Fëmija nga mosha 2 deri në 3 vjeç
Kjo periudhë është e rëndësishme për zhvillimin e pavarësisë dhe aftësive të reja fizike, gjuhësore dhe sociale. Fëmija kalon nga varësia e madhe tek të rriturit në drejtim të një pavarësie të moderuar.
- Zhvillimi motorik: Fëmija mëson të kërcejë, të ngjitet dhe të kërcejë me njërën këmbë. Arrin të ndërtojë “urë” duke përdorur tri blloqe.
- Zhvillimi gjuhësor: Fillon të përdorë fjalën “unë,” bën pyetje dhe kupton shumicën e fjalëve dhe frazave.
- Vizatim: Mund të vizatojë rrathë në letër ose rërë.
- Ndërveprimi social: Fillon të luajë me fëmijët e tjerë dhe e kupton se bota nuk kufizohet vetëm tek familja.
- Aktivitetet fizike: Mëson të ecë dhe të vrapojë, duke e ndjerë gjithnjë e më shumë sigurinë në lëvizje.
Fëmija 3 vjeç
Në këtë moshë, fëmija përforcon zhvillimin fizik, emocional dhe social. Pavarësia e tij rritet, dhe aftësitë e reja shfaqen çdo ditë.
- Aftësitë fizike:
- Muskujt e mëdhenj janë zhvilluar. Fëmija vrapon, ngjitet dhe lëviz me shpejtësi.
- Kërcej me të dyja këmbët nga toka dhe ndjek tempin e muzikës.
- Ngjitet dhe zbret shkallët, hedh topin dhe gjuan në distanca të shkurtra.
- Shpenzon kohë duke luajtur me baltën dhe rërën, duke krijuar forma të ndryshme.
- Aftësitë e vetëkujdesit:
- Mund të ushqehet vetë, edhe pse ndonjëherë është i pakujdesshëm.
- Mëson të vishet vetë, të zbërthejë kopsat dhe të tërheqë zinxhirin.
- Arrin të veshë këpucë të lehta, por nuk mund t’i lidhë ende lidhëset.
- Zhvillimi gjuhësor:
- Njeh emrat e objekteve dhe përdor fjali të thjeshta.
- Këndon rima dhe këngë, ndërsa kupton dhe tregon shqetësimet e tij me fjalë.
- Pyet shumë, veçanërisht “Çfarë?”, “Ku?”, dhe “Kur?”, duke shfaqur një kuriozitet të madh për botën rreth tij.
- Koha e vëmendjes:
- Mund të angazhohet për 10-15 minuta në aktivitete, por qëndron më gjatë në ato që i pëlqejnë.
- Lojëra dhe shoqërizim:
- Luaj vetë dhe krijon personazhe imagjinare për të shoqëruar lojën.
- Fillon të luajë me një ose dy shokë dhe mëson të ndajnë lodrat.
- Imiton të rriturit dhe moshatarët, duke përsëritur fjalët dhe veprimet e tyre.
- Interes për botën:
- Tërhiqet nga natyra dhe tregimet për kafshët. Preferon përrallat dhe kërkon që t’i përsëriten tregimet e tij të preferuara.
- Ndihmesa:
- Mund të ndihmojë në punë të vogla me të rriturit, por shpesh shpërqendrohet dhe kalon në lojë.
Në këtë fazë, fëmija zhvillon një bazë të fortë për të mësuar, krijuar marrëdhënie dhe eksploruar botën përreth me vetëbesim dhe energji.
Autor: Dr. Sajgëllë, ”Psikologjia e fëmijëve 0-7 vjeç”
Përgatiti: Perparim Blakaj, Prinderimi.com
*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Rrjetit të Prindërve të Kosovës në Viber.
