Trauma psikologjike tek fëmijët është një çështje serioze që mund të ketë ndikim të madh në zhvillimin dhe shëndetin mendor të tyre.
Aktualisht, një vajzë 3-vjeçare ndodhet në spital me këmbë të thyer dhe prindërit e saj dyshojnë se është dhunuar në një çerdhe private në Tiranë.
Ata akuzojnë kujdestarët për fshehjen e ngjarjes, duke e raportuar shumë më vonë pasi ka ndodhur.
Ka prova filmike që tregojnë një nga edukatoret duke keqtrajtuar fizikisht fëmijën, por rrethanat e sakta se si i është thyer këmba mbeten të paqarta.
Është me rëndësi trajtimi i kësaj çështjeje nga perspektiva psikologjike dhe sociale, për të kuptuar dhe parandaluar incidente të tilla në të ardhmen.
Lexoni më shumë për:
- Ndikimi emocional që shkakton trauma
- Ndikimi konjitiv që shkakton trauma
- Pasojat afatgjata që shkakton trauma
- Këshilla për prindërit në këto raste
1. Ndikimi emocional që shkakton trauma
Trauma psikologjike e përjetuar nga një fëmijë që i është nënshtruar abuzimit ose dhunës, mund të ketë efekte të thella dhe të qëndrueshme në zhvillimin e tyre emocional dhe konjitiv.
Në rastin e vajzës 3-vjeçare të përmendur, trauma që ajo pësoi në incident, mund të çojë në një sërë pasojash negative, si:
Ankth dhe frikë të shtuar:
Përvojat traumatike mund të çojnë në nivele të larta të ankthit dhe frikës tek fëmijët.
Fëmija mund të zhvillojë fobi ose të ketë frikë të tepërt ndaj situatave ose individëve të caktuar.
Stresi post-traumatik:
Fëmijët mund të shfaqin simptoma të çrregullimit të stresit post-traumatik (PTSD), duke përfshirë rikthimet e kujtesës dhe ankthet.
Depresioni:
Trauma mund të kontribuojë në zhvillimin e depresionit tek fëmijët, duke çuar në ndjenja të vazhdueshme trishtimi, dëshpërimi dhe tërheqje sociale.
Zemërimi dhe agresioni:
Disa fëmijë mund ta shprehin shqetësimin e tyre përmes zemërimit dhe agresionit, pasi ata luftojnë për të menaxhuar emocionet e tyre.
2. Ndikimi konjitiv që shkakton trauma
Dëmtimi i të mësuarit dhe kujtesës:
Trauma mund të ndikojë në funksionimin kognitiv, duke çuar në vështirësi me përqendrimin, kujtesën dhe të mësuarit.
Arritje më të ulëta akademike:
Fëmijët që kanë përjetuar trauma mund të përballen me sfida në shkollë, duke rezultuar në arritje më të ulëta akademike.
Perceptimi i ndryshuar i besimit:
Trauma mund të çojë në një perceptim të shtrembëruar të besimit tek të tjerët, duke e bërë të vështirë për fëmijën të krijojë marrëdhënie dhe lidhje të shëndetshme.
3. Pasojat afatgjata që shkakton trauma
Çështjet e lidhjes:
Trauma e hershme mund të prishë aftësinë e një fëmije për të krijuar lidhje të sigurta, duke ndikuar në marrëdhëniet e tyre gjatë gjithë jetës.
Rritja e rrezikut të çrregullimeve të shëndetit mendor:
Traumat në fëmijëri shoqërohen me një rrezik më të lartë të zhvillimit të çrregullimeve të shëndetit mendor në moshë madhore, si ankthi, depresioni dhe madje edhe çrregullimet e personalitetit.
Problemet e sjelljes:
Fëmijët që kanë përjetuar trauma mund të shfaqin probleme të sjelljes më vonë, të tilla si varësi, vetëdëmtimi ose sjellje të rrezikshme.
4. Këshilla për prindërit në këto raste
Nëse një fëmijë është traumatizuar fizikisht ose emocionalisht nga edukatorët e tij, mund të jetë një përvojë jashtëzakonisht shqetësuese si për fëmijën ashtu edhe për prindërit.
Këtu janë disa këshilla për prindërit për të mbështetur fëmijën e tyre në mënyrë efektive:
Dëgjoni:
Krijoni një hapësirë të sigurt dhe mbështetëse për fëmijën tuaj që të shprehë ndjenjat dhe përvojat e tij. Dëgjojini ata dhe njihni emocionet e tyre. Tregojuni që është në rregull që ata ndihen kështu.
Jepni siguri:
Siguroni fëmijën tuaj se ai nuk ka faj dhe se është i sigurt. Ofroni atyre rehati dhe siguri se jeni aty për t’i mbështetur dhe mbrojtur ata.
Mbani komunikim të hapur:
Inkurajoni komunikimin e hapur me fëmijën tuaj dhe bëjini të ditur se mund të flasin me ju për çdo gjë.
Sigurohuni që ata të ndihen rehat të ndajnë mendimet, shqetësimet dhe përvojat e tyre dhe ju jeni të disponueshëm për t’i dëgjuar sa herë që kanë nevojë të flasin.
Kërkoni ndihmë profesionale:
Konsultohuni me një psikolog fëmijësh i cili është i specializuar në traumat, për të ofruar mbështetjen dhe terapinë e nevojshme për fëmijën tuaj.
Udhëzimet profesionale mund të jenë të dobishme për të ndihmuar fëmijën të përpunojë përvojat e tij dhe të zhvillojë strategji përballuese.
Edukoni veten:
Merrni kohë për të edukuar veten për efektet e traumës tek fëmijët dhe mënyrat më të mira për t’i mbështetur ata gjatë procesit të trajtimit.
Kuptimi i ndikimit psikologjik të traumës mund t’ju ndihmojë të ofroni mbështetje dhe kujdes më të mirë për fëmijën tuaj.
Vendosni rutina dhe stabilitet:
Krijoni një rutinë të qëndrueshme dhe të parashikueshme në shtëpi për t’i dhënë fëmijës tuaj një ndjenjë sigurie dhe stabiliteti.
Rutinat dhe aktivitetet e vazhdueshme të përditshme mund të ndihmojnë në krijimin e një ndjesie normaliteti dhe kontrolli për fëmijën tuaj gjatë kësaj kohe sfiduese.
Promovoni mekanizmat e përballimit të shëndetshëm:
Inkurajoni fëmijën tuaj që të përfshihet në mekanizma të shëndetshëm përballues si terapia e artit, aktivitetet fizike ose aktivitete të tjera që i pëlqejnë.
Këto aktivitete mund ta ndihmojnë fëmijën tuaj, të shprehë emocionet e tij në një mënyrë konstruktive dhe terapeutike.
Mbrojtësi për fëmijën tuaj:
Bëhuni një avokat për mirëqenien e fëmijës suaj dhe sigurohuni që të ndërmerren veprimet e duhura për të adresuar situatën.
Punoni me autoritetet përkatëse, si administrata e shkollës dhe shërbimet e mbrojtjes së fëmijëve, për të siguruar që janë marrë hapat e nevojshëm për të mbrojtur fëmijën. Dhe për të parandaluar incidente të ngjashme që të ndodhin në të ardhmen.
Kujdesuni për veten:
Është thelbësore t’i jepni përparësi kujdesit për veten dhe të kërkoni mbështetje për veten tuaj.
Kujdesi për mirëqenien tuaj do t’ju mundësojë ta mbështesni më mirë fëmijën tuaj gjatë udhëtimit të tij shërues.
Duke zbatuar këto këshilla, prindërit mund të krijojnë një mjedis mbështetës për fëmijën e tyre dhe duke lehtësuar rikuperimin e tyre nga trauma.
Konkluzion
Përvojat e hershme të fëmijërisë janë veçanërisht me ndikim në formësimin e mirëqenies psikologjike të fëmijës, sepse kjo është një periudhë kritike e zhvillimit.
Fëmijët janë shumë mbresëlënës dhe truri i tyre zhvillohet me shpejtësi. Përvojat negative gjatë kësaj kohe mund të lënë plagë të thella emocionale dhe njohëse.
Është thelbësore të ofrohet mbështetje dhe ndërhyrje për fëmijët që kanë përjetuar trauma.
Njohja e hershme dhe aksesi në terapi dhe këshillim mund të ndihmojë në zbutjen e efekteve afatgjata dhe të ndihmojë fëmijën në përpunimin e përvojave të tyre dhe nxitjen e zhvillimit të shëndetshëm emocional dhe njohës.
Burimi: Psikologu Online
