Secili prind duhet të mësojë t’i mbrojë fëmijët e tij pa e tepruar, ose, thënë me fjalë të tjera: duhet të jetë në gjendje të pajtohet me disa sjellje që nxisin vetëvlerësimin e fëmijës. Ja disa shembuj mbrojtjeje dhe teprie në përkujdesje.
Në rastin e bebeve, ka disa gjeste, sjellje, qëndrime që lidhen shumë me mbrojtjen (për shembull: të sigurohesh që nuk ka sende të rrezikshme në shtrat, të kontrollosh pastërtinë, të shmangësh ndërrimin e vazhdueshëm të kujdestares së fëmijës, të marrësh me vete në makinë gjithçka të nevojshme për respektimin e zakoneve të tij). Por ka edhe nga ata që e teprojnë me përkujdesjet (e mbajnë fëmijën gjatë gjithë kohës në krah, rendin tek ai sapo fillon të qajë, nuk lejojnë ta marrin fëmijën ata persona që foshnja nuk i njeh, e shmangin daljen në çift, sepse nuk duan të lenë njerëz të tjerë që të përkujdesen për të voglin e tyre…).
E njëjta gjë ndodh edhe me zbuluesit. Ka disa sjellje që i mbrojnë ata (për shembull: të mbyllësh me çelës dollapë ku ka prodhime të rrezikshme, të mos e humbësh kurrë nga sytë fëmijën kur je jashtë shtëpisë, të shkosh tek mjeku kur shfaq ndonjë shenjë që nuk ndihet mirë), por ka edhe nga ata që e kalojnë masën (t’u përgjigjesh nevojave përpara se fëmija t’i ketë kërkuar, t’ia ndalosh të kacavirret, t’i mbyllësh me çelës të gjithë dollapët…).
T’i lejoni një vendimmarrësi ta kalojë natën në shtratin tuaj, t’i jepni atë që do për të shmangur ndonjë krizë ose ta vishni ju në mëngjes, që të gjitha këto janë shenja përkujdesjeje të tepruar. Në të kundërt, mund ta mbroni duke e çuar në një vend të qetë kur kalon ndonjë krizë, ta mbani për dore kur kapërceni rrugën ose ta mbikëqyrni kur shkoni në sheshin e lojërave bashkë me të.
Në rastin e magjistarëve, disa sjellje tregojnë përkujdesje të tepruar (për shembull: të shkosh në shtrat bashkë me të derisa ta zërë gjumi, ta detyrosh që ta hajë të gjithë ushqimin, nga frika se mos nuk i merr të gjitha vitaminat e nevojshme, të mos e lësh të shkojë në shtëpitë e shokëve, ose të mos i japësh detyra të vogla nëpër shtëpi), por disa të tjera shërbejnë vërtet për ta mbrojtur fëmijën (të këmbëngulni t’ju tregojë kur shkon të luajë në bahçen e ndonjë shoku tjetër, të shqetësoheni nëse vini re një mangësi në lëvizjet motorike apo shprehi gjuhësore, ta merrni me të mirë, t’i bëni masazhe ose t’i rrëfeni përralla…).
Është e rëndësishme që të pyesim veten në lidhje me sjelljet tona prej prindi, në mënyrë që të mos rrezikojmë duke i mbrojtur më shumë se ç’duhet fëmijët tanë Kërkime të shumta tregojnë se ekziston një lidhje e fortë mes përkujdesjes së tepruar të prindërve dhe një vetëvlerësimi të ulët të fëmijëve. Por edhe fëmijët e lënë pas dore vuajnë po të njëjtën mungesë vetëvlerësimi. Ndaj e gjithë kjo nuk është veçse një çështje ekuilibri.
Dhe, së fundi, duam t’ju kujtojmë se disa kërkime kanë treguar se fëmijët e vegjël, që ndihen të sigurt në marrëdhënien e tyre me prindërit, janë më të pavarur, reagojnë më mirë ndaj ndarjeve dhe kanë një vetëvlerësim më të lartë kur fillojnë të shkojnë në shkollë.
Përgatiti: Prinderimi.com
Autor: Danielle Laporte, “Vetëvlerësimi i fëmijëve 0-6 vjeç”
