A ju ka rastisur të takoni dikë që nuk e ka shqisën e nuhatjes? A mund ta mendoni se si mund të jemi nëse nuk e kemi shqisën e nuhatjes? Para shumë vitesh unë jam njohur me dikë; ai nuk e kishte shqisën e nuhatjes që nga lindja, prandaj nuk e dinte ç’ishte nuhatja. E shoqja ishte ankuar “Sa keq, ai nuk arrin të nuhasë aromën time.” Në atë kohë kuptova funksionet e organeve të shqisave që ne nuk i vlerësojmë. Nuk arrijmë të nuhasim jo vetëm gurabijet, apo kekun, por edhe aromën e të dashurve apo fëmijëve.
Nuk jam shumë i sigurt nëse e kemi humbur ne nuhatjen, apo ka humbur aroma e luleve. Hunda jonë mbase nuk arrin ta nuhasë aromën e luleve sepse jemi mësuar të nuhasim aromat artificiale të produkteve kozmetike. Nga ana tjetër, nuk ndiejmë as aromën e një gjëje të kalbur që vjen erë. Nuk jam i sigurt nëse kjo është gjë e mirë apo gjë e keqe!
Gjithsesi, mua më ka marrë malli të ndiej aromën e karafilave që ndieja në fëmijëri. Ne arrijmë t’i dallojmë ata që nuk i kanë shqisat e shikimit apo dëgjimit dhe arrijmë të kuptojmë se cilat janë gjërat që u mungojnë. Ndërkohë që nuk arrijmë të dallojmë dikë që nuk e ka shqisën e nuhatjes, nëse ai nuk na e thotë vetë.
Njeriu arrin t’ua kuptojë vlerën gjërave vetëm kur i humbet ato. Ne mund të zhvillojmë forcën e perceptimit duke u përqendruar më shumë në njërën nga pesë shqisat e përditshme. Një ditë mund të përqendrohemi te dëgjimi, të dëgjojmë çdo gjë, t’ia kushtojmë të gjithë vëmendjen vetëm te dëgjimi mund të tregojmë kujdes të gjykojmë në mënyrën e duhur gjithçka që na thuhet.
Të nesërmen mund të përqendrohemi për të parë gjithçka; mund të dallojmë se çfarë ka gjatë rrugës kur shkojmë për në punë e mund të shohim me vëmendje çdo hollësi.
Nëse ju bëj pyetjen: “Sa tablo ka në muret e shtëpisë tuaj” sa prej jush mund të më japë një përgjigje të saktë? Sa kohë ka që nuk i shikoni ato? Megjithëse ato janë çdo ditë para syve tuaj, a i kujtoni çfarë janë? Nuk mund të ndodhë ndryshe nëse forca jonë e perceptimit është cenuar; nuk mund ta shikojmë atë që kemi para syve, nuk mund t’i vërejmë mundësitë që na shfaqen.
Hapja e pesë shqisave është e rëndësishme për procesin e mësimit. Mbledhja e informacionit dhe mësimi bëhet me anë të pesë shqisave. Ne i depozitojmë diku dijet dhe eksperiencat që grumbullojmë. Aq më mirë arrijmë të kujtojmë një informacion, nëse e shoqërojmë atë me sa më shumë shqisa. Për shembull: e kemi shumë të vështirë të harrojmë diçka që e kemi parë si bëhet, na e kanë treguar dhe e kemi bërë vetë. Pra, sa më shumë të fusim në punë strukturën neurologjike, aq më shpejt mësojmë.” (Nil Gun, NLP – Udhëzuesi i përdorimit të mendjes, Botimet e Jashtëzakonshme)
Përgatiti: Perparim Blakaj, Prinderimi.com
Autor: Saim Koç & Nil Gün, ”Vetëvlerësimi”