Çfarë duam të themi me të duam veten? A nuk thonë shumë njerëz se e duan veten? Si mund të jetë, si mund të jetojë një njeri që do veten? Çfarë është ajo që perceptojnë njerëzit kur thonë se njohin veten?
Secili person ka katër fusha:
A) Fushën e hapur
B) Fushën e fshehur
C) Fushën e verbër
D) Fushën e potencialit
Fusha e verbër
Kjo është fusha ku mblidhen informacionet që të tjerët i dinë, e ne jo. Fusha e verbër është ajo ku e kemi të vështirë të pranojmë dhe tronditemi më së shumti kur përballemi. Ndryshimi mes mendimeve të të tjerëve dhe evidentimeve tona formojnë këtë fushë. Sa më i madh të jetë ndryshimi, aq më e madhe është fusha e verbër.
Për shembull, mund të na duket vetja person i dashur me të tjerët, por ata nuk na shohin kështu. Madje mund të na shohin si njerëz fare pa dashuri. Ndërkohë që mendojmë se jemi zemërbutë, të tjerët mendojnë se jemi hundëpërpjetë. Ne mendojmë se jemi bujarë, por të tjetër na përkufizojnë si dorështrënguar.
Ne reagojmë ndaj këtyre kritikave në këtë fushë dhe kalojmë në fazë mbrojtjeje. Në vend që të gjykojmë veten, mërzitemi me të tjerët; lëndohemi, u themi se jemi keqkuptuar. Ankohemi për ta se nuk na kuptojnë. Nëse fusha e verbër është e madhe, është e pashmangshme që të përjetojmë shpesh këto lloj ndjesish.
Fusha e potencialit
Fusha e potencialit është ajo të cilën as ne e as të tjerët nuk mund ta dallojnë. Kjo fushë është vendi ku depozitohen aftësitë, forca dhe krijimtaria jonë e pashfaqur ende. Këtu dua t’ju kujtoj një sugjerim të “Programimit Neuro-Linguistik” (NLP).
“Nëse dikush e ka bërë më parë, mund ta bësh edhe ti Ky sugjerim mund t’ju duket i ekzagjeruar. Nëse nuk keni marrë leksione nga NLP ose nuk keni lexuar asnjë libër NLP, e keni vërtetë të vështirë ta besoni këtë. Për shembull, megjithëse zëri juaj është si sorrë, unë pretendoj se ju mund të këndoni shumë bukur, madje pa stonuar aspak. Tani ju mund të mendoni: sa e besueshme është kjo? Pikërisht me këto mendime humbisni rrugën drejt stokut kolosal të fushës së potencialit. Është shumë e vështirë të besoni se keni aftësi të bëni gjërat që doni, apo jo? Por, duke u përpjekur të fshehim fushën e fshehtë, apo u ankuar për fushën e verbër, nuk gjejmë mundësinë të vlerësojmë potencialin tonë, sepse mbi shpinë kemi gjithmonë barrën që na ngarkojnë këto fusha. Frika themelore e një njeriu nuk është të jetë një njeri i vogël, por të bëhet njeri i madh e të mos arrijë të mbajë përgjegjësinë që sjell ky fakt. Që të shpëtojmë nga barra e fushës së verbër e fushës së fshehtë që të bëjmë të mundur shfaqjen e thesarit tonë në fushën e potencialit. Fusha e fshehtë është barra që mbajmë mbi shpinë, ndërsa fusha e verbër është barra që mbajmë përpara. Që të dyja na largojnë nga vetja e (nga të tjerët). Gjithnjë e më shumë bëhemi më të huaj e të vetmuar.
Ekzistenca e fushës së fshehtë bëhet shkak që të ndihemi si mashtrues. Në këtë jetë është shumë e vështirë të jetosh si një mashtrues. Në këtë pikë është e pashmangshme ngritja e mureve mbrojtëse sepse ndjesia për të qenë sadopak i mbrojtur është një nevojë themelore. Muret e mbrojtjes na ruajnë nga tronditjet që sjell fusha e verbër si dhe nga goditjet e “njerëzve që na keqkuptojnë”.
Vjen një çast që jeta nuk është e jetueshme apo e shijueshme më, por shndërrohet në një fushë beteje ku jemi vazhdimisht të detyruar të mbrohemi. Nuk kujtojmë më se kush jemi e pse jetojmë. Këto mendime fillojnë të rrotullohen në mendjet tona:
Unë nuk arrij më ta njoh veten. Kush jam unë? Nuk e di as kush jam. Jeta ime nuk ka më kuptim. Nuk e di as se cili është qëllimi im. Jeta është e zbrazët dhe e pakuptimtë.
Pse jetojmë? Jeta është e vështirë. Punë, punë… Çfarë tjetër është fundi veçse një grusht dhé?
Nuk lumturohem me asgjë. Nuk besoj te dashuria. Askush nuk më kupton. Jeta është një luftë. Njerëzit janë të pabesueshëm.
Këto lloj mendimesh janë treguesi i vetëvlerësimit të ulët. Zhvillimi individual në fakt është një proces i zhvillimit të vetëvlerësimit; procesi i pakësimit të fushës së fshehtë dhe fushës së verbër duke nxjerrë në pah fushën e hapur. Shndërrimi i fushës së fshehtë dhe fushës së verbër në fushën e hapur, na rrit vetëvlerësimin. Megjithëse në fillim na duket e vështirë, çmimi është i madh.
Përgatiti: Prinderimi.com
Autor: Saim Koç & Nil Gün, ”Vetëvlerësimi”
