Plagët e ngacmimit gjatë fëmijërisë apo adoleshencës janë të thella dhe të gjata. Mësoni si të shëroheni nga kjo traumë e fëmijërisë si të rritur:
Nëse keni përjetuar ngacmim në fëmijëri, është e mundur që mbani mend shenja të traumës emocionale, si ndjenja e pafuqishmërisë, pasigurisë dhe vetmisë. Edhe pse këto ndjenja mund të kenë kaluar me kalimin e kohës, studimet tregojnë se ndikimi i ngacmimit të përjetuar në fëmijëri mund të jetë aq i thellë sa individët ndjejnë ende efektet e tij në moshën e rritur.
Rrjedhimisht, ju mund të vazhdoni të jetoni me dëmtimin e vetëvlerësimit dhe vetëbesimit tuaj. Këto efekte të vazhdueshme nuk zhduken thjesht sepse jeni rritur. Hulumtimet tregojnë se të rriturit që janë ngacmuar dikur si fëmijë dhe shfaqin shenja të traumës emocionale kanë një rrezik në rritje për çrregullime ankthi, depresion dhe mendime vetëvrasëse.
Megjithatë, shërimi nga trauma e fëmijërisë që lidhet me bullizmin është i mundur. Ja 10 gjërat që mund të bëni për t’u rikuperuar dhe shëruar nga ngacmimi si fëmijë apo adoleshent:
- Pranoni ngacmimet që kanë ndodhur në të kaluarën tuaj:
Viktimat e ngacmimit shpesh kalojnë vite duke minimizuar përvojat e tyre, duke i hedhur poshtë ato ose duke pretenduar se nuk kanë ndodhur. Disa prej tyre i nënshtrohen ndjenjave të fajit, turpit ose vetëfajësimit, duke besuar se nëse do të ishin ndryshe ose do të kishin përpjekur më shumë, ngacmimi nuk do të kishte ndodhur. Mënyra e vetme për të filluar procesin e shërimit është të pranoni se ngacmimi ka ndodhur dhe se nuk jeni përgjegjës për të. - Jepini përparësi shëndetit dhe shërimit tuaj:Viktimat e ngacmimit shpesh përballen me një sërë çështjesh shëndetësore, duke përfshirë:
- Çështje ankthi
- Çrregullime të të ngrënit
- Dhimbje koke
- Pagjumësi
- Çrregullimi i stresit post-traumatik (PTSD)
- Stres
Sigurohuni që të flisni me një ofrues të kujdesit shëndetësor për çdo simptomë që po përjetoni. Mos harroni, ngacmimi ndikon më shumë se vetëm në disponimin dhe vetëvlerësimin tuaj. Ai mund të ketë një ndikim serioz në shëndetin tuaj fizik dhe mendor.
3. Rifitoni kontrollin në moshën madhore
Ndjenjat e pafuqisë dhe paftësisë mund të vazhdojnë edhe në moshën madhore. Si rezultat, ju rrezikoni të jetoni jetën tuaj si një viktimë e përhershme. Kuptoni se, ndonëse nuk mund të kontrolloni atë që ndodhi, ju keni kontroll mbi reagimin tuaj.Këshillë: Filloni shërimin tuaj duke marrë kontrollin e mendimeve, emocioneve dhe veprimeve tuaja.
Është gjithashtu e rëndësishme të zotëroni reagimet tuaja dhe të kuptoni se mund të zgjidhni të bëni zgjedhje të shëndetshme. Ju keni një zgjedhje se si ta jetoni jetën tuaj.
4. Njihni vlerën tuaj
Ngacmimi shpesh i bën njerëzit të humbasin besimin dhe vetëvlerësimin, pasi ai është i mbushur me gënjeshtra për vlerën tuaj si individ. Refuzoni gënjeshtrat që ngacmuesi tha për ju dhe zëvendësojini ato me të vërtetën e asaj që jeni. Përqendrohuni në procesin e rikthimit të vetvetes. Një fillim i mirë është të shkruani karakteristikat tuaja pozitive. Ja disa pyetje që mund t’ju ndihmojnë të kuptoni vlerën tuaj:- Për çfarë jeni të mirë?
- Cilat janë pikat tuaja të forta?
- Çfarë pëlqejnë njerëzit tek ju?
- Çfarë ju pëlqen tek vetja?
Mos harroni të përqendroheni në gjërat pozitive që keni dhe refuzoni gënjeshtrat me të cilat ju kanë ushqyer ngacmuesit.
5. Shmangni izolimin
Një pjesë e rëndësishme e rimëkëmbjes nga ngacmimi është mbajtja e kontaktit me miqtë dhe familjen mbështetëse. Shpesh, viktimat e bullizmit izolojnë veten dhe përpiqen të përballojnë pasojat e bullizmit vetë. Nëse ngacmimi që keni përjetuar si fëmijë vazhdon të ndikojë në jetën tuaj, merrni parasysh të flisni me një këshilltar për të kaluarën tuaj. Bisedoni gjithashtu me miqtë dhe familjen ose gjeni një grup mbështetës në zonën ku jetoni. Çelësi është të mos e kaloni vetëm procesin e shërimit.6. Kërkoni mbështetje për traumën
Ndonjëherë, shërimi nga një traumë fëmijërie si ngacmimi kërkon ndihmë dhe mbështetje nga jashtë. Bisedoni me mjekun tuaj të familjes dhe merrni rekomandime nga një këshilltar që është i specializuar në traumat e fëmijërisë. Një këshilltar/psikolog/psikoterapist do t’ju ndihmojë të përpunoni dhe të kuptoni atë që ju ka ndodhur, si dhe do të vërejë çdo mekanizëm përballues jo të shëndetshëm që mund të jeni duke përdorur.7. Përqendrohuni në rritjen personale
Identifikoni zonat ku keni nevojë të rriteni ose të shëroheni. A keni nevojë të ndërtoni vetëvlerësimin tuaj apo të bëheni më të sigurt? Po ashtu, mund të përfitoni nga të mësuarit për të vendosur kufij, duke marrë një klasë vetëmbrojtjeje ose duke u bashkuar me një klub shëndetësor. Bëni një listë të fushave ku dëshironi të përmirësoni ose ndryshoni.Është më mirë ta bëni këtë listë vetë në vend që të kërkoni mendimin e dikujt tjetër, pasi kështu do të zotëroni ndryshimet që duhet të bëni. Nëse keni vështirësi në identifikimin e dobësive për të punuar, pyesni një mik të ngushtë ose një anëtar të familjes për opinionin e tyre.
8. Ndryshoni mënyrat tuaja të të menduarit
Shpesh, njerëzit që janë duke u shëruar nga bullizmi në fëmijëri, përqendrohen në përvojat e tyre të dhimbshme ose bëhen të fiksuar në mënyrën se si të mos përjetojnë më atë dhimbje. Mësoni të kontrolloni mendimet tuaja dhe vendosni synime. Përqendrohuni në gjërat që ju bëjnë të lumtur dhe sjellin gëzim në jetën tuaj.Shmangni fokusimin e gjithë kohës dhe energjisë në dhimbjen tuaj të dikurshme dhe në procesin e shërimit. Nuk është e shëndetshme të mendoni vazhdimisht për dhimbjen që keni përjetuar. Caktoni kohë specifike për t’u marrë me çështjet, por mos lejoni që ato t’ju konsumojnë.
9. Gjeni ”mbylljen e çështjes” për të ecur përpara
Një pjesë thelbësore e rimëkëmbjes është të lëvizni përtej asaj që ju ka ndodhur. Ndërsa është e rëndësishme të pranoni ndikimin e ngacmimit në jetën tuaj, është po ashtu e nevojshme të shkëputeni prej tij. Ngacmimi që keni përjetuar nuk përcakton se kush jeni. Rizbuloni se kush jeni dhe mbyllni derën për të kaluarën.Disa viktima të ngacmimit e gjejnë të dobishme të shkruajnë një letër (që nuk e dërgojnë kurrë) për ngacmuesin e tyre, për të përpunuar ndjenjat e tyre. Shkrimi i letrave ose i një ditari mund t’ju ndihmojë të shprehni dhimbjen dhe zemërimin që nuk keni mundur të shprehni gjatë fëmijërisë.
10. Jini të durueshëm me procesin e shërimit
Ngacmimi në fëmijëri lë plagë të thella, dhe shërimi nuk është një proces i shpejtë, veçanërisht nëse nuk e keni përballuar kurrë këtë traumë. Si rezultat, ka të ngjarë të keni një sërë perceptimesh të gabuara dhe zakonesh të këqija për të thyer.Festoni çdo përparim, sado të vogël qoftë, dhe jepini vetes kohë dhe hapësirë për t’u shëruar. Ndryshimet mund të jenë të vogla dhe të ngadalta, por ato janë ende ndryshime. Një ditë do të zgjoheni dhe do të shihni një person të ri që ju shikon në pasqyrë.
Autore: Sherri Gordon
Përktheu: Perparim Blakaj
