Nga: Louise Baigelman, Master i edukimit
Përdorni këto strategji që t’ia bëni leximin qejf dhe të zakonshëm fëmijës tënd parashkollor. Këto këshilla gjithashtu mund të ndihmojnë fëmijët të cilët mësojnë dhe mendojnë ndryshe të fillojnë të punojnë në aftësitë bazike që u nevojiten për t’u bërë lexues.
- Lexoi tregime fëmijës tënd
Përpiqu të lexoni bashkërisht përditë. Bëje këtë rutinë një kohë speciale prind-fëmijë, ku fëmija juaj mezi e pret. Uluni afër njëri-tjetrit në ndonjë karrige komode, ose gjeni një qosh të rehatshëm për të lexuar në shtëpinë tuaj. Gjatë kohës së tregimit, kushtoi vëmendjen pandarë fëmijës tuaj dhe tregimit që po lexoni bashkas. Kjo i lë udhë krijimit të lidhjes pozitive me leximin që mund të zgjasë gjithë jetën.
- Shfaqe dashurinë tënde për leximin
Tregoi fëmijës tënd sa shumë kënaqesh në kohën e çuar së bashku në lexim të tregimeve dhe shpjegoi pse ty të pëlqen kjo kohë kaq shumë. Ndaj me të librat dhe tregimet e tua të preferuara të fëmijërisë dhe tregoi ç’domethënie kanë pasur ato për ty.
Madje mund t’i tregosh fëmijës tënd çfarë po lexon aktualisht. Le të të shohë fëmija yt duke lexuar sa më shpesh që është e mundur (nuk do të thotë të jetë libri medoemos tradicional – mund të jetë një libër gatimi ose gazetë, për shembull). Parashkollorët janë të prirë të imitojnë, prandaj kjo është metodë e shkëlqyer për të inkurajuar leximin. Kështu gjithashtu ia bëni me dije se leximi s’është diç që e bëni vetëm me fëmijët.
- Lëre fëmijën të vendosë
Zgjedh ca libra që mund t’i pëlqejnë fëmijës tënd, dhe pastaj lëre fëmijën tënd të vendosë cilin ta lexoni bashkazi pastaj. Jepi atij një varg zgjedhjesh, me tema dhe karaktere që mund t’i kuptojë fëmija yt. Fëmijët ngazëllehen dhe angazhohen më shumë po patën mundësinë të zgjedhin çka të lexojnë.
- Lëre fëmijën të shtiret sikur lexon
Nëse fëmija juaj dëshiron të marrë një libër dhe të imitojë aktin e leximit, kjo është shumë mirë! Edhe po qe se fëmijët nuk mund t’i shqiptojnë fjalët në libër, prapë është e dobishme për ta që të përjetojnë herët procedurën fizike të leximit.
Nxiteni fëmijën tuaj të tregojë me gisht figurat në ndonjë libër dhe të sajojë ndonjë histori mbi to. Lëreni fëmijën tuaj t’u “lexojë” ndonjë libër kafshëve lodra, ama mos e kritikoni e as korrigjoni se si ai shqipton.
- Aktro
Kënaqu me mënyrën si i lexon fëmijës tënd. Ekzagjero, bëhu qesharak dhe loz me zëra dhe shprehje të ndryshme. Mund t’i përdorësh edhe lodrat si maskota skene që ta ktheni në shfaqje. Pak dramë e shtuar i zbavit fëmijët dhe i ndihmon ata ta kuptojnë tregimin më mirë.
- Dije kur të ndalosh
Nëse fëmijës tënd i humb interesimi ose ka telashe të mbajë vëmendjen kur jeni duke lexuar bashkazi, pushoni pakëz. Sigurisht s’ke dëshirë ta kthesh leximin në një monotoni.
- Bëhu ndërveprues
Diskutoni për atë që po ndodh në libër sa jeni duke lexuar. Thekso gjërat në faqe të librit – p.sh. si fotografitë e ilustrojnë tregimin dhe çka përçojnë shprehjet e karaktereve. Bëj pyetje për atë që po ngjan në tregim. Përgjigjet e fëmijës tënd trajtoi me seriozitet dhe zgjerohuni në to.
- Lexoja atë përsëri dhe përsëri
Kur fëmija juaj kërkon, shko dhe lexoja atë libër të preferuar për të njëqindtën herë. Edhe pse rileximi i një tregimi mund të jetë i mërzitshëm, për fëmijët ka një vlerë të vërtetë. Rileximi u mundëson fëmijëve të bëhen ekspertë në tregimet e preferuara të tyre. Shtyje fëmijën tënd të mendojë më thellë për karakteret dhe pyete atë çka mendon që do t’u ndodhë atyre pasi të mbarojë tregimi.
- Shkrimin, mos e harro!
Përderisa lexon, bëj lidhje mes leximit të tregimeve dhe shkrimit të tekstit. Ndihmoje fëmijën tënd të vërejë nga cila anë lexojmë. Ndihmoje të vërejë që ndërmjet fjalëve ka zbrazëtirë.
Këto lidhje mund t’ia bësh edhe jashtë kohës së tregimeve. Tregoi fjalët e shkruara që shihni përreth. Kërko nga fëmija yt të gjejë nga një fjalë të re secilën herë që dilni së bashku.
- Bëje shtëpinë një librari.
Kultivo ndjenja gëzimi për leximin duke dhuruar libra si dhurata të veçanta. Fut ngazëllim te fëmija për rrugën që do ta përshkoni gjer te libraria. Trajtoje leximin si një aventurë fantastike, ashtu që fëmija yt të mos dëshirojë ta humbasë.
Burimi: Understood
Rreth autorit:
Louise Baigelman, Master në edukim, është drejtoreshë ekzekutive në Story Shares (Rrëfime Tregimesh), që shpërndan tregime të kualitetit të lartë për lexues fillestarë adoloshentë dhe të rritur
Solli në shqip: Prinderimi.com