Përdorimi i substancave tek adoleshentët, i cili ra ndjeshëm gjatë distancimit social dhe izolimit të shkaktuar nga pandemia COVID-19, vazhdon të mbetet jashtëzakonisht i ulët edhe disa vite pasi kufizimet e pandemisë janë zbehur.
Një raport i publikuar rishtazi, i financuar nga Instituti Kombëtar i Shëndetësisë (NIH) dhe i ndërmarrë nga studiues në Universitetin e Miçiganit, Ann Arbor, tregon se përdorimi i substancave tek adoleshentët është mbajtur i qëndrueshëm në nivele më të ulëta për katër vite radhazi. Zyrtarët e NIH e cilësojnë këtë një arritje të paprecedentë. Raporti zbulon se ky trend po ndodh në shumicën e kategorive të substancave, përfshirë alkoolin, nikotinën dhe kanabisin. Studiuesit theksojnë se kërkohet hetim i mëtejshëm për të kuptuar shkaqet e këtij fenomeni pozitiv.
Gjetjet e raportit të NIH mbi përdorimin e substancave tek adoleshentët
Që nga viti 1975, NIH ka financuar anketën vjetore “Monitorimi i së Ardhmes”, ku studentët e klasave të 8-ta, 10-ta dhe 12-ta vetë-raportojnë sjelljet e tyre ndaj substancave. Për 15 vite radhazi, anketa ka treguar rënie të përdorimit të substancave në këto grupmosha.
Megjithatë, midis viteve 2020 dhe 2021, kjo rënie u përshpejtua ndjeshëm gjatë pandemisë COVID-19. Sipas Nora D. Volkow, drejtoreshë e Institutit Kombëtar të NIH për Abuzimin me Droga (NIDA), një faktor kyç ishte mungesa e ndërveprimeve fizike mes adoleshentëve, që zakonisht nxisin eksperimentimin me substanca.
Vazhdimësia e trendit pas pandemisë
Në vitet 2022 dhe 2023, ndërsa jeta kthehej në normalitet, përdorimi i substancave mbeti i ulët – një rezultat që nuk pritej nga kërkuesit. Të dhënat e fundit, nga viti 2024, konfirmojnë se këto nivele të ulëta janë ruajtur.
“Është e paprecedentë sa të ulëta janë nivelet e përdorimit të drogës tek adoleshentët në Shtetet e Bashkuara,” thotë Dr. Volkow. Ajo nënvizon se kjo vlen për drogat e ligjshme dhe të paligjshme.
Të dhënat sipas kategorive të substancave
Raporti përfshin kategori si alkooli, nikotina, kanabisi, drogat ilegale dhe narkotikët. Në shumicën e tyre, përdorimi ka mbetur i ulët për 12 muajt e mëparshëm, me disa rënie të mëtejshme.
Për shembull, konsumi i alkoolit tek nxënësit e klasës së 10-të ra nga 30.6% në 26.1% midis viteve 2023 dhe 2024. Tek nxënësit e klasës së 12-të, përdorimi ra nga 45.7% në 41.7%. Rënie të ngjashme u vërejtën edhe tek avullimi i nikotinës dhe përdorimi i drogave ilegale.
Faktorët që ndikojnë në uljen e përdorimit të substancave
Sipas Dr. Volkow, pandemia mund të ketë ndikuar pozitivisht tek adoleshentët. Gjatë moshës 13-14 vjeç, kur adoleshentët janë më të prirur për të eksperimentuar me substanca, distanca sociale mund të ketë luajtur rol mbrojtës.
Ajo sugjeron gjithashtu se rritja e ndërveprimeve virtuale përmes mediave sociale ka kufizuar kontaktet fizike që nxisin përdorimin e substancave. Në vend të kësaj, adoleshentët kanë filluar të kërkojnë pranimin social përmes pëlqimeve dhe ndërveprimeve online.
Video lojërat kanë ndihmuar gjithashtu, duke zëvendësuar aktivitetet që tradicionalisht lidhen me përdorimin e substancave.
Roli i ndërgjegjësimit dhe ndikuesve socialë
Ekspertë të tjerë, si Dr. Pamela Tambini, nënvizojnë ndikimin e mediave sociale në rritjen e ndërgjegjësimit për rreziqet e drogave, veçanërisht të opioideve si fentanili.
Gjithashtu, promovimi i shëndetit mendor dhe mirëqenies fizike nga të famshmit dhe ndikuesit në rrjete sociale ka ofruar modele pozitive për adoleshentët.
Një brez më i ndërgjegjshëm
Në fund, raporti i NIH tregon një ndryshim pozitiv në sjelljet e adoleshentëve, që pasqyron një brez më të ndërgjegjshëm për rreziqet e substancave. Ndërkohë që studimet vazhdojnë, ky trend ofron shpresë për një të ardhme më të shëndetshme për të rinjtë.
Autore: Mia Taylor
Solli në shqip: Prinderimi.com
*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Rrjetit të Prindërve të Kosovës në Viber.
