Fëmija 4 vjeç: Kjo periudhë shënon një rritje të dukshme në pavarësinë, krijimtarinë dhe ndërveprimin social të fëmijës. Ai zhvillon më tej aftësitë fizike, gjuhësore dhe mendore, ndërkohë që përmirëson aftësinë për të kuptuar dhe respektuar rregullat.
- Vetëkujdesi:
- Vesh vetë rrobat me pak ndihmë.
- Lan duart dhe fytyrën, ha ushqimin pa derdhur dhe mund të marrë ujë vetë.
- Shkon në tualet vetëm, por kërkon prani nga të rriturit për siguri.
- Aftësitë fizike:
- Luan shumë aktivisht dhe lëviz vazhdimisht nga një vend në tjetrin.
- Ngas biçikletën me tri rrota dhe luan me topin duke e hedhur dhe kapur në krahë.
- Ndërton struktura me blloqe ose kuti dhe i përfshin ato në lojërat e tij.
- Përpiqet të vizatojë dhe përdor gërshërë të vogla për të prerë letrën në vijë të drejtë.
- Mbajtur stilolapsin dhe palos letrën, duke bërë përpjekje për të shkruar shkronja.
- Krijimtaria dhe imagjinata:
- Përkushtohet ndaj vizatimeve, por të rriturit shpesh e kanë të vështirë t’i interpretojnë ato.
- Rrëfen ngjarje me ekzagjerime ose histori imagjinare si të ishin reale.
- Krijon vjersha duke përdorur fjalë të pakuptimta dhe i reciton ato.
- Zhvillimi gjuhësor:
- Flet pa pushim dhe bën pyetje që kërkojnë shpjegime të hollësishme, si “Pse?”, “Për çfarë?”, dhe “Si?”.
- Njoh ngjyrat dhe emrat e tyre.
- Imiton sjelljet dhe fjalët e të rriturve, përfshirë ndonjëherë edhe fjalë të pahijshme.
- Koha e vëmendjes:
- Qëndron i angazhuar për 15-20 minuta në aktivitete dhe mund të kalojë më shumë kohë në ato që i pëlqejnë.
- Sjelljet sociale:
- Kuptohet lehtësisht në mënyrë verbale nga bashkëmoshatarët dhe të rriturit.
- Mund të bëhet agresiv fizikisht ose verbalisht, duke ngacmuar ose kërcënuar shokët.
- Ndonjëherë sillet pozitivisht, duke respektuar rregullat e lojës dhe marrë pjesë në lojëra në grup.
- Fillon të kuptojë kufizimet dhe përshtatet me to.
- Interesat dhe dëshirat:
- Pëlqen të dëgjojë përralla dhe të shikojë libra, duke kthyer faqet e tyre me kujdes.
Fëmija 4-vjeçar është në një fazë dinamike të zhvillimit, duke demonstruar rritje të ndjeshme në të gjitha aspektet e personalitetit dhe aftësive. Ai është kureshtar dhe krijues, duke përgatitur terrenin për fazat e ardhshme të zhvillimit.
Autor: Dr. Sajgëllë, ”Psikologjia e fëmijëve 0-7 vjeç”
Përgatiti: Perparim Blakaj, Prinderimi.com
*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Rrjetit të Prindërve të Kosovës në Viber.
