Dhuna përfshinë por nuk kufizohet në veprat apo veprimet e qëllimshme që i bënë një person personit tjetër, si: përdorimi i forcës fizike, presioni psikik, çdo veprim që shkakton apo kanosë dhembje fizike dhe psikike; shkaktimi i ndjenjës së frikës, rrezikshmërisë personale; cenimit të dinjitetit; sulmi fizik pa marrë parasysh pasojat; ofendimi, sharja, thirrja me emra ofendues dhe mënyra të tjera të shqetësimit të vrazhdë; përsëritja e vazhdueshme e sjelljeve me qellim të përuljes së personit tjetër; vënia e personit tjetër në pozitën që ai/ajo të frikësohet për gjendjen fizike, emocionale dhe ekonomike.
Më poshtë jepen shembuj të llojeve të dhunës që ndodhin më shpesh, të kategorizuara sipas intensitetit të ndara në tri shkallë. (shkalla 1-intensitet më i lehtë; shkalla 2-intensitet i mesëm; dhe shkalla 3-intensitet i lartë).
Shkalla 1: Këto lloje të dhunës i trajton dhe zgjidh vetë edukatori/ja, mësuesi/ja, arsimtari/ja, kujdestari/e i/e klasës në kuadër të punë edukativo-arsimore me nxënësit/klasën. Këtu mund të aktivizohen edhe grupet për ndërmjetësim në mes të bashkëmoshatarëve.
dhuna
verbale |
dhuna
emocionale/ psikologjike |
dhuna fizike | ngacmimi në mes të
bashkëmoshatarëve |
dhuna
digjitale |
dhuna seksuale |
fyerja, tiketimi, imitimi | përqeshja-
tallja, ofendimi, frikësimi, injorimi, |
pickimi, kokalla, shtyrja, gjuajtja me gjësende të lehta, tërheqja e lehtë e flokëve, kafshimi, shkelmimi, përlyerja, ndërskëmbësa, dëmtimi i gjërave
personale |
ngacmimi me fjalë ose etiketime, në mes të grupimeve, diskriminimi ose favorizimi nga grupi në bazë të statusit sociale, nacionalitetit, religjionit, përkatësisë
së grupit, disiplinimi me dhunë, thashethemet |
bezdisja përmes
thirrjeve të panevojshme, dërgimi i SMS dhe MMS porosive shqetësuese, shqetësimi online, |
përdorimi i fjalëve banale me baza gjinore, sharjet, prekjet, ledhatimet, shikimet, komentet, gjestikulacionet me qëllim ngacmimi seksual |
Rastet që kanë intensitet më të madh të dhunës ndërmjet nxënësve kërkojnë patjetër të përfshihet i tërë Rrjeti i Brendshëm Mbrojtës i Shkollës.
BAZUAR NË UDHËZUESIN PËR ZBATIMIN E RREGULLORES –QRK NR. 21/2013 PËR PROTOKOLLIN PËR PARANDALIMIN DHE REFERIMIN E DHUNËS NË INSTITUCIONET E ARSIMIT PARA-UNIVERSITAR
Lexo udhëzuesin: