1 në 7 fëmijë kanë presion të gjakut “më të lartë se normalisht” – çfarë do të thotë kjo?
Mund të mendoni se presioni i lartë i gjakut është një problem vetëm i të rriturve apo të moshuarve, por edhe fëmijët gjithashtu mund të vuajnë nga ai.
Një studim i ri, i shpërndarë nga Shoqata Amerikane e Zemrës, zbulon një fakt shqetësues: 1 në 7 fëmijë në Shtetet e Bashkuara jeton me presion të lartë të gjakut.
Kjo mund të jetë e habitshme për shumë prindër, pasi zakonisht nuk e lidhim presionin e lartë të gjakut me fëmijët. Megjithatë, sipas Thomas Kimball, MD, drejtor i kardiologjisë në Spitalin e Fëmijëve në New Orleans, “Presioni i lartë i gjakut nuk është vetëm një sëmundje e të rriturve. Në fakt, rrënjët e saj fillojnë në fëmijëri me sjellje që nuk janë miqësore për zemrën, si dieta e varfër dhe mungesa e aktivitetit fizik,” shpjegon ai. Kjo lidhje është njohur prej kohësh nga mjekët.
Çfarë nënkupton ky studim për prindërit? Në këtë artikull, do të shqyrtojmë më nga afër rezultatet e kërkimit dhe atë që prindërit duhet të dinë për presionin e lartë të gjakut te fëmijët, përfshirë ndikimet e mundshme, mënyrat e trajtimit dhe këshillat për parandalimin e tij.
Çfarë thotë studimi për presionin e lartë të gjakut dhe fëmijët?
Ky hulumtim i ri mbi presionin e gjakut tek fëmijët u udhëhoq nga Ahlia Sekkarie, PhD, një epidemiologe në Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC). Megjithëse studimi është ende paraprak dhe nuk është publikuar në një revistë të rishikuar nga kolegët, rezultatet e Dr. Sekkarie u prezantuan në Sesionet Shkencore të Hipertensionit të Shoqatës Amerikane të Zemrës në Çikago më 6 shtator 2024.
Ekipi i saj analizoi një grup prej 2600 fëmijësh, të moshës 8 deri në 19 vjeç. Ata zbuluan se 8.7% e këtyre fëmijëve kishin presion të lartë të gjakut, ndërsa 5.4% kishin nivele që do të diagnostikoheshin si presion i lartë i gjakut.
Në total, këto rezultate paraprake tregojnë se “14% e fëmijëve dhe adoleshentëve kanë ose janë afër të kenë presion të lartë të gjakut,” shpjegon Cherilyn Davis, MD, pediatre në Elliston Pediatrics.
Çfarë po shkakton presion të lartë të gjakut tek kaq shumë fëmijë?
Sipas Dr. Davis, është e vështirë të përcaktohet me saktësi një shkak i vetëm, por faktorë si dieta e varfër dhe mungesa e aktivitetit fizik luajnë një rol të rëndësishëm. Faktorë të tjerë përfshijnë pirjen e duhanit, alkoolin, mbajtjen e peshës së tepërt dhe obezitetin, të cilat gjithashtu ndikojnë negativisht.
Dr. Vincent J. Gonzalez, një kardiolog kongjenital pediatrik, thekson se ky problem është rezultat i shumë faktorëve, duke përfshirë rritjen e obezitetit dhe ndikimin e gjinisë, ku meshkujt kanë më shumë gjasa të diagnostikohen me presion të lartë të gjakut sesa femrat.
Në disa raste, shkaqet e presionit të lartë të gjakut tek fëmijët përfshijnë faktorë të pamodifikueshëm, si sëmundjet endokrine, problemet me veshkat, sëmundjet e zemrës dhe faktorët gjenetikë.
Si ndikon presioni i lartë i gjakut tek fëmijët?
Një nga sfidat me presionin e lartë të gjakut është se shpesh nuk ka simptoma të dukshme deri sa të ndodhi ndonjë dëmtim më serioz.
“Kur dikush ka një problem shëndetësor, zakonisht ndjehet një simptomë,” thotë Alan Sing, MD, bashkëdrejtori i kardiologjisë në Qendrën Mjekësore të Fëmijëve Plano. “Megjithatë, presioni i lartë i gjakut shpesh quhet ‘vrasësi i heshtur’ sepse nuk shkakton simptoma të dukshme.”
Në disa raste, fëmijët me presion të lartë të gjakut mund të përjetojnë dhimbje koke, shikim të paqartë, ose gjakderdhje nga hunda. “Disa njerëz ndjejnë thjesht një ndjenjë të përgjithshme të pakëndshme pa mundur ta specifikojnë,” thotë Dr. Sing.
Problemi kryesor është ndikimi afatgjatë i mostrajtimit të presionit të lartë të gjakut. Hipertensioni mund të dëmtojë organet e trupit, përfshirë zemrën, veshkat, sytë dhe trurin. Është gjithashtu një shkaktar i rëndësishëm i aterosklerozës, bllokimit të arterieve.
Nëse fëmija juaj diagnostikohet me presion të lartë të gjakut, duhet ta merrni seriozisht këtë çështje. “Për familjet që nuk mendojnë se hipertensioni është një problem i rëndësishëm për fëmijët e vegjël, të shëndetshëm, është e rëndësishme të kuptojnë se një diagnozë e tillë mund të çojë në një dekadë shtesë të presionit të lartë të gjakut, me probleme të mëtejshme,” thotë Dr. Sing. “Ne duhet të jemi të vendosur në përpjekjet tona për të mbajtur nën kontroll presionin e gjakut të të rinjve.”
Si të monitoroni presionin e gjakut të fëmijës tuaj
Për shkak se presioni i lartë i gjakut shpesh nuk shkakton simptoma tek fëmijët, është e rëndësishme të monitorohet rregullisht. Kontrolli i presionit të gjakut zakonisht bëhet gjatë kontrolleve të zakonshme në zyrën e pediatrit tuaj. “Për shumicën e fëmijëve të shëndetshëm, kontrollet vjetore të presionit të gjakut janë të mjaftueshme,” thotë Dr. Sing.
Nëse rezultati i kontrolleve është jonormal, ose nëse fëmija juaj ka një gjendje mjekësore që lidhet me presionin e lartë të gjakut, pediatri mund të sugjerojë që të monitoroni presionin e gjakut të fëmijës tuaj në shtëpi dhe të mbani një ditar të leximeve, thotë ai. Sigurohuni që të ndiqni me kujdes udhëzimet e pediatrit tuaj për monitorimin në shtëpi.
“Rekomandojmë përdorimin e një prange të presionit të gjakut që përshtatet rreth krahut të djathtë, jo kyçit të dorës, kjo për arsye – për të marrë leximin më të saktë të gjendjes,” thotë Dr. Sing.
Çfarë duhet të bëni nëse fëmija juaj ka presion të lartë të gjakut?
Nëse fëmija juaj është diagnostikuar me presion të lartë të gjakut, është thelbësore të identifikoni shkakun e këtij problemi. Kjo mund të përfshijë konsultimin me një kardiolog pediatrik ose specialistë të tjerë.
“Një sërë gjendjesh mjekësore kronike mund të shkaktojnë hipertension tek fëmijët, si sëmundjet renale, endokrine dhe ato të zemrës, të cilat shpesh trajtohen me medikamente,” shpjegon Dr. Gonzalez. Megjithatë, ai thekson se shumica e rasteve të presionit të lartë të gjakut tek fëmijët janë të lidhura me hipertensionin primar ose idiopatik.
“Hipertensioni primar është shkaku më i zakonshëm i presionit të lartë të gjakut tek fëmijët amerikanë dhe shpesh lidhet me një histori familjare të hipertensionit dhe/ose me një histori personale të mbipeshës ose obezitetit,” shpjegon Dr. Gonzalez.
Në këto raste, ndryshimet në stilin e jetesës mund të kenë një ndikim të konsiderueshëm në trajtimin e hipertensionit. Dr. Gonzalez thekson se modifikimet e stilit të jetesës janë të efektshme në uljen e presionit të gjakut dhe përfshijnë:
- Dieta DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension): Kjo dietë fokusohet në rritjen e konsumit të perimeve, frutave, mishit pa yndyrë dhe drithërave.
- Reduktimi i marrjes së sheqerit dhe kripës.
- Rritja e aktivitetit fizik: Aktiviteti fizik për 30 deri në 60 minuta në ditë, 3-5 herë në javë.
Çfarë do të thotë kjo për familjen tuaj
Pavarësisht nëse fëmija juaj është aktualisht i diagnostikuar me presion të lartë të gjakut apo jo, është e rëndësishme që të gjithë prindërit të jenë të vetëdijshëm për rrezikun dhe të promovojnë zgjedhje të shëndetshme për zemrën për fëmijët e tyre sa herë që është e mundur. Aktivitetet e rregullta fizike, shmangia e ushqimeve të përpunuara dhe kufizimi i konsumit të kripës dhe yndyrnave të ngopura mund të ndihmojnë në parandalimin dhe menaxhimin e presionit të lartë të gjakut tek fëmijët, thotë Dr. Davis.
Më e rëndësishmja, nëse fëmija juaj ka presion të lartë të gjakut, dijeni se nuk jeni vetëm dhe ka hapa që mund të ndërmerrni për ta trajtuar atë. “Një diagnozë e presionit të lartë të gjakut mund të duket e frikshme ose e dekurajueshme,” thotë Dr. Sing. “Por kam parë shumë familje që e marrin seriozisht këtë gjendje, bëjnë ndryshime të mëdha për të jetuar një jetë më të shëndetshme dhe më aktive, dhe në fund, arrijnë të normalizojnë presionin e gjakut.”
