar ata të relaksohen, të ndihen të përfshirë nga bashkëmoshatarët ose për ta ‘mbytur’ një kuriozitet. Ata mund të mos jenë të vetëdijshëm ose të mos mendojnë për efektet afatgjata të përdorimit të nikotinës dhe më pas ta gjejnë veten të varur dhe të pasigurt se çfarë të bëjnë. Prindërit mund të mos jenë të vetëdijshëm për tendencat dhe pajisjet më të fundit ndaj të cilave ekspozohen fëmijët e tyre. Nëse mendoni se keni nevojë për ndihmë për fëmijën tuaj, ju lutemi kontaktoni Karita Nussbaum PhD, LISW, LICDC në 330-433-6075 x217 me pyetje ose shqetësime ose caktoni një takim për një vlerësim me departamentin e pranimit.
Karita Nussbaum , PhD, LISW, LICDC ka mbi tridhjetë vjet përvojë pune në fushën e shëndetit të sjelljes, mbi 10 janë me përdorim të substancave. Ajo aktualisht është menaxhere e programit për Binjakët Program i cili shërben si për shëndetin mendor ashtu edhe për çrregullimet e përdorimit të substancave në Shëndetin e Sjelljes së Fëmijëve dhe Adoleshentëve .
Solli në gjuhën shqipe: prinderimi.com
Burimi:
Wang, TW, Neff, LJ, Park-Lee, E., Ren, C., Cullen, KA dhe King, BA (2020, shtator). Përdorimi i cigareve elektronike midis nxënësve të shkollave të mesme dhe të mesme — Shtetet e Bashkuara, 2020. Përdorimi i cigareve elektronike midis nxënësve të shkollave të mesme dhe të mesme — Shtetet e Bashkuara, 2020 | MMWR (cdc.gov)
