Praktika e zakonshme është që prindërit u japin fëmijëve urdhra dhe udhëzime të pashpjeguara, me një listë arbitrare të “bëj” dhe “mos bëj”. Kur fëmijët kërkojnë shpjegime, përgjigjja e zakonshme është “bëj si të thuhet”, “kështu duhet të jetë”, “bëj siç them unë, jo siç bëj unë” ose “mos polemizo shumë”.
Nganjëherë, fëmijët kureshtarë mund të qortohen ose të akuzohen për sjellje të pasjellshme, mosrespekt, ose mosbindje. Për t’i heshtur fëmijët kureshtarë, disa prindër mund të japin përgjigje jo të sakta, në vend që të pranojnë se nuk e dinë përgjigjen. Kjo nuk do të thotë se këta prindër nuk kujdesen për fëmijët e tyre; përkundrazi, ata i duan dhe kujdesen shumë për familjet e tyre. Megjithatë, përpjekja e tyre për të qenë të rreptë dhe për të pasur kontroll rezulton në një prirje autoritariste.
Për më tepër, autoritarizmi nuk është i njëjtë me stërvitjen dhe shpesh ngatërrohet me të. Ky autoritarizëm nuk ndihmon në rritjen e fëmijëve të cilët janë emocionalisht, psikologjikisht dhe mendërisht të shëndetshëm. Për të rritur fëmijë të fortë, prindërit duhet t’i përfshijnë fëmijët në konsultime pjesëmarrëse.
Kur’ani thotë: “…ata që konsultohen mes vete për punë të përbashkëta.” (Kur’an, 42:38).
Qasja autoritariste mund të rezultojë në respekt të rremë nga fëmijët, një respekt që është bazuar në frikë më tepër sesa në bindje dhe dashuri. Ky stil autoritar shtrihet edhe në sistemin arsimor, ku respekti i nxënësve për mësuesit nuk ndërtohet mbi dashurinë për të mësuar, por mbi frikën nga pakënaqësia e mësuesit ose ndëshkimi. Si rezultat, fëmijët mund të mos arrijnë të jenë të suksesshëm në shkollë.
Qasja autoritare është përforcuar nga sistemi arsimor në disa vende, ku pjesa më e madhe e mësimdhënies bazohet në të mësuarit përmendësh, në vend se në të kuptuarin dhe pjesëmarrjen. Në bazë të këtij sistemi, prindërit dhe shkollat kanë pak për t’i uruar vetes. Gjithçka që kanë bërë është të ndihmojnë në krijimin e individëve të cilët përshtaten me institucione diktatoriale dhe autoritariste. Ky është një qëndrim i skllavërisë që e gjejmë në administratat qeveritare, partitë politike, lëvizjet shoqërore, departamentet e policisë, ushtritë kombëtare, korporatat dhe fabrikat.
Individët e paktë që arrijnë t’i shpëtojnë këtij sistemi arsimor dhe që nuk dorëzohen përballë tiranisë shoqërore kanë pak mbështetje. Ata shpesh sillen me hipokrizi, ndjekin turmën ose bëhen njerëz të papërshtatshëm dhe gjembaçë në një sistem të thellë të gabuar, me pasoja vuajtjeje dhe zhgënjimi.
Gjendja e sotme e zymtë e prindërimit mund të karakterizohet me sa vijon:
• Analfabetizmi dërrmues ndër prindërit, që është një pengesë për kërkimin e diturisë dhe mësimin e shkathtësive;
• Kultura e frikës që ngjall “mendësinë e skllavit” të privuar nga kreativiteti dhe iniciativa;
• Imitimi dhe bindja e verbër ndaj të tjerëve (“mendësia e kopesë”), pa analizë kritike; dhe
• Qasja autoritare dhe detyruese në shtëpi dhe në sferën publike
Autor: H. Altalib, O. Altalib dhe A. Ebusulejman, 2022
Udhëzues për rritjen e fëmijëve: Marrëdhëniet prind-fëmijë