“Përdorimi i zgjatur i telefonave celularë nga fëmijët mund të kontribuojë në tendosjen dhe shqetësimin e syve për shkak të ekraneve të vegjël, shkëlqimit dhe dritës blu të emetuar. Sa më e madhe të jetë mosha nga e cila fillon ekspozimi ndaj ekraneve, aq më pak efekt do të ketë në zhvillimin e syve”, kështu shpjegon Nadon Qafa, specialist në kirurgjinë e syrit.
Në një intervistë për Bebja.com mjeku Nadon Qafa thotë se truri i fëmijëve mund të jetë më i ndjeshëm ndaj rrezatimit për shkak të zhvillimit të tyre të hershëm.
Për të zbutur ndikimin e mundshëm, prindërit mund të ndërmarrin disa masa, duke përfshirë përdorimin e mënyrave hands-free, kufizimin e kohës së ekranit, dhe duke ruajtur distancën nga pajisja.
Intervista e plotë:
1.Përdorimi I celularëve çfarë problemi shkaktojnë te shikimin I fëmijëve?
Përdorimi i zgjatur i telefonave celularë nga fëmijët mund të kontribuojë në tendosjen dhe shqetësimin e syve për shkak të ekraneve të vegjël, shkëlqimit dhe dritës blu të emetuar. Sa më e madhe të jetë mosha nga e cila fillon ekspozimi ndaj ekraneve, aq më pak efekt do të ketë në zhvillimin e syve.
Është e këshillueshme që ata të bëjnë pushime të rregullta, të ndjekin rregullin 20-20-20 (të shikojnë diçka 20 metra larg për 20 sekonda çdo 20 minuta) dhe të mbajnë një distancë të përshtatshme shikimi.
Për më tepër, kufizimi i kohës para ekranit para gjumit është thelbësor për cilësi më të mirë të gjumit.
2. Muskujt e syrit tek fëmijët deri në çfarë moshe zhvillohen?
Muskujt e syve tek fëmijët zakonisht zhvillohen dhe maturohen gjatë viteve të hershme të tyre. Të porsalindurit mund të kenë kontroll të kufizuar mbi lëvizjet e syve të tyre, por nga mosha 3 deri në 4 muaj, shumë foshnje mund të koordinojnë lëvizjet e tyre të syve në mënyrë më efektive. Ndërsa një fëmijë rritet, muskujt e syve të tij vazhdojnë të zhvillohen, duke arritur një gjendje më të pjekur në moshën 7 deri në 10 vjeç.
Sidoqoftë, zhvillimi individual mund të ndryshojë. Kontrollet e rregullta të syve gjatë fëmijërisë janë të rëndësishme për të monitoruar dhe trajtuar çdo problem të mundshëm.
3. Në çfarë moshe duhet të lejohen fëmijët të mbajnë telefon dhe tablet?
Në përgjithësi, ekspertët rekomandojnë që fëmijët të mos përdorin telefonat dhe tabletat përpara moshës së 2 vjeç. Pas kësaj moshe, disa kohë ditore e përdorimit është e mundshme, por është e rëndësishme të ruhet një balancë mes kohës së përdorimit të tyre dhe aktiviteteve të tjera zhvillimore, siç është loja e jashtme dhe leximi i librave. Rregullimi i kohës së ekranit dhe sigurimi që përmbajtja të jetë edukative dhe të përshtatshme për moshën e tyre janë gjithashtu kritere të rëndësishme për prindërit.
4. A ka pasoja te truri I fëmijës? Rrezatimi që kanë celularët si ndikon?
Studimet kanë shfaqur interes për efektet e mundshme të rrezatimit të celularëve në trurin e fëmijëve, megjithatë, konsensusi në komunitetin shkencor ende është në zhvillim dhe ka nevojë për më shumë hulumtime. Disa shqetësime lidhen me faktin se truri i fëmijëve mund të jetë më i ndjeshëm ndaj rrezatimit për shkak të zhvillimit të tyre të hershëm.
Për të zbutur ndikimin e mundshëm, prindërit mund të ndërmarrin disa masa, duke përfshirë përdorimin e mënyrave hands-free, kufizimin e kohës së ekranit, dhe duke ruajtur distancën nga pajisja. Megjithatë, duhet të theksohet se shumica e studimeve ende nuk kanë arritur në një konkluzion të qartë, dhe hulumtimi vazhdon për të kuptuar më mirë ndikimin e mundshëm të rrezatimit të celularëve në shëndetin e fëmijëve.
5. Të lutemi një këshillë për evitimin e celularëve te fëmijët? Disa prindër e kanë të vështirë të bindin të mos përdori celularin? Shumë fëmijë kalojnë orë të tëra mbyllur në shtëpi duke ndjekur filma vizarimor dhe lojëra në celular?
Një këshillë e rëndësishme është të krijosh një orar të qartë për përdorimin e celularit. Përcakto kohë specifike gjatë ditës për aktivitete të tjera, si lojërat jashtë, leximi, apo ndërveprimi me miqtë dhe familjen. Kjo ndihmon në balancimin e përdorimit të celularit me aktivitetet e tjera zhvillimore.
Gjithashtu, vendosja e rregullave të qarta për përdorimin e celularit, duke përfshirë kufizimet e kohës së ekranit, mund të jetë efikase.
Inkurajimi i komunikimit dhe bashkëveprimit në familje, duke bërë që aktivitetet jashtë celularit të jenë interesante dhe te kënaqshme për fëmijët.
Në fund të fundit, modeli i sjelljes së prindërve është i rëndësishëm. Nëse prindërit vetë mbajnë një mënyrë të shëndetshme të përdorimit të celularit, fëmijët kanë më shumë gjasa të ndjekin shembullin.
6. Prindërit pyesin shpesh herë: Sa orë duhet të lë fëmijën para ekranit të celularit?
Organizatat shëndetësore rekomandojnë kufizime të caktuara për kohën e ekranit për fëmijët, duke përfshirë:
* Fëmijët nën 18 muaj: Rekomandohet të mos i jepet asnjë lloj pajisjeje elektronike.
* Fëmijët 18-24 muaj: Nëse fëmija shfleton një ekran, duhet të jetë për përmbajtje edukative dhe prindërit duhet të shoqërojnë fëmijën gjatë kohës së ekranit.
* Fëmijët 2-5 vjeç: Koha e ekranit nuk duhet të tejkalojë një orë në ditë me përmbajtje cilësore.
* Fëmijët dhe adoleshentët 6 vjeç dhe më shumë: Kufizimi i kohës së ekranit varet nga nevojat individuale të fëmijës dhe familjarëve, por mund të përdoret rregulli i “2 orë në ditë” si një orientim.
Gjithashtu, është e rëndësishme të monitorohet lloji i përmbajtjes së shikuar dhe të përzgjidhen aktivitete të tjera jashtë ekranit për zhvillimin e fëmijëve. Këto rekomandime mund të përshtaten në bazë të nevojave individuale dhe situatave të veçanta.
7. Në ditët e sotme fëmijët kanë më shumë probleme me miopinë apo hipermetropinë?
Tendenca ndryshon në varësi të vendeve dhe stileve të jetesës, por ka një rritje globale të shqetësimeve të lidhura me miopinë tek fëmijët. Disa nga faktorët që mund të ndikojnë këtë përfshijnë përdorimin e shtrembër të zgjeruar të kohës së ekranit dhe mungesën e aktivitetit fizik jashtë, veçanërisht lojërat jashtë.
Për të zvogëluar rrezikun e problemeve me sytë, ekspertët rekomandojnë mënyra të ndryshme si:
* Koha e shpërndarjes së ekranit: Siguro një përqindje të mirë të kohës së fëmijës jashtë celularit dhe tabletit.
* Pushime dhe aktivitete jashtë: Inkurajo fëmijët të lëvizin dhe të bëjnë aktivitete jashtë.
* Vizita e rregullt e syrit: Kontrollet e rregullta të syve mund të kapërcejnë shqetësimet në fillim dhe të ndihmojnë në menaxhimin e tyre.
*Vëmendje të rregullt dhe bashkëpunim mes prindërve, mjekëve dhe arsimtarëve për të siguruar shëndetin e syve të fëmijëve.
Burimi: Bebja
