Pak më shumë se një vit më parë, kompanitë e rrjeteve sociale u njoftuan për mënyrën se si mbrojnë, ose nuk arrijnë të mbrojnë, përdoruesit e tyre më të rinj.
Në një seri seancash dëgjimore në Kongres, drejtuesit e Facebook (FB), TikTok, Snapchat dhe Instagram u përballën me pyetje të vështira nga ligjvënësit sesi platformat e tyre mund t’i çojnë përdoruesit e rinj në moshë drejt përmbajtjeve të cilat dëmtojnë shëndetin mendor dhe imazhin ndaj trupit (veçanërisht te vajzat adoleshente) dhe kishin mungesë të kontrolleve dhe masave mbrojtëse të mjaftueshme për të mbrojtur adoleshentët.
Këto seanca, të cilat pasuan në zbulimin e atyre që u bënë të njohura si “Facebook Papers” nga Frances Haugen rreth ndikimit të Instagramit tek adoleshentët, i shtynë kompanitë të zotoheshin për të ndryshuar. Që atëherë, katër rrjetet sociale kanë prezantuar më shumë mjete dhe opsione të kontrollit prindëror që synojnë mbrojtjen më të mirë të përdoruesve të rinj. Disa kanë bërë gjithashtu ndryshime në algoritmet e tyre, të tilla si moszgjedhja e adoleshentëve për të parë përmbajtje më pak të ndjeshme dhe rritja e përpjekjeve të tyre për moderim. Por disa ligjvënës, ekspertë të rrjeteve sociale dhe psikologë thonë se zgjidhjet e reja janë ende të kufizuara dhe duhet bërë më shumë.
“Më shumë se një vit pasi “Facebook Papers” zbuluan në mënyrë dramatike abuzimin e kompanive teknologjike, kompanitë e rrjeteve sociale kanë bërë vetëm hapa të vegjël dhe të ngadaltë për të pastruar veprimet e tyre”, tha për “CNN Business” senatori Richard Blumenthal, i cili kryeson nënkomitetin e Senatit për mbrojtjen e konsumatorëve. “Besimi në kompanite teknologjike është zhdukur prej kohësh dhe ne kemi nevojë për rregulla reale për të garantuar sigurinë e fëmijëve në internet.”
Michela Menting, drejtoreshë e sigurisë dixhitale në firmën e kërkimit të tregut “ABI Research”, konfirmoi se platformat e mediave sociale “po ofrojnë shumë pak për të luftuar atë që shkaktojnë platformat e tyre”. Zgjidhjet e tyre, tha ajo, vendosin përgjegjësinë mbi kujdestarët për të aktivizuar kontrolle të ndryshme prindërore, të tilla si ato që synojnë të filtrojnë, bllokojnë dhe kufizojnë aksesin, dhe opsione më pasive, siç janë mjetet e monitorimit dhe mbikëqyrjes që funksionojnë në sfond.
Alexandra Hamlet, një psikologe klinike me qendër në Nju Jork, përmend rastin kur ishte ftuar në një tryezë të rrumbullakët rreth 18 muaj më parë për të diskutuar mënyrat për të përmirësuar Instagramin, veçanërisht për përdoruesit e rinj. “Unë nuk shoh që shumë nga idetë tona po zbatohen,” tha ajo atje. Platformat e mediave sociale, shtoi ajo, duhet të punojnë në “vazhdimin e përmirësimit të kontrolleve prindërore, mbrojtjen e të rinjve kundër reklamave të synuara dhe heqjen e përmbajtjeve objektivisht të dëmshme”.
Kompanitë e rrjeteve sociale të paraqitura në këtë artikull ose refuzuan të komentojnë ose nuk iu përgjigjën një kërkese për koment mbi kritikat se duhet bërë më shumë për të mbrojtur përdoruesit e rinj.
Tani për tani, kujdestarët duhet të mësojnë se si të përdorin kontrollet prindërore duke qenë gjithashtu të vetëdijshëm se adoleshentët shpesh mund t’i anashkalojnë ato mjete. Ja një vështrim më i afërt se çfarë mund të bëjnë prindërit për të ndihmuar që fëmijët e tyre të jenë të sigurt në internet.
Pas pasojave nga dokumentet e zbuluara, Instagrami në pronësi të “Meta” ndaloi planin e tij shumë të kritikuar për të lëshuar një version të Instagramit për fëmijët nën moshën 13 vjeç dhe u fokusua në bërjen e shërbimit të tij kryesor më të sigurt për përdoruesit e rinj.
Që atëherë, ky medium social ka prezantuar një qendër edukative për prindërit me burime, këshilla dhe artikuj nga ekspertë për sigurinë e përdoruesve dhe ka nxjerrë një mjet që lejon kujdestarët të shohin se sa kohë kalojnë fëmijët e tyre në Instagram dhe të vendosin kufij kohorë. Prindërit mund të marrin gjithashtu përditësime për llogaritë që ndjekin adoleshentët e tyre dhe llogaritë që i ndjekin, si dhe të shohin dhe të njoftohen nëse fëmija i tyre bën një përditësim të privatësisë dhe cilësimeve të llogarisë së tyre. Prindërit mund të shohin gjithashtu se cilat llogari kanë bllokuar adoleshentët e tyre. Kompania ofron gjithashtu mësime përmes videove se si të përdoren mjetet e reja të mbikëqyrjes.
Një veçori tjetër inkurajon përdoruesit të bëjnë një pushim nga aplikacioni, si p.sh. sugjerimi që ata të marrin frymë thellë, të shkruajnë diçka, të kontrollojnë një listë detyrash ose të dëgjojnë një këngë, pas një kohe të paracaktuar. Ky medium social tha gjithashtu se po merr një “qasje më të rreptë” ndaj përmbajtjes që u rekomandon adoleshentëve dhe do t’i shtyjë ata në mënyrë aktive drejt temave të ndryshme, të tilla si arkitektura dhe destinacionet e udhëtimit, nëse ata janë duke u ndalur në ndonjë lloj përmbajtjeje për një kohë të gjatë.
Qendra e Sigurisë e Facebook ofron mjete dhe burime mbikëqyrjeje, të tilla si artikuj dhe këshilla nga ekspertë kryesorë. “Vizioni ynë për Qendrën Familjare është që përfundimisht të lejojmë prindërit dhe kujdestarët të ndihmojnë adoleshentët e tyre të menaxhojnë përvojat në teknologjitë Meta, të gjitha nga një vend”, tha Liza Crenshaw, një zëdhënëse e “Meta”, për “CNN Business”.
Qendra ofron gjithashtu një udhëzues për mjetet e mbikëqyrjes prindërore VR të Metës nga “ConnectSafely”, një organizatë jofitimprurëse që synon të ndihmojë fëmijët të qëndrojnë të sigurt në internet, për të ndihmuar prindërit të diskutojnë realitetin virtual me adoleshentët e tyre. Kujdestarët mund të shohin se cilat llogari kanë bllokuar adoleshentët e tyre dhe të kenë akses te mjetet e mbikëqyrjes, si dhe të miratojnë shkarkimin ose blerjen e një aplikacioni të bllokuar nga adoleshenti i tyre, bazuar në vlerësimin e tij, ose të bllokojnë aplikacione specifike që mund të jenë të papërshtatshme për adoleshentin e tyre.
Snapchat
Në gusht, Snapchat prezantoi një udhëzues dhe qendër prindërore që synonte t’u jepte kujdestarëve më shumë njohuri se si adoleshentët e tyre e përdorin aplikacionin, duke përfshirë me kë kanë folur gjatë javës së fundit (pa zbuluar përmbajtjen e atyre bisedave). Për të përdorur funksionin, prindërit duhet të krijojnë llogarinë e tyre Snapchat dhe adoleshentët duhet të zgjedhin dhe të japin leje.
Ndërsa kjo ishte përpjekja e parë zyrtare e Snapchat në kontrollet prindërore, ai kishte më parë disa masa sigurie ekzistuese për përdoruesit e rinj, të tilla si kërkesa që adoleshentët të jenë miq të përbashkët përpara se të fillojnë të komunikojnë me njëri-tjetrin dhe t’i ndalojë ata të kenë profile publike. Përdoruesit adoleshentë e kanë të çaktivizuar si parazgjedhje mjetin e tyre të ndarjes së vendndodhjes Snap Map, por gjithashtu mund ta përdorin atë për të zbuluar vendndodhjen e tyre në kohë reale me një mik ose anëtar të familjes edhe kur aplikacioni i tyre është i mbyllur si masë sigurie. Ndërkohë, një mjet Friend Check Up inkurajon përdoruesit e Snapchat të rishikojnë listat e miqve të tyre dhe të sigurohen që ata ende duan të jenë në kontakt me njerëz të caktuar.
Snap u jep prindërve mundësinë për të parë se cilët miq të rinj kanë shtuar adoleshentët e tyre dhe i lejon ata të raportojnë në mënyrë konfidenciale në lidhje me llogaritë që mund të ndërveprojnë me fëmijën e tyre. Gjithashtu po punon për një mjet për t’u dhënë përdoruesve të rinj mundësinë për të njoftuar prindërit e tyre kur raportojnë një llogari ose një pjesë të përmbajtjes.
Kompania i tha “CNN Business” se do të vazhdojë të ndërtojë në veçoritë e saj të sigurisë dhe të marrë parasysh reagimet nga komuniteti, politikëbërësit, avokatët e sigurisë dhe shëndetit mendor dhe ekspertë të tjerë për të përmirësuar mjetet me kalimin e kohës.
TikTok
Në korrik, TikTok njoftoi mënyra të reja për të filtruar videot e rritura ose “potencialisht problematike”. Masat e reja mbrojtëse caktuan një “rezultat maturimi” për videot të cilat potencialisht mund të përmbajnë tema komplekse. Ai gjithashtu nxori një mjet që synon të ndihmojë njerëzit të vendosin se sa kohë duan të shpenzojnë në TikTok. Mjeti i lejon përdoruesit të vendosin pushime të rregullta të kohës para ekranit dhe ofron një panel kontrolli që detajon numrin e herëve që ata hapën aplikacionin, një ndarje të përdorimit gjatë ditës dhe natës dhe më shumë.
TikTok aktualisht ofron një qendër Family Pairing, e cila lejon prindërit dhe adoleshentët të personalizojnë cilësimet e tyre të sigurisë. Një prind mund të lidhë gjithashtu llogarinë e tij TikTok me aplikacionin e adoleshentit dhe të vendosë kontrollet prindërore, duke përfshirë sa kohë mund të shpenzojnë në aplikacion çdo ditë; llojin e përmbajtjeve që mund të shikojnë; mundësinë se a mund të kërkojnë video; dhe nëse llogaria e tyre është private apo publike. TikTok ofron gjithashtu Udhëzuesin e tij Guardian që thekson se si prindërit mund t’i mbrojnë më së miri fëmijët e tyre në platformë.
Përveç kontrolleve prindërore, aplikacioni kufizon aksesin në disa veçori për përdoruesit më të rinj, si mesazhet e drejtpërdrejta dhe direkte. Një dritare kërcyese shfaqet gjithashtu kur adoleshentët nën moshën 16 vjeç janë gati të publikojnë videon e tyre të parë, duke u kërkuar atyre të zgjedhin se kush mund ta shikojë videon. Njoftimet Push janë frenuar pas orës 21:00 për përdoruesit e llogarisë nga 13 deri në 15 vjeç dhe 22:00 për përdoruesit e moshës 16 deri në 17 vjeç.
Kompania tha se do të bëjë më shumë rreth rritjes së ndërgjegjësimit për veçoritë e saj të kontrollit prindëror në ditët dhe muajt e ardhshëm.
Discord
Discord nuk u shfaq para Senatit vitin e kaluar, por platforma e njohur e mesazheve është përballur me kritika për vështirësinë në raportimin e përmbajtjes problematike dhe aftësinë e të huajve për të kontaktuar me përdoruesit e rinj.
Si përgjigje, kompania së fundmi rifreskoi Qendrën e saj të Sigurisë, ku prindërit mund të gjejnë udhëzime se si të aktivizojnë cilësimet e sigurisë, përgjigjje rreth mënyrës se si funksionon Discord dhe këshilla se si të flasin për sigurinë në internet me adoleshentët. Disa mjete ekzistuese të kontrollit prindëror përfshijnë një opsion për të ndaluar një të mitur të marrë një kërkesë miqësie ose një mesazh të drejtpërdrejtë nga dikush që nuk e njeh.
Megjithatë, është e mundur që të miturit të lidhen me të huajt në serverë publikë ose në biseda private nëse personi është ftuar nga dikush tjetër në dhomë ose nëse lidhja e kanalit është hedhur në një grup publik ku përdoruesi ka akses. Poashtu, të gjithë përdoruesit – përfshirë përdoruesit e moshës 13 deri në 17 vjeç – mund të marrin ftesa miqsh nga kushdo në të njëjtin server, i cili më pas hap mundësinë që ata të dërgojnë mesazhe private.
Burimi: CNN Business
Autori: Samantha Murphy Kelly
Përktheu: Djellza Krasniqi, Prinderimi.com
