Simptomat që vijnë nga trauma mund ta bëjnë shkollën të vështirë. Dy adoleshentë ndajnë atë që duan që mësuesit të dinë se si trauma dhe problemet e shëndetit mendor ndikojnë tek ata në shkollë.
Simptomat e traumës ndryshojnë nga fëmija në fëmijë. Kjo mund ta bëjë sfiduese për mësuesit që të dinë se si t’i mbështesin më së miri studentët. Sipas traumaawareschools.org, “Simptomat që rezultojnë nga trauma mund të ndikojnë drejtpërdrejt në aftësinë e një studenti për të mësuar. Studentët mund të shpërqendrohen nga mendimet ndërhyrëse për ngjarjen, që i pengon ata të kushtojnë vëmendje në klasë, të studiojnë ose të dalin mirë në një test. Ekspozimi ndaj dhunës mund të çojë në ulje të IQ-së dhe aftësisë për të lexuar. Disa studentë mund të shmangin fare të shkojnë në shkollë.”
Dy vajzat e mia janë birësuar nga kujdestaria. Ato duruan trauma të rëndësishme të fëmijërisë para se të vinin në shtëpinë time. Si rezultat, ato të dyja kishin vështirësi në shkollë ndonjëherë. Tani që janë më të rritura dhe në kolegj, i pyeta të dyja se çfarë duan që mësuesit të dinë për adoleshentët që kanë vuajtur nga traumat e fëmijërisë. Ja çfarë kishin për të thënë.
1. Ndonjëherë ndihem thjesht në ankth ose në depresion dhe nuk kam një arsye konkrete pse.
“Ndonjëherë mësuesit ose drejtori më pyesnin pse isha i trishtuar apo i stresuar. Jam diagnostikuar me depresion dhe çrregullime ankthi. Ndonjëherë nuk ka një arsye pse ndihem keq. Unë thjesht ashtu ndihem.”
2. Është historia ime për të treguar dhe unë duhet të vendos kur, si dhe kujt.
“Kam pasur mësues që t’u thonë nxënësve të tjerë ose mësuesve të tjerë të mi se jam birësuar ose se jam në ankth. Nëse nuk u kërkoj ndihmë për t’ia shpjeguar situatën time dikujt tjetër, unë dua të jem ai që vendos se si të ndahet informacioni im. Ju mund të më keni dëgjuar të flas hapur për të në të kaluarën, por kjo nuk do të thotë që unë dua ta bëj tani ose me atë person të veçantë.”
3. Nuk jam rehat të jem në qendër të vëmendjes.
“Më mirë do të humbisja një ditë të tërë në shkollë sesa të ecja vonë dhe t’i kem sytë e të gjithëve mbi mua. Nëse më duhet të largohem ose të hyj në mes të klasës, ju lutem përpiquni të mos më tërheqni më shumë vëmendjen.”
4. Disa ditë janë më të vështira se të tjerat.
“Një ditë mund të jem i shoqërueshëm dhe me vetëbesim, dhe të nesërmen mund të kem frikë të them ‘këtu’ kur thirret pjesëmarrja. Unë bëj shumë mirë për pjesë të gjata kohore dhe pastaj krejt papritur, kam një kohë të vështirë pa e ditur pse.”
5. Kam pasur eksperienca të këqija me autoritete dhe kam frikë kur mendoj se mund të jeni të mërzitur.
“Në klasën e pestë, vrapova me një vajzë tjetër për të hipur në një vend dhe ajo ra. Mësuesja na thirri në tavolinën e saj dhe isha aq e frikësuar sa nuk mund të lëvizja. Unë nuk isha sfiduese apo mosrespektuese. Thjesht e mbylla sepse mendova se isha në telashe dhe se diçka e keqe do të më ndodhte, edhe pse mësuesi ishte treguar gjithmonë i mirë.”
6. Jam i lodhur sepse kam pagjumësi.
“Shumë mësues më kanë dhënë leksione për të shkuar në shtrat më herët ose për të qëndruar jashtë telefonit gjatë natës kur e vërejnë se jam i lodhur. Unë kam pagjumësi. E kam shumë të vështirë të bie në gjumë dhe shpesh kam makthe kur e bëj. Nuk po rri me qëllim deri vonë. Jam i rraskapitur gjatë gjithë kohës dhe vërtet do të doja të flija më mirë.”
7. Unë luftoj shumë për të mbajtur nën kontroll frikën time në shkollë.
“Nëse shikoj i izoluar, ndoshta thjesht po përpiqem të akordoj shkaktarët. Zhurma të forta si alarmet e zjarrit, studentë të tjerë që flasin për filma të frikshëm, duke e ditur se duhet të mbaj një fjalim në klasën time të ardhshme, duke parë një zënkë që shpërthen mes orëve… këto janë të gjitha gjëra që mund të shkaktojnë PTSD-në time. Ndonjëherë më duhet të ndahem në zonë, në mënyrë që të mos kem një sulm ankthi në shkollë, gjë që më pas do të më jepte një gjë tjetër për të qenë në ankth.”
8. Është vërtet e vështirë për mua të kërkoj ndihmë.
“ Është vërtet e vështirë për mua të mbroj veten. Nëse nuk kuptoj diçka ose kam nevojë për më shumë kohë në një detyrë, është pothuajse e pamundur për mua të flas ndonjëherë.”
9. E urrej që mungoj shpesh.
“Ndonjëherë jam aq i shqetësuar për testet ose projektet në shkollë, saqë kam sulme paniku dhe kam nevojë të qëndroj në shtëpi. Më pas, stresohem aq shumë sa më mungon shkolla dhe shqetësohem se mos ngelem më shumë prapa, bëhem edhe më i shqetësuar dhe e kam edhe më të vështirë të shkoj në shkollë. Do të doja që gjithçka të ishte më e lehtë për mua.”
10. Po bëj më të mirën.
“Gjëra të këqija më kanë ndodhur dhe si rezultat kam probleme me shëndetin mendor. Unë punoj shumë me mjekët, terapistët dhe prindërit e mi për t’u marrë me të. Disa ditë, është shumë e vështirë, por po bëj më të mirën që mundem.”
Vajzat e mia mbaruan shkollën e mesme vitin e kaluar dhe sapo përfunduan semestrat e tyre të parë në kolegj. Për fat të mirë, ata të dy kishin disa mësues jashtëzakonisht mbështetës dhe po shkojnë mirë në kolegj. Ata ende ndonjëherë luftojnë për shkak të traumës së tyre të fëmijërisë, por ata janë bërë më të hapur dhe të rehatshëm duke folur për këtë. Si rezultat, ata kanë zbuluar se nuk janë vetëm. Ata pëlqejnë të ndajnë përvojat e tyre për të ndihmuar fëmijët e tjerë që kishin të njëjtat përvoja si ata. Unë jam një nënë shumë krenare.
Autore: Rachaeli Mosshman, Bored Teachers
Solli në shqip: PB, Prinderimi.com
*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Rrjetit të Prindërve të Kosovës në Viber.
